Te Winkel, Jan

Jan te Winkel groeide op in een vrijzinnig predikantsmilieu. Hij bezocht het Erasmiaans gymnasium in Rotterdam. In 1866 ging Te Winkel te Leiden theologie en klassieke talen studeren. Eigen belangstelling en de kennismaking met Matthias de Vries De Vries, Matthias
Matthias de Vries (1820-1892) was een Nederlandse taalkundige, die nauwe contacten onderhield met tal van Vlaamsgezinde letterkundigen en intellectuelen. Met het mede door hem opgestelde ... Lees meer dreven hem in de richting van de Nederlandse taal- en letterkunde. De theologie had hij al in 1868 opgegeven. Van 1872-1875 studeerde hij te Groningen, waar hij in 1877 promoveerde hij op een studie over Jacob van Maerlant. Daarna werd hij leraar Nederlands, Latijn en geschiedenis aan het gymnasium in Groningen. In 1892 werd hij tot hoogleraar in de Nederlandse taal- en letterkunde en het Oudgermaans te Amsterdam benoemd, waar hij tot 1919 in dienst bleef. Te Winkel heeft zich vooral met letterkunde – de uitgave van Middelnederlandse teksten (onder andere Van Maerlant) – en met dialectkunde beziggehouden. Zijn magnum opus is De Ontwikkelingsgang der Nederlandsche letterkunde, een zevendelige literatuurgeschiedenis, die pas na zijn dood voltooid is met hulp van zijn leerling P. Leendertz Jr. Zijn literair-historische werk valt onder andere op door een historiserende, contextuele benadering, waarmee hij zich onderscheidde van esthetische benaderingen.

Te Winkels opvatting dat taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer niet alleen een individuele, maar ook een sociale expressie is, bracht hem al als student in contact met de Vlaamse beweging. Hij was mederedacteur van de Gentsche Studentenalmanak. Later nam hij deel aan de Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congressen Nederlandse Congressen
De Nederlandse Congressen waren gemeenschappelijke (culturele) ontmoetingen van Vlamingen en Nederlanders in Vlaanderen en Nederland die met onderbrekingen werden georganiseerd sinds 1849... Lees meer , waar hij bevriend raakte met Paul Fredericq Fredericq, Paul
Paul Fredericq (1850-1920) was een vooraanstaande Gentse historicus, die als de officieuze ideoloog van het liberaal flamingantisme kan worden  omschreven. Als rector van de Gentse univer... Lees meer en Jozef-Frederik Vercouillie Vercoullie, Jozef-Frederik
Lees meer . In 1911 hield hij voor de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde een pleidooi voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit Universiteit Gent
Lees meer . Ook de strijd van de 'stamverwante' Boeren in Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Deze bijdrage belicht de relatie tussen de Vlaamse beweging en Zuid-Afrika van de 19de tot de 21ste eeuw. Lees meer tegen Engeland en de Engelse taal had zijn belangstelling. Van de oprichting af speelde Te Winkel een voorname rol in het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer . Hij was sedert 1896-1898 bestuurslid van de afdeling-Nederland. Als hoogleraar wist bij nogal wat studenten in Amsterdam belangstelling voor de Vlaamse emancipatiestrijd te wekken.