Janné, Jan

Persoon
Martin Kellens (2023, ongewijzigd), Martin Kellens (1998)

Priester Jan Janné (1816-1869) stimuleerde als leraar en onderwijsinspecteur in Limburg het gebruik van het Nederlands.

Volledige voornaam
Jan B.
Geboorte
Kortessem, 23 mei 1816
Overlijden
Kortessem, 11 mei 1869
Leestijd: 2 minuten

Volgde de humaniora aan het gemeentecollege te Tongeren en studeerde van 1832 tot 1835 filosofie aan het Klein Seminarie te Rolduc (Kerkrade, Nederlands Limburg). Daar vatte Janné – invloed van zijn leraar Harry Peters Peters, Harry
Harry Peters (1839-1907) was een Antwerpse journalist, schrijver en griffier die vooral bekendheid genoot door zijn analyse van de rechtszaak van Coucke en Goethals. Lees meer
was er vermoedelijk niet vreemd aan – belangstelling voor de moedertaal op. Na theologiestudies te Luik werd hij er op 11 augustus 1839 tot priester gewijd. Reeds van 1838 af was Janné leraar moderne talen te Rolduc. Via Peters, die nu zijn collega werd, kwam hij in contact met het Leuvense studentengenootschap Met Tijd en Vlijt Met Tijd en Vlijt
Met Tijd en Vlijt was een Vlaamsgezind Studentengenootschap dat in 1836 aan de Leuvense universiteit werd opgericht en bleef bestaan tot na de Tweede Wereldoorlog. Het speelde tot 1875 e... Lees meer
, waarvan hij 'buitenlid' en later corresponderend lid werd, en met De Middelaer De Middelaer
Het maandblad De Middelaer of Bydragen ter bevordering van tael, onderwys en geschiedenis verscheen tussen oktober 1840 en juli 1843 in Leuven als spreekbuis van een groep katholieke Vla... Lees meer
(1840-1843), het tijdschrift van Jan-Baptist David David, Jan-Baptist
Jan-Baptist David (1801-1866) was een katholiek priester, en vanaf 1834 hoogleraar nationale taal, letterkunde en geschiedenis aan de Katholieke Universiteit in Mechelen en Leuven. Hij sp... Lees meer
waarin hij verscheidene gedichten publiceerde. Toen het Klein Seminarie in 1843 naar Sint- Truiden verhuisde, ging Janné mee en nam daar de lessen Nederlands voor zijn rekening. Hij stimuleerde zijn leerlingen om ook zelf gedichten in het Nederlands te schrijven en werkte hard aan de uitbouw van een bibliotheek. Bij de oprichting van het Vlaamse lettergilde Utile Dulci Utile Dulci
Utile Dulci (1845) was een Vlaamsgezind literair genootschap voor jongeren, dat tot in de jaren 1940 actief was binnen het Kleinseminarie van Sint-Truiden. Lees meer
in 1845 was hij een van de ereleden.

In 1849 werd Janné benoemd tot diocesaan inspecteur voor het lager onderwijs. Hij ging toen opnieuw in zijn geboortedorp wonen en was in zijn vrije tijd nog verdienstelijk als amateurarcheoloog.

Werken

– Artikelen in De Middelaer; Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg.

Literatuur

– 'Jean-Baptiste Janné (avec quelques poésies)', in Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, X (1870), p. 265-272.
– M. Hanson, 'Janné, Jan Baptist', in NBW, XI, 1985.
– id., Van Frans naar Nederlands. De taalsituatie in het Limburgs middelbaar onderwijs 1830-1914 (Maaslandse Monografieën, nr. 49, 1990).

Suggestie doorgeven

1998: Martin Kellens

2023: Martin Kellens

Inhoudstafel