Nationaal Front

Organisatie
Jan Creve (2023, herwerking), Gjalt R. Zondergeld (1998)

Het Nationaal Front (1940-1941) was een Nederlandse autoritair-nationalistische beweging die in april 1940 werd opgericht door Arnold Meijer als opvolger van het door hem geleide Zwart Front.

Afkorting
NF
Oprichting
23 april 1905
Stopzetting
1941
Leestijd: 3 minuten

Naar aanleiding van de toenemende internationale spanningen en de afkondiging van de mobilisatie in Nederland lanceerde Arnold Meijer Meijer, Arnold
Arnold Meijer (1905-1965) was Nederlandse fascist en Groot-Nederlander. Hij was de oprichter van Zwart Front (1934-1940) en Nationaal Front (1940-1941). Lees meer
in de herfst van 1939 het idee van een breed ‘Nationaal Front’. De keuze voor die nieuwe tactiek werd mee ingegeven door het geringe politieke succes van het radicale Zwart Front Zwart Front
Het Zwart Front was een Nederlandse revolutionair-fascistische partij, op 5 mei 1934 door Arnold Meijer opgericht. De aanhang bleef grotendeels beperkt tot de provincie Noord-Brabant. Beg... Lees meer
.

Het Nationaal Front werd opgericht in april 1940 en kreeg, behalve van het een week eerder ontbonden Zwart Front, de steun van de ‘actie-Bouwman’, een kleine boerenpartij met verschillende duizenden aanhangers, maar ook van ex-leden van de Nationaal-Socialistische Beweging Nationaal-Socialistische Beweging
De Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) was een Nederlandse politieke partij, op 14 december 1931 opgericht en geleid door Anton Mussert. Lees meer
(NSB) en zelfs van voormalige leden van de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP). Bij de oprichtingsvergadering voerde ook de bejaarde activisten Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
leider van de Jong-Vlaamsche Beweging Jong-Vlaanderen (1914-1918)
Jong-Vlaanderen (1914-1918) was een in Gent opgerichte activistische drukkingsgroep, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een radicaal Vlaams-nationalistisch en anti-Belgisch politiek progr... Lees meer
, Ds. Jan Derk Domela Nieuwenhuis Nyegaard Domela Nieuwenhuis Nyegaard, Jan
Jan Derk Domela Nieuwenhuis Nyegaard (1870-1955) was predikant en pangermanist. Tijdens beide wereldoorlogen collaboreerde hij met de Duitse bezetter met de bedoeling een zelfstandig Vlaa... Lees meer
, het woord. Het weekblad Zwart Front werd verder gezet onder de naam De Weg.

In tegenstelling tot het Zwart Front presenteerde Nationaal Front zich als niet-fascistisch en pleitte het voor een vorm van ‘geleide democratie’. Het verklaarde zich ‘in doelstelling en tactiek Nederlands’ en loyaal tegenover de Nederlandse regering. De anti-joodse en Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer
standpunten bleven echter ongewijzigd.

Na de Duitse inval van mei 1940 knoopte Nationaal Front inhoudelijk opnieuw aan bij het oorspronkelijk gedachtengoed van Zwart Front: de vestiging van een autoritaire, corporatieve, Nederlandse volksstaat. De vroegere militie, de Zwarte Storm, werd omgevormd tot de Grauwe Vendels. Onder de naam Fronterbeweging kwam een eigen jeugdwerking tot stand en vanaf juli 1940 werd met het Nederlandsch Dagblad een eigen krant uitgegeven.

Nationaal Front voerde een felle campagne tegen de NSB die als on-Nederlands werd betiteld en presenteerde zichzelf als het enige alternatief. Dat leverde de beweging duizenden nieuwe leden op, maar daarop was ze organisatorisch niet voorzien. Toen in de zomer van 1940 de meer gematigde Nederlandsche Unie Nederlandsche Unie
De Nederlandsche Unie was een Groot-Nederlandse organisatie uit het interbellum. Lees meer
tot stand kwam betekende dat tevens een ernstige concurrentie voor het Nationaal Front. De aanhoudende aanvallen op de NSB zorgden bovendien voor een reactie van de bezetter. In oktober 1940 dienden op last van de bezetter de Grauwe Vendels te worden ontbonden. Vanaf juni 1941 werden ook Groot-Nederlandse activiteiten verboden. Dat leidde er onder meer toe dat de brochure van Gijsbertus Becker Becker, Gijsbertus
De Groot-Nederlander Gijsbertus Becker (1908-1976) was lid van de Dietsche Bond, het Algemeen-Nederlands Verbond en  de Stichting Noord-Nederland-Vlaanderen en publiceerde geregeld in de... Lees meer
, Waarom Groot-Nederland?, door de Duitse Sicherheitsdienst (SD) in beslag werd genomen. Ook een Groot-Nederlandse conferentie met het Dietsch Studentenverbond Dietsch Studentenverbond
Het Dietsch Studenten Verbond was een van oorsprong Nederlandse nationalistische studentenvereniging, die in de periode 1922-1941 actief was in Nederland en Vlaanderen. Op haar hoogtepunt... Lees meer
(DSV) in Oisterwijk in juli 1941 werd door de Duitse bezetter verboden.

Toen Meijer in het kader van de aanval van nazi-Duitsland op de Sovjet-Unie, in juni 1941, een oproep deed tot de vorming van een onafhankelijk Nederlands Legioen voor het oostfront keerden heel wat leden zich af van het Nationaal Front. In december 1941 werd het Nationaal Front door de bezetter verboden.

Literatuur

– A. Meijer, Wat wil Nationaal Front?, 1940.
– A. Meijer, Alles voor het Vaderland, 1946.
– W. Zaal, De Nederlandse fascisten, 1973.
– G.R. Zondergeld, Een kleine troep vervuld van haat. Arnold Meijer en het Nationaal Front, 1986.
– H. Schippers, Zwart en Nationaal Front. Latijns-georiënteerd rechts-radicalisme in Nederland (1922-1946), 1986.
– W.S. Huberts, In de ban van een beter verleden. Het Nederlands fascisme 1923-1945, Nijmegen, 2017.
– A. Van Noort, “Storm op den Staat”. Arnold Meijer (1905-1965). Een biografie van een fascistenleider, Hilversum, 2022.

Suggestie doorgeven

1975: Anthonius A. De Jonge (pdf)

1998: Gjalt R. Zondergeld

2023: Jan Creve

Inhoudstafel