Vlaanderen (1903-1907)

"Maandschrift voor Vlaamsche Letterkunde", uitgegeven te Bussum bij Cornelis A. van Dishoeck Van Dishoeck, Cornelis
Lees meer en te Antwerpen en Gent bij De Nederlandsche Boekhandel De Nederlandsche Boekhandel
De Nederlandsche Boekhandel was een Antwerpse boekhandel en uitgeverij die in 1892 werd opgericht. In 1986 werd ze omgedoopt tot Uitgeverij Pelckmans en vandaag opereert ze onder de naam... Lees meer , onder de redactie van Stijn Streuvels Lateur, Frank
Lees meer , Herman Teirlinck Teirlinck, Herman
Lees meer , Emmanuel de Bom De Bom, Emmanuel
Emmanuel de Bom (1868-1953) was een Vlaamse schrijver, redacteur, journalist en bibliothecaris. Lees meer , August Vermeylen Vermeylen, August
August Vermeylen (1872-1945) was een schrijver, literatuur- en kunsthistoricus, en socialistisch senator. In het tijdschrift Van Nu en Straks, waarvan hij de leiding had, publiceerde hij ... Lees meer , Alfred Hegenscheidt Hegenscheidt, Alfred
Lees meer (tot 1906), Prosper van Langendonck Van Langendonck, Prosper (1862-1920)
Prosper van Langendonck (1862-1920) was een dichter en letterkundige die zich ook inzette voor de Vlaamse beweging in Brussel. Lees meer (1862-1920), Victor de Meyere De Meyere, Victor
Lees meer (van 1905 tot 1906), Karel van de Woestijne Van de Woestijne, Karel
Karel van de Woestijne (1878-1929) was een Gentse dichter, prozaïst, criticus en journalist. Hij engageerde zich als gematigd flamingant binnen de Vlaamse beweging en was tijdens de Eerst... Lees meer (van 1905 af) en Lodewijk de Raet De Raet, Lodewijk
Lodewijk de Raet (1870-1914) was een econoom en ambtenaar die in belangrijke mate bijdroeg aan de theorievorming over de Vlaamse beweging en deze van een sociaaleconomisch denkraam voorza... Lees meer (1907).

Na het verdwijnen van Van Nu en Straks Van Nu en Straks
Van Nu en Straks (1893-1901) was een literair en cultureel tijdschrift, dat voor Vlaanderen vernieuwend was doordat het aansloot bij internationale eigentijdse denkrichtingen zoals het an... Lees meer in Vlaanderen bleef de behoefte bestaan aan een maandblad waarin de jonge krachten zich verder konden uiten. Teirlinck nam het initiatief tot de stichting van een "algemeen Vlaamsch orgaan om op heel het Vlaamsche land in te werken, en het eindelijk tot een volgroeid, rijp ontwikkeld deel van Groot-Nederland te maken". Uit de kritische bijdragen van de redactieleden blijkt duidelijk hun geloof in de roeping van de woordkunst om de Vlaamse ontvoogding te helpen verwezenlijken. Hoewel het tijdschrift uitgroeide tot een rustig anthologietijdschrift van hoog literair gehalte, bleek toch reeds in de eerste jaargang uit de boekbesprekingen en aantekeningen dat de redactie voor veel meer dan letterkundig werk alleen belangstelling had. Van de vierde jaargang af wordt trouwens de geestelijke horizon verruimd en worden bijdragen van De Raet over Vlaanderens sociale en economische ontwikkeling en over de vernederlandsing van de Gentse Hogeschool ( onderwijs Onderwijs
Lees meer ) gepubliceerd. Van Victor Fris worden historische bijdragen (onder andere over professor Henri Pirenne Pirenne, Henri
Henri Pirenne (1862-1935) was een van de invloedrijkste Belgische historici uit de 20ste eeuw. Zijn werk, met name zijn zevendelige Histoire de Belgique, reflecteerde een Belgisch-nationa... Lees meer en de Kerels De Vlaamsche Kerels
Lees meer en blauwvoet Blauwvoet
De Blauwvoet werd sinds 1875 een van de meest vertrouwde symbolen van de Katholieke Vlaamse Studentenbeweging en de Vlaamse beweging. Het was ontleend aan Concience’s De Kerels van Vlaan... Lees meer en) en van Alfons de Cock De Cock, Alfons
Alfons de Cock (1850-1921) was een Denderleeuwse onderwijzer, schrijver en folklorist. Hij was een van de grondleggers van de wetenschappelijke volkskunde in Vlaanderen en nauw betrokken ... Lees meer studies over volkskunde Volkscultuur
Lees meer opgenomen. De Vlaamsgezindheid van de redactie komt vooral tot uiting in 1906 naar aanleiding van de bisschoppelijke verklaring over de invoering van het Nederlands in het vrij middelbaar onderwijs (Instructions). Op de hem eigen rustige, doch scherp ironische wijze wees Vermeylen ("De Bisschoppen en de Vlaamsche Zaak", 1906, p. 493-502) op het onredelijke van de herderlijke brief. De Raet ("De Bisschoppen en de Vlaamsche Hoogeschool", 1906, p. 534-548) weerlegde het argument van de bisschoppen dat alleen een wereldtaal (het Frans) geschikt was voor academisch onderricht, door de uitstraling van de Nederlandse universiteiten te vergelijken met die van de Belgische. De heftigste reactie kwam echter tot uiting in Streuvels' artikel "De Verbazing van een Landman" (1907, p. 385-396), waarin hij betoogde dat de Vlamingen als staatsburgers uit Vlaams België het grondwettelijk recht op onderwijs in de eigen taal hadden. Dit recht moet niet worden afgesmeekt, maar opgeëist, "wat (ook) een bisschop en jezuïet daarover zegt".

Met dit tijdschrift werd de doelstelling van Vermeylen gerealiseerd: door de gemeenschappelijke inspanning van alle begaafde Vlaamse schrijvers het peil van de literatuur verhogen en aldus het culturele leven tot een internationaal niveau verheffen.