Soenen, Roger

Persoon
Frank Seberechts (2023, ongewijzigd), Frank Seberechts (1998)

Arts Roger Soenen (1902-1977) was hoogleraar aan de Universiteit Gent. Tijdens de Tweede Wereldoorlogs was hij betrokken bij de Germaansche Werkgemeenschap Vlaanderen en de DeVlag.

Geboorte
Handzame, 2 december 1902
Overlijden
Gent, 14 oktober 1977
Leestijd: 3 minuten

Studeerde Grieks-Latijnse humaniora aan het Sint- Barbaracollege in Gent. In 1921 begon Soenen studies geneeskunde aan de universiteit in Leuven. Na drie jaar kreeg hij er het consilium abeundi wegens zijn Vlaams-nationale houding. Hij zette zijn studies voort in Gent en werd in 1927 arts. Als student zat hij in 1924-1925 het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
voor en in 1925-1926 het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond
Het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond (AVHV) was een overkoepeling voor Vlaamsgezinde studentenverenigingen van verschillende universiteiten, gesticht door Leuvense en Gentse Vlaamse... Lees meer
. In 1926 leidde hij het Dietsch Studentencongres in Gent.

Soenen vestigde zich als arts in Oostende, en in 1928 in Lichtervelde. In datzelfde jaar was hij kandidaat in Roeselare voor de Vlaams-nationalisten bij de wetgevende verkiezingen, en in Izegem voor de provincieraad.

Van 1929 tot 1931 studeerde Soenen in Duitsland, aan het Anatomisches Institut in Bonn en het Kaiser Wilhelm Institut für Anthropologie und menschliche Erblehr in Berlijn. Bij Koninklijk Besluit van 25 november 1931 werd hij tot hoogleraar in de menselijke ontleedkunde benoemd in Gent. In 1933 deed hij in Amsterdam onderzoek over experimentele embryologie. Ten gevolge van een conflict over de benoeming van een nieuwe rector aan de universiteit, in oktober 1933, verloor hij zijn ambt. Hij koos partij voor Frans Daels Daels, Frans
Frans Daels (1882-1974) vormde de spil van de Vlaamsgezinde organisaties aan het IJzerfront en groeide in het interbellum als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en voorvechter van N... Lees meer
, die het niet haalde, en hekelde in een scherpe redevoering minister Maurice Lippens Lippens, Maurice
Graaf Maurice Lippens (1875-1956) was een Belgisch liberaal politicus, senator voor het arrondissement Gent-Eeklo en minister van onderwijs. Lees meer
en de Belgische politiek tegenover het Vlaams-nationalisme. Na zijn afzetting vestigde hij zich als huisarts in Oostakker.

In 1941 vertrok Soenen als arts naar het oostfront Oostfronters
Het begrip oostfronters duidt in de context van de geschiedenis van de Vlaamse beweging op Vlamingen die als vrijwilliger aan de zijde van Duitsland vochten tegen het Sovjetrussische Rod... Lees meer
, maar keerde spoedig ontgoocheld terug. In een rapport aan Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer
beschreef hij hoe Duitse en Vlaamse SS'ers VNV Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
-gezinde vrijwilligers demoraliseerden. Hij pleitte voor een radicale stop in oostfrontwerving door het VNV. Hij werd opnieuw benoemd aan de universiteit in Gent en bleef er hoogleraar gedurende de rest van de oorlog.

Merkwaardig is dat Soenen ondanks zijn kritische ingesteldheid tegenover de oostfrontwerving toch in de richting van de SS evolueerde. In 1943 werd hij medeoprichter en leider van de Germaansche Werkgemeenschap Vlaanderen Germaansche Werkgemeenschap Vlaanderen
De Germaansche Werkgemeenschap Vlaanderen was actief tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij bestudeerde de relatie tussen Vlaanderen en de Germaanse wereld op historisch en maatschappelijk g... Lees meer
. Hij schreef regelmatig bijdragen over rassenproblemen in het tijdschrift van de vereniging, Hamer. Over hetzelfde onderwerp publiceerde hij in 1943 een brochure, Enkele begrippen over Ras en Rassenkunde.

In 1943-1944 onderzocht hij als lid van een internationale expertencommissie de massagraven in Winniza in Oekraïne. Daarin bevonden zich slachtoffers van vooroorlogse stalinistische zuiveringen.

In 1944 werd hij aangehouden op verdenking van lidmaatschap van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer
. Hij werd tot tien jaar gewone gevangenisstraf veroordeeld en verbleef gedurende vijf jaar in diverse interneringscentra en gevangenissen. Na zijn vrijlating vestigde hij zich als huisarts in Sint-Amandsberg. Hij trad niet meer op de voorgrond in de Vlaamse beweging. In 1962 stopte hij zijn praktijk en legde zich toe op de studie van Arabisch. Na zijn overlijden werd hij in Sint-Amandsberg op het Campo Santo Campo Santo
Campo Santo, de begraafplaats van Sint-Amandsberg, geniet faam als ‘de merkwaardigste van Vlaanderen’, als gevolg van de vele Vlaamsgezinde boegbeelden die er, te beginnen met Jan-Frans W... Lees meer
begraven.

Werken

– Artikelen in Hamer.
– Enkele Begrippen over Ras en Rassenkunde, 1944.

Literatuur

– Liber Memorialis Rijksuniversiteit Gent 1913-1960, 1960.
– M. Andries, 'Gruwel in Oekraïne', in De Post, nr. 1081 (23 november 1969), p. 24-32.
– L. (Elaut), 'In memoriam Roger Soenen', in Wij (3 november 1977).
– L. Elaut, 'Soenen, Roger', in NBW, VIII, 1979.

Suggestie doorgeven

1975: Leo Elaut / Mon De Goeyse (pdf)

1998: Frank Seberechts

2023: Frank Seberechts

Databanken

Inhoudstafel