Van den Heuvel, Jozef

Persoon
Sam Van Clemen (2023, ongewijzigd), Sam Van Clemen (1998)

Jozef van den Heuvel (1889-1966) maakte naam als dialectoloog. Als student was hij redacteur van Ons Leven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zat hij krijgsgevangen in Soltau en Göttingen, waar hij het activisme propageerde.

Geboorte
Nevele, 15 augustus 1889
Overlijden
Antwerpen, 25 december 1966
Leestijd: 2 minuten

Volgde middelbaar onderwijs aan het Sint-Jozefscollege in Tielt en aan het Sint-Barbaracollege in Gent. In 1912 behaalde Van den Heuvel aan de Katholieke Universiteit Leuven het doctoraat in de Germaanse filologie met het eerste Nederlandse proefschrift over dialectologie bekroond door de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
. Hij werkte mee aan de Sprachatlas, met professor Wrede, en later met professor Frings, met wie hij samen Die südniederländischen Mundarten (1921) publiceerde. Van den Heuvel was leraar aan de athenea van Deurne en Koekelberg, en diverse hogescholen te Brussel.

Als student was Van den Heuvel bestuurslid van vele Vlaamsgezinde verenigingen. Hij zat in de redactie en het beheer van Ons Leven Ons Leven
Ons Leven (1888) is een Leuvens studententijdschrift en het blad van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Lees meer
en had bindingen met het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer
. Samen met Hendrik Borginon Borginon, Hendrik
Hendrik Borginon (1890-1985) was lid van de leiding van de Frontbeweging en Vlaams-nationalistisch politicus in de Frontpartij en het Vlaamsch Nationaal Verbond. Tijdens de bezetting fung... Lees meer
, Karel Versteele, Godfried Persyn en Arthur Mulier Mulier, Arthur
Arthur Mulier (1892-1979) engageerde zich als student in het activisme. Na de oorlog was hij eerst actief in de katholieke partij en daarna in het bedrijfsleven, waar hij pleitte voor ee... Lees meer
nam hij net voor de Eerste Wereldoorlog deel aan taalgrensactie Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer
bezuiden Leuven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij krijgsgevangene te Soltau en Göttingen Göttingen
In Göttingen, gelegen in de hedendaagse Duitse deelstaat Nedersaksen, bestond tijdens de Eerste Wereldoorlog een activistisch propagandakamp voor krijgsgevangen Vlamingen. Lees meer
, waar hij meehielp om activistische ideeën onder zijn medekrijgsgevangenen te verspreiden ( activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
). Hij werd in 1918 gevangengenomen, maar vrijgesproken.

Na de oorlog was Van den Heuvel een tijdlang lid van de Frontpartij Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer
. In Gent richtte hij een school op voor gebroodroofde activisten-leraren en hun kinderen.

Werken

Die südniederländischen Mundarten, 1921.

Literatuur

– W. Pée, 'Dr. Jozef Van den Heuvel', in Taal en Tongval (1967), p. 7-14.
– 'Professor Theodor Frings', Taal en Tongval (1968), p. 9.
– W. Dolderer, Deutscher Imperialismus und belgischer Nationalitätenkonflikt (Kasseler Forschungen zur Zeitgeschichte, nr. 7, 1989).

Suggestie doorgeven

1973: Greet Plomteux (pdf)

1998: Sam Van Clemen

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel