De Vliegende Aktivist

Publicatie
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Pieter Van Hees (1998)

De Vliegende Aktivist was een clandestien blad waarin na het einde van de Eerste Wereldoorlog de activisten hun politiek verdedigden. Er verschenen vermoedelijk drie nummers van.

Periode
november 1918 -
december 1918
Leestijd: 2 minuten

De Vliegende Aktivist was een van de clandestiene blaadjes waarin, tijdens de eerste maanden na het einde van de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
, de activisten Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
hun politiek verdedigden tegen de aanvallen van Belgische patriotten en tegelijk propaganda maakten onder de van het IJzerfront IJzerfront
Lees meer
teruggekeerde soldaten. Er werd ook scherp geprotesteerd tegen de afbraak van de activistische verwezenlijkingen en tegen de arrestatie en opsluiting van de activisten die nog in het land verbleven. Zowel de Belgische staat als de Belgisch-loyale flaminganten, de zogeheten passivisten Passivisme
Het begrip ‘passivisme’ verwijst naar de Vlaamsgezinden die tijdens de Eerste Wereldoorlog verdere pogingen om de Vlaamse eisen te realiseren tot na het einde van het politiek-militair co... Lees meer
, moesten het ontgelden. ‘Ons doel is de Vlaamsche Zelfstandigheidsgedachte levend te houden’, zo werd gesteld. Samen met De Vrije Stem De Vrije Stem (1915-1918)
De Vrije Stem (1915-1918) was een Belgisch-patriottisch, Vlaamsgezind, fel anti-Duits en anti-activistisch blad, dat in Antwerpen verscheen en vanwege de Duitse censuur illegaal was. ... Lees meer
, ’t en Zal en Vrij Vlaanderen Vrij Vlaanderen
Lees meer
was De Vliegende Aktivist een van de bladen die, zo verklaarde minister Fulgence Masson na de opheffing van de censuur, de Belgische militaire veiligheid in gevaar zouden brengen en die hij daarom onmeedogend zou vervolgen.

De redactie en het beheer van De Vliegende Aktivist waren volgens een mededeling op de eerste pagina van het blad gevestigd in de gevangenis te Vorst. Voor alle publiciteit, luidde een andere mededeling, moest men zich wenden tot de heren onderzoeksrechters Benoidt, Desmedt en Billaut. Door clandestiene blaadjes als De Vliegende Aktivist probeerde men de activistische geest levendig te houden en over te dragen op de terugkerende frontsoldaten. Het is niet onmogelijk dat ook dit blaadje verzorgd werd door het Vlaamsch Persbureau Vlaamsch Persbureau
Het Vlaamsch Persbureau was een onderdeel van het in Den Haag gevestigde Vlaamsch Comité en belastte zich met pers en propagandazaken voor de uitgeweken activisten. Lees meer
(Den Haag), zoals met 't En Zal en De Vrije Stem het geval was (zie activistische sluikpers Activistische sluikpers
De activistische sluikpers waren pamfletten die na 11 november 1918 werden verspreid door in België achtergebleven activisten. Na enkele maanden hielden ze op te verschijnen. Lees meer
).

Van De Vliegende Aktivist verschenen vermoedelijk drie nummers. Het tweede en derde nummer worden bewaard in het ADVN | archief voor nationale bewegingen ADVN | archief voor nationale bewegingen
ADVN | archief voor nationale bewegingen is een archief en onderzoekscentrum, erkend door de Vlaamse overheid als collectiebeherende cultuureelerfgoedorganisatie. Sinds 1984 worden archie... Lees meer
.

Literatuur

– T. Cobbaert, Verspreidt de geheime bladjes. De aktivistische sluikpers (1918-1919), in: ADVN Mededelingen, jg. 60, 2018.

Suggestie doorgeven

1975: Jan Brans (pdf)

1998: Pieter Van Hees

2023: Sam Van Clemen

Databanken

Inhoudstafel