Nationaal Vlaamsch Studentenverbond

Het Nationaal Vlaamsch Studentenverbond (NVS) werd begin 1916 in Utrecht opgericht door uitgeweken Vlaamse studenten die het voornemen hadden aan de Rijksuniversiteit Gent te gaan studeren zodra het Duitse bezettingsbestuur die academische instelling zou heropenen en vernederlandsen (zie Hoger onderwijs in Gent Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer ). Initiatiefnemer was Antwerpenaar Robert van Genechten Van Genechten, Bob
Robert van Genechten (1895-1945) was een advocaat, docent en publicist. Hij was actief in het Vlaamsgezinde studentenleven en trad toe tot het activisme. Hij week uit naar Utrecht en groe... Lees meer , die aan de Rijksuniversiteit Utrecht was begonnen met een studie rechten. Vanaf januari 1915 werd ook een vorm van academisch onderwijs verstrekt in het interneringskamp voor Belgische vluchtelingen in Amersfoort.

Toen het duidelijk werd dat de Gentse universiteit zou worden heropend en vernederlandst, keerde een aantal leden van het NVS naar België terug en zette de vereniging haar activiteit daar vanaf mei 1916 verder onder het voorzitterschap van Antwerpenaar Geo van Tichelen Van Tichelen, Geo
Lees meer .

De eerste secretaris van het NVS was Jozef van Caeckenberghe Van Caeckenberghe, Jozef
Lees meer , die later werd opgevolgd door Herman Vos Vos, Herman
Herman Vos (1889-1952) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme. Vanaf 1925 was hij parlementslid voor de Frontpartij. Toen het Vlaams-nationalisme zich in de jaren... Lees meer . Van eind september tot eind oktober 1916 gaf het NVS een eigen weekblad uit, Onze Hoogeschool.

Standpunten en activiteiten

Artikel 1 van de statuten van het NVS, dat een honderdtal studenten groepeerde ‘zonder onderscheid van kerkelijke of wijsgerige richting’, luidde dat de hoofddoelstelling was te ‘ijveren voor de Vlaamse hogeschool van Gent’. Of zoals Van Tichelen het op 28 juli 1916 omschreef in een brief aan de Gentse NVS-er Marcel Minnaert: ‘Kwestie is ten allen kante kernen van hoogstudenten te bezitten die iets voor de zaak willen doen, die met elkander in verbinding staan en die ons bijgevolg in staat stellen bijvoorbeeld brochuren te verspreiden en alle propagandamiddelen aan te wenden’. Behalve in Antwerpen werden ook in Gent, Brussel en enkele Vlaamse provinciesteden NVS-afdelingen opgericht.

In samenwerking met onder meer de Hoogeschoolbond Bond tot bevordering van de Vlaamsche Hoogeschool te Gent
De Bond tot bevordering van de Vlaamsche Hoogeschool te Gent bestond van 1916 tot 1918. De organisatie maakte propaganda voor de door de Duitse bezetter vernederlandste Gentse universitei... Lees meer en de Katholieke Vlaamsche Oud-Hoogstudentenverbonden Katholiek Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond
Lees meer organiseerde het NVS in de tweede helft van 1916 in heel Vlaanderen meetings ter promotie van de vernederlandste Gentse universiteit. In dezelfde periode werden propagandistische brochures uitgegeven, zoals De vervlaamsching der Gentsche hoogeschool en Rechtskundige Raadpleging nopens de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool, respectievelijk van Van Genechten en Alfons van Roy Van Roy, Alfons
Advocaat Alfons Van Roy (1882-1927) was in Gent politicus voor De Vlaamsche Blok. Tijdens WOI was hij lid van Jong Vlaanderen en lid van de Raad Van Vlaanderen. Hij overleed in Nederland... Lees meer .

Om hun inschrijving aan de Von Bissing-universiteit te verantwoorden, ook tegenover leeftijdgenoten aan het front die waren uitgesloten van hoger onderwijs, schreef een aantal NVS’ers een open brief aan de Belgische regering in ballingschap. De verspreiding ervan werd aanvankelijk verboden door De Duitse bezetter omwille van de volgens hen te Belgisch-patriottische toon. ‘De Vlaamsche Studenten aan de regeering te Havere’ werd uiteindelijk gepubliceerd in de editie van 13 en 14 juli 1916 van de Antwerpse activistische Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer krant Het Vlaamsche Nieuws Het Vlaamsche Nieuws
Het Vlaamsche Nieuws was een Antwerps Duits-activistisch persorgaan, dat eerst onder de naam Vlaamsche Gazet – Het Laatste Nieuws verscheen. Het werd het belangrijkste activistische perso... Lees meer . ‘Ons bleef inderdaad niet onbekend, dat het vraagstuk der volledige vervlaamsing van de Gentsche Hoogeschool ook in de heersende omstandigheden het voorwerp harer (=van de Belgische regering) hooge aandacht is’, zo luidde het suggestief in dit schrijven.

Einde

Kort na de heropening van de Gentse universiteit bij het begin van het academiejaar 1916-1917 hield het NVS op te bestaan. Heel wat leden stapten over naar het Gentsch Studentencorps Hou ende Trou Gentsch Studentencorps Hou ende Trou
Hou ende Trou – officieel het Gentsch Studentencorps Hou ende Trou (GSC) – was de overkoepelende studentenvereniging aan de door de Duitse bezetter vernederlandste Gentse universiteit (19... Lees meer .