Karel Bulsfonds

Organisatie
Nico Van Campenhout (2023, herwerking), Yvo Peeters (1998)

Het Karel Bulsfonds was een Vlaams-nationalistisch georiƫnteerd en vooral op Brussel gericht cultuurfonds, dat bestond van 1975 tot het begin van de jaren 1990. Het lag mee aan de basis van het in 1977 opgerichte Archief en Museum van het Vlaams Leven te Brussel (AMVB).

Alternatieve naam
Bulsfonds
Karel Buls Fonds
Oprichting
11 februari 1975
Stopzetting
1990
Leestijd: 3 minuten

Doelstelling en oprichting

Het Karel Bulsfonds was een Vlaams-nationaal cultuurfonds dat op 11 februari 1975 in Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer
werd opgericht met de bedoeling ā€˜de Nederlandse taal en cultuur in de gebieden waar deze taal en cultuur met andere talen en culturen geconfronteerd wordt, en namelijk in Brussel, langsheen de taalgrens, en in WalloniĆ«ā€™ te bevorderen, te promoten en te versterken. Het voornaamste doel van de organisatie was ā€˜een motor te zijn voor het Vlaams bewustzijn en voor het Vlaamse kunst- en kultuurpatrimonium te Brusselā€™. Het was dus zowel de intentie om bij te dragen tot de bewustwording en -making van het historisch Vlaamse karakter van Brussel als tot een zekere vorm van beĆÆnvloeding van het politiekmaatschappelijke leven in de hoofdstad door flamingantische Vlamingen. De vereniging werd genoemd naar de Vlaamsgezinde progressieve liberaal Karel Buls Buls, Karel
Lees meer
, die van 1881 tot 1899 burgemeester van Brussel was en van 1882 tot 1884 en van 1886 tot 1894 lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers.

In tegenstelling tot de andere Vlaamse cultuurfondsen ā€“ het katholieke Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
, het marxistisch-communistische Masereelfonds Masereelfonds
Het Masereelfonds (1971) werd gesticht door de Kommunistische Partij van Belgiƫ. Het ijverde voor een democratisch pluralistisch Vlaanderen. Lees meer
, het socialistische Vermeylenfonds August Vermeylenfonds
Het August Vermeylenfonds, opgericht in 1945 door Vlaamse socialisten, beoogde de versmelting van socialistische en Vlaamse idealen. In de jaren 1960 en 1970, onder leiding van Gerlo, koo... Lees meer
, het vrijzinnig-liberale Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer
en het eveneens Vlaams-nationalistische Rodenbachfonds FVK-Rodenbachfonds
Federatie van Vlaamse Kringen (FVK), Rodenbachfonds en Cultuurlab Vlaanderen zijn drie namen die opeenvolgend werden gebruikt voor een Vlaams-nationalistische socio-culturele vormingsorga... Lees meer
ā€“ was het Karel Bulsfonds niet nationaal gestructureerd, maar beperkte de werking zich tot Brussel en omgeving.

Het opzet voor het Karel Bulsfonds ontstond in 1973-1974 binnen de werkgroep Culturele Uitstraling van de Nederlandse Commissie voor de Cultuur van de Brusselse Agglomeratie Nederlandse Commissie voor de Cultuur van de Brusselse Agglomeratie
Lees meer
(NCC), waar de toenmalige Volksunie-politicus AndrƩ Monteyne Monteyne, AndrƩ
De Vlaamsgezinde Brusselaar AndrĆ© Monteyne (1934) engageerde zich in in tal van Vlaamse organisaties en verenigingen in de regio van Brussel en was er politiek mandataris voor ā€“ achtereen... Lees meer
, die samen met historicus Yvo D. J. Peeters de aanzet schreef tot de statuten, een van de leidende figuren was. Tot de stichters behoorden verder onder meer Lode Claes Claes, Lode
Lode Claes (1913-1997) was een Vlaams-nationalistisch politicus, publicist en zakenman die een Vlaamse elite wilde vormen om de Vlaamse demografische meerderheid de leiding te laten nemen... Lees meer
, Mark Grammens Grammens, Mark
Mark Grammens (1933-2017) was van het begin van de jaren 1960 tot enkele jaren vĆ³Ć³r zijn overlijden een Vlaamsgezinde opiniemaker in Vlaanderen: aanvankelijk via het weekblad De Nieuwe, l... Lees meer
, Willem C. Meyers (1943-) en Wim van der Elst (1946-2017). De organisatie lag mee aan de basis van het Archief en Museum voor het Vlaams Leven in Brussel (AMVB), waarvoor het Karel Bulsfonds van bij de stichting pleitte en dat in 1977 werd opgericht.

Activiteiten

De activiteiten van het Karel Bulsfonds ā€“ lezingen, daguitstappen in de regio van Brussel of verder, wandelzoektochten, herdenkingen of vieringen en dergelijke ā€“ hadden zo goed als altijd te maken met de Vlaamse beweging in het algemeen of met het Vlaamse verleden van Brussel. Zo vervulde het fonds een actieve rol in het Nationaal GuldensporencomitĆ© Nationaal Gulden SporencomitĆ©
Het Nationaal Gulden SporencomitĆ© (1963) verzorgt jaarlijks een Gulden Sporenherdenking op de ā€˜Kouterā€™ in Kortrijk. Sinds enkele jaren wordt telkens de Vlaamse minister-president als gast... Lees meer
en de Guldensporenviering in de hoofdstad. Vanaf maart 1977 werd een eigen tijdschrift uitgegeven, het Kontaktblad van het Karel Bulsfonds.

In 1987 werden tal van festiviteiten opgezet naar aanleiding van de 150ste verjaardag van de geboorte van naamgever Karel Buls. Begin 1988 dienden diverse bestuursleden hun ontslag in en werd eraan gedacht om ā€“ als er geen opvolgers konden worden gevonden ā€“ de vereniging te ontbinden. De laatste archivalische sporen van het fonds die konden worden teruggevonden in het AMVB en in het ADVN - archief voor nationale bewegingen ADVN | archief voor nationale bewegingen
ADVN | archief voor nationale bewegingen is een archief en onderzoekscentrum, erkend door de Vlaamse overheid als collectiebeherende cultuureelerfgoedorganisatie. Sinds 1984 worden archie... Lees meer
(Antwerpen) dateren uit 1989. In het begin van de jaren 1990 is het Karel Bulsfonds geleidelijk helemaal weggedeemsterd.

Literatuur

ā€“ S. Parmentier, Vereniging en identiteit: de opbouw van een Nederlandstalig sociaal-cultureel netwerk te Brussel (1960-1986), 1988.

Suggestie doorgeven

1998: Yvo Peeters

2023: Nico Van Campenhout

Databanken

Inhoudstafel