Kiebooms, Louis

Persoon
Emmanuel Gerard (2023, aanvulling), Guido Heylen (1998)

Louis Kiebooms (1903-1992) was een journalist en politicus. Hij was hoofdredacteur van de Gazet van Antwerpen, kamerlid voor de Christelijke Volkspartij en burgemeester van Wilrijk. Hij was een belangrijk figuur in de amnestiebeweging.

Volledige voornaam
Louis Auguste
Geboorte
Wilrijk, 5 januari 1903
Overlijden
Genk, 4 september 1992
Leestijd: 3 minuten

Louis Kiebooms volgde Grieks-Latijnse humaniora aan het Sint-Stanislascollege in Berchem en studeerde klassieke filologie en rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven (1921-1928). Van jongs af bekampte Kiebooms, beïnvloed door de opvattingen van Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
, de heersende Vlaams-nationalistische opvattingen onder de studenten, onder meer als hoofdredacteur van het scholierenblad De Student De Student
De Student was een katholiek scholieren- en studententijdschrift dat verscheen van 1881 tot in 1930. Het was voor 1914 het meest gezagvolle orgaan van de Katholieke Vlaamse Studentenbeweg... Lees meer
(1925) en als freelance medewerker van De Standaard De Standaard (1914-)
Het eerste nummer van het dagblad De Standaard verscheen op 4 december 1918. De krant was gedurende vele decennia hét blad bij uitstek van de katholieke Vlaamse beweging in al haar varian... Lees meer
.
In dat dagblad leverde hij in november 1927 in een reeks artikelen en namens een groep jongeren felle kritiek op het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
(AKVS) en zijn nationalistische oriëntering. Na zijn stage bij Jan Valvekens Valvekens, Jan
Jan Valvekens (1894-1951) was een Vlaamsgezinde Antwerpse advocaat en katholiek politicus in de lijn van Frans van Cauwelaert, die onder andere secretaris was van de Katholieke Vlaamsche ... Lees meer
, die ook secretaris van de Katholieke Vlaamse Landsbond Katholieke Vlaamse Landsbond (1919-1964)
De Katholieke Vlaamsche Landsbond (1919-1955) was de federatie van de Katholieke Vlaamsche Arrondissementsbonden, die als drukkingsgroep streed voor de vernederlandsing van Vlaanderen met... Lees meer
was, vestigde hij zich als advocaat in Antwerpen.

Op het congres van de Katholieke Vlaamsche Landsbond in oktober 1935, waar voorstanders van het federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
de toon zetten, hield hij een opmerkelijke tussenkomst tegen het federalisme. Van september 1937 tot januari 1947 was hij hoofdredacteur van de Gazet van Antwerpen Gazet van Antwerpen
De krant Gazet Van Antwerpen verschijnt sinds 1891 en betoonde van bij de start belangstelling voor de Vlaamse beweging. Aanvankelijk werd de Antwerpse Meetingpartij gesteund en later Fra... Lees meer
, waarin hij een Vlaamsgezinde maar anti-Vlaams-nationalistische koers vaarde. De betrokkenheid van de krant bij het Nederlandse persagentschap De Katholieke Wereldpost, een militant katholiek en anti-nationaalsocialistisch internationaal netwerk, was de voornaamste oorzaak van Kiebooms' arrestatie door de Duitse bezetter in augustus 1940. Van september 1941 tot april 1945 verbleef hij als politiek gevangene in het concentratiekamp van Sachsenhausen.

Kiebooms zetelde vanaf 1946 tot 1968 als Kamerlid voor de Christelijke Volkspartij Christelijke Volkspartij
Lees meer
(CVP) voor het arrondissement Antwerpen. Van 1947 tot 1976, met een onderbreking van 1953 tot 1958, was hij eveneens burgemeester van Wilrijk.

Zijn pleidooien voor genadeverlening aan incivieken, zijn niet-aflatende pogingen om de repressie Repressie
Lees meer
- en epuratiewetgeving te milderen – vooral de burgerlijke gevolgen ervan ongedaan te maken – en vanaf het midden van de jaren 1950 zijn oproep tot amnestie Amnestie
Lees meer
vormden de kenmerkende aspecten van Kiebooms' politieke en parlementaire activiteiten. Hij kon die delicate thema’s wegens zijn oorlogsverleden met onbetwist moreel gezag aansnijden. In dat kader moet ook zijn optreden op het amnestiecongres van de Verbond van het Vlaams Verzet Verbond van het Vlaams Verzet
Het Verbond van het Vlaams Verzet (VVV) was een katholiek geïnspireerde organisatie die zich in de jaren 1950 inzette voor de amnestie van gewezen collaborateurs tijdens de Tweede Wereldo... Lees meer
gezien worden (1957). Hij werkte verder mee aan nagenoeg alle initiatieven ten gunste van oorlogsslachtoffers. In 1961 was hij samen met de Britse jurist Peter Benenson een van de initiatiefnemers van Amnesty International.

In het begin van zijn parlementaire loopbaan bestreed Kiebooms het federalisme als een gevaar voor Vlaanderen en Wallonië en een verminking van de 'Vlaamse volkskracht'. Volgens hem beoogde de Vlaamse beweging enkel het eigen volwaardig cultureel leven. Bijgevolg volstond culturele autonomie met een hoofdstad toegankelijk voor beide culturen. Kiebooms was voorstander van een bestendige dialoog om te komen tot een juiste probleemstelling in de beide taalgemeenschappen (Vlaamse culturele achterstand tegenover Waalse economische achteruitgang) en tot de oplossing ervan door solidariteit tussen de regio's. In het begin van de jaren 1960 werd hij voorstander van een grondwetsherziening die materies zou aanduiden, met grendels tegen minorisatie wegens taal of ideologie. Na de verkiezingen van 1961 behoorde hij tot de harde kern van CVP-parlementsleden (de 'Vlaamse Acht') die opkwamen voor de totstandkoming van de taalwetten van 1962-1963. Kiebooms verstrakte zijn houding nog naar aanleiding van de in zijn ogen Waalse onwil tot loyale uitvoering ervan. Hij ondersteunde daarom de splitsing van de Katholieke Universiteit Leuven.

Werken

– artikelen in Elckerlyc.
– Brieven aan een Waalse vriend, z.j.
– De algemene lijn in de Vlaamse beweging en Open brief aan de Katholieke Vlaamse Hoogstudenten, 1948.
– Eenheidsstaat of federatie? Beschouwingen over Vlaams-Waalse verhoudingen, 1953.

Literatuur

– G. Heylen, Louis Kiebooms (1903-1992). Vlaams studentenleider, christen-democratisch journalist en politicus, in Wetenschappelijke Tijdingen, jg. 52, 1993, nr. 1, pp. 34-45.
– G. Heylen en B. Heylen-Kiebooms, Louis Kiebooms, christen-democratisch journalist en politicus. Vijf jaar politieke gevangene en voorvechter van de amnestiegedachte, 1995.

Suggestie doorgeven

1973: Manu Ruys (pdf)

1998: Guido Heylen

2023: Emmanuel Gerard

Databanken

Inhoudstafel