Veremans, Renaat

Renaat Veremans behaalde eerste prijzen piano en orgel aan het Lemmensinstituut in Mechelen, waar hij Arthur Meulemans, Oscar Depuydt en Aloys Desmet als leraar had. Hij studeerde verder aan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium Koninklijk Vlaams Conservatorium Antwerpen
Het Koninklijk Conservatorium Antwerpen is een onderwijsinstelling voor dans, drama en muziek. In 1898 was het de eerste Nederlandstalige instelling voor hoger onderwijs in België. ... Lees meer in Antwerpen bij Arthur de Hovre (orgel) en August de Boeck De Boeck, August
August De Boeck (1865-1937) was een invloedrijke romantische Vlaamse componist die door zijn composities de Vlaamse muziek op Europees niveau bracht. Hij hield er een Vlaamsgezinde overt... Lees meer (harmonie).  Deze laatste bleef hij zijn leven lang bewonderen en de waardering was wederzijds. De Boeck heeft hem ongetwijfeld gestimuleerd in zijn scheppingsijver en  tot ernstig vakmanschap aangespoord (zie Muziek Muziek
Lees meer ). Veremans volgde privaatlessen contrapunt, fuga en compositie bij Edward Verheyden.

Hij werd organist en kapelmeester in de Sint-Pauluskerk in Antwerpen. In 1918 werd in de  activistische krant Het Vlaamsche Nieuws Het Vlaamsche Nieuws
Het Vlaamsche Nieuws was een Antwerps Duits-activistisch persorgaan, dat eerst onder de naam Vlaamsche Gazet – Het Laatste Nieuws verscheen. Het werd het belangrijkste activistische perso... Lees meer aangekondigd dat Renaat Veremans werd benoemd tot leraar notenleer in het Antwerpse conservatorium, maar deze benoeming werd niet uitgevoerd. Tien jaar later werd hij er leraar notenleer (1928-1959).

Renaat Veremans was dirigent aan de Koninklijke Vlaamse Opera Vlaamse Opera
Lees meer in Antwerpen van 1921 tot 1944. Later trad hij er nog op als gastdirigent om er Reinaert de vos van August de Boeck en een wederopvoering van zijn eigen libretto Anne-Marie te leiden. In de jaren 1930 trad hij op als dirigent in Keulen en Berlijn, waar hij de Vlaamse muziek, vooral die van De Boeck, promootte.

In 1937 trad Veremans voor de eerste maal op als dirigent tijdens het Vlaams Nationaal Zangfeest Vlaams Nationale Zangfeesten
Het Vlaams Nationaal Zangfeest is een Vlaams-nationalistische bijeenkomst die sinds 1933 jaarlijks wordt georganiseerd door het Vlaams Nationaal Zangverbond, later Algemeen Nederlands Zan... Lees meer op de grote markt in Brussel, in gezelschap van Arthur Meulemans, Emiel Hullebroeck Hullebroeck, Emiel
Emiel Hullebroeck (1878-1965) was een Vlaamsgezinde componist en dirigent. Hij is van grote betekenis geweest voor de Vlaamse liedbeweging in de 20ste eeuw en voor het sociale statuut van... Lees meer , Gaston Feremans Feremans, Gaston
Gaston Feremans (1907-1964) was een Vlaamsgezinde componist en dirigent, die op tal van Vlaams-nationalistische bijeenkomsten optrad. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stapte hij in de ‘cult... Lees meer en Hendrik Diels Diels, Hendrik
Lees meer .

In 1943 werd hij aangesteld als directeur aan het Stedelijk Conservatorium van Brugge (1943-1944), nadat het Brugse stadbestuur hem als opvolger van Joseph Ryelandt had aanvaard, zonder evenwel een vacature uit te schrijven. Veremans’ Vlaams-nationalisme woog bij de benoeming dan ook sterker door dan zijn pedagogische ervaring of band met Brugge, die beide beperkt waren. Dit alles zorgde ervoor dat de componist na de oorlog verdacht werd van culturele collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer en uit zijn ambt werd ontzet. Het Krijgsauditoraat van Brugge stelde hem in 1947 echter vrij van vervolging omdat hem niets ten laste kon worden gelegd. Van Veremans waren immers geen Duits- of collaboratiegezinde uitspraken of engagementen bekend. Na een korte schorsing mocht hij aan het Antwerpse conservatorium opnieuw zijn oude functie uitoefenen, in Brugge werd Ryelandt opnieuw directeur, nadat de Brugse gemeenteraad zijn pensioen introk. Veremans bleef nog tot 1952 in de West-Vlaamse stad wonen en richtte er een koor op dat tot Veremanskoor werd omgedoopt.

Na de Tweede Wereldoorlog werd hij verkozen tot ondervoorzitter van Sabam en tot muzikaal adviseur en dirigent van de Vlaams-Nationale Zangfeesten Vlaams Nationale Zangfeesten
Het Vlaams Nationaal Zangfeest is een Vlaams-nationalistische bijeenkomst die sinds 1933 jaarlijks wordt georganiseerd door het Vlaams Nationaal Zangverbond, later Algemeen Nederlands Zan... Lees meer van het Algemeen Nederlands Zangverbond Algemeen Nederlands Zangverbond
Het huidige Algemeen Nederlands Zangverbond werd in 1933 opgericht onder de naam Vlaamsch Nationale Zangfeesten, als organiserend actiecomité achter het Vlaams Nationaal Zangfeest, dat in... Lees meer (ANZ). Als dirigent verleende hij zijn medewerking aan talrijke IJzerbedevaarten IJzerbedevaarten
De IJzerbedevaart is een jaarlijkse herdenking van de Vlaamse gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog, die ontstond omstreeks 1920. Dit voor de Vlaamse beweging erg symbolische gebeur... Lees meer en Vlaamse guldensporenvieringen. Daarnaast was hij mede-oprichter en eredeken van het Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond
Het Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond (1951-2003) was een vereniging van kunstenaars, met als voornaamste verwezenlijking de uitgave van het artistieke tijdschrift Vlaanderen (voor 19... Lees meer .

Hoewel Veremans het grootste deel van zijn leven in Antwerpen doorbracht, bleef hij levenslang verbonden met zijn geboortestad Lier. Hij onderhield een innige vriendschap met Felix Timmermans Timmermans, Felix
Felix Timmermans (1886-1947) is de auteur van een omvangrijk en veelgelezen oeuvre. Tot zijn bekendste romans horen Pallieter (1916) en Boerenpsalm (1935). Tijdens de Eerste Wereldoorlog ... Lees meer , die voor Veremans een bron van inspiratie was. Zo componeerde hij onder andere de Adagioliederen op tekst van Timmermans. Veremans schreef ook mee aan het boek Herinneringen aan Felix Timmermans (1950), dat door het provinciebestuur van Antwerpen met een letterkundige prijs werd bekroond.

Renaat Veremans componeerde een uitgebreid oeuvre in alle genres: meer dan tweehonderd liederen, vier opera’s, symfonische werken (waaronder drie symfonieën en het symfonisch gedicht Nacht-en Morgendontwaken aan de Nete (1958) ter nagedachtenis van Timmermans), concerti voor trompet, fluit, hobo en hoorn, cantates, oratoria (waaronder De XIV Stonden (1931), een Vlaamse passie op tekst van Guido Gezelle), religieuze muziek, operettes en toneelmuziek.

Baanbrekend was zijn werk op het gebied van de film Film
Sinds het ontstaan van film eind 19de eeuw evolueerde het filmbedrijf in Vlaanderen van een Belgische, overwegend Franstalige sector naar een steeds meer onderscheidende Vlaamse filmsect... Lees meer muziek. De partituur die hij in 1934 schreef bij de film De Witte (naar het boek van Ernest Claes Claes, Ernest
Ernest Claes (1885-1968) was een schrijver van volkse romans en verhalen en een leidend ambtenaar in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij vervolgd wege... Lees meer ) dwong bewondering af bij de opname ervan door de Berliner Philharmoniker in Berlijn.

Veremans was een van de populairste componisten van zijn generatie. Dat had hij in de eerste plaats te danken aan zijn lied Vlaanderen op tekst van Willem Gijssels Gijssels, Willem
Willem Gijssels (1875-1945) was als schrijver, toondichter en vooral gelegenheidsdichter betrokken bij het Antwerpse en Nederlandstalige Brusselse literaire leven. Tijdens de Eerste Werel... Lees meer . Dit op zestienjarige leeftijd gecomponeerde lied maakte hem op slag bekend, maar zorgde er mede voor dat erkenning voor zijn andere composities uitbleef. Hendrik Diels zou later getuigen dat dit lied Veremans bleef achtervolgen toen hij een belangrijk oeuvre had gecomponeerd, waaraan hij als vakman en kunstenaar meer waarde hechtte. Renaat Veremans bleef steeds traditioneel componeren in de overtuiging dat het Vlaamse volk zijn muziek zou begrijpen en waarderen. Kenmerkend voor Veremans’ schrijfstijl waren zijn grote melodische gave en lyrische gevoeligheid, zijn gedegen vakkennis en zijn trouw aan de traditionele harmonie.