De Rijcker, Geert
Geert De Rijcker (1901-1940) was een Vlaams-nationalistisch studentenleider die in 1927-1928 algemeen voorzitter was van het AVHV. Later vestigde hij zich als geneesheer in Stekene en werd VNV-arrondissementsleider.
Geert De Rijcker groeide op in een eenvoudige kustfamilie (vader was visser, moeder herbergierster) als zesde in een gezin met acht kinderen. Hij vatte in 1923 de studie geneeskunde aan in Leuven en vestigde zich in januari 1930 als geneesheer in Stekene.
Radicaal studentenleider in Leuven en Gent
In 1927 werd De Rijcker verkozen tot preses van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer (KVHV) in Leuven. Weggestuurd van de universiteit omwille van zijn politieke overtuigingen werd hij vervolgens in Gent preses van de lokale tak van het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond
Het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond (AVHV) was een overkoepeling voor Vlaamsgezinde studentenverenigingen van verschillende universiteiten, gesticht door Leuvense en Gentse Vlaamse... Lees meer (AVHV) en voorzitter van het AVHV-hoofdbestuur. Het volgende jaar werd hij herkozen als preses in Gent. Onder zijn voorzitterschap maakte het AVHV een heropleving door, maar ook een radicalisering in Vlaams-nationale richting. Hij stichtte een meisjesafdeling genaamd ‘Nele’ en het AVHV-blad Den Uyl Den Uyl
Lees meer .
Reeds afgestudeerd en gehuwd (in 1929) nam hij in het academiejaar 1929-1930 het initiatief tot reorganisatie van het AVHV met als doel een betere positionering tegenover de faculteitskringen. Daarnaast werd werk gemaakt van het uitbouwen van congressen, landdagen en oud-studentenbonden om de banden tussen afgestudeerden en studenten te bewaren.
De Rijcker sympathiseerde met de harde, Groot-Nederland Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer se lijn van het weekblad Vlaanderen Vlaanderen (1922-1933)
Vlaanderen was een radicaal Vlaams-nationalistisch weekblad dat verscheen tussen 1922 en 1933. Het stond voor het grootste deel onder leiding van Robrecht de Smet en Josué de Decker. Het ... Lees meer van Robrecht de Smet De Smet, Robrecht
Robrecht de Smet (1875-1937) was een West-Vlaamse priester en kapelaan. Hij evolueerde in radicale anti-Belgische en autoritaire richting en was betrokken bij het Verbond van Vlaamsche Na... Lees meer . Hij propageerde de ‘ongenadige boycot’ van de Vlaamse afdelingen van de Nolf-universiteit en was een drijvende kracht achter de ‘anti-30’-acties tegen de viering van het honderdjarig bestaan van België. In 1927 kwam hij in contact met Robert Oszwald Oszwald, Robert P.
Robert P. Oszwald (1883-1945) was een Duits ambtenaar. Hij was betrokken bij de Flamenpolitik tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ook tijdens het interbellum en het nationaalsocialistische re... Lees meer , wat leidde tot uitwisselingen met het Verband der Vereine Deutscher Studenten. In 1929 publiceerde hij net zoals onder anderen Oszwald en Victor Leemans Leemans, Victor
Victor Leemans (1901-1971) was een politiek en sociaaleconomisch theoreticus, die het gedachtegoed van de revolutie van rechts introduceerde in de Vlaamse beweging. Tijdens de Tweede Were... Lees meer een bijdrage over de vernederlandsing van de Gentse universiteit in een speciaal ‘Flandern’-nummer van Süddeutsche Monatshefte.
Vlaams-nationalistisch militant in Stekene
In Stekene werd De Rijcker actief in het verenigingsleven en de gemeentepolitiek. In 1931 nam hij het voorzitterschap van de lokale Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer afdeling over van onderwijzer Victor Leemans, die in het volgende jaar huwde met De Rijckers zuster Reimonda. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 9 oktober 1932 was hij, gesteund door Leemans, aanvoerder van een katholieke, Vlaams-nationale lijst, de Katholieke Vlaamsche Groepeering en werd verkozen.
De Rijcker was een tegenstander van het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer en koos de kant van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV). Na de Landdag van mei 1935 werd hij benoemd tot eerste VNV-arrondissementsleider voor Sint-Niklaas. De aanstelling van zijn schoonbroer was ook een manier om Leemans te paaien, die zich eerder nog niet tot het VNV had willen bekennen.
Als arrondissementsleider trad De Rijcker niet op het voorplan. Bij de parlementsverkiezingen van 1936 bekleedde hij de (onverkiesbare) eerste opvolgersplaats op de lijst van het Vlaamsch Nationaal Blok Vlaamsch Nationaal Blok
Vlaamsch Nationaal Blok (VNB) was de benaming waaronder de Vlaams-nationalistische partij het Vlaamsch Nationaal Verbond bij de parlements- en provincieraadsverkiezingen van 1936 en de p... Lees meer (VNB) in Sint-Niklaas. De eerste twee plaatsen werden ingenomen door respectievelijk Jan Seghers Seghers, Jan
Jan Seghers (1902-1981) zette in 1932 de stap naar de partijpolitiek. Namens de Frontpartij en vanaf 1933 namens het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) bekleedde hij mandaten op plaatselijk... Lees meer en Gerard de Paep De Paep, Gerard
Arts en chirurg Gerard de Paep (1898-1985) was ook erg bedrijvig als Vlaams-nationalistisch politicus, met name in zijn geboortestreek, het Land van Waas. Tijdens het interbellum was hij ... Lees meer . In 1939 trok De Paep de senaatslijst en kreeg De Rijcker de tweede plaats op de kamerlijst toebedeeld, na Seghers. Die trad ook regelmatig op als waarnemend arrondissementsleider.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1938 bleef hij wel aanvoerder van de VNB-lijst. Met de steun van Seghers, De Paep en Leemans raakten De Rijcker en medestander Abdon Heyse verkozen en vormden zo de enige oppositie in de gemeenteraad. In 1940 overleed De Rijcker aan keelkanker. Zijn voortijdige overlijden voorkwam dat hij in de collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer terechtkwam; het was Heyse die in 1942 binnen de gemeenteraad benoemd werd als burgemeester van Stekene. Zijn broer Victor werd wel oorlogsburgemeester van Blankenberge (1941-1944).
Werken
– Bijdragen in Den Uyl, Vlaanderen en Jong Dietschland.
– Der flämische Kampf an der Universität Gent, in: Süddeutsche Monatshefte, jg. 26, 1929, nr. 8, pp. 583-584.
Literatuur
– J. Vermeulen, Geschiedkundig Overzicht van de werking van het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond sinds zijn ontstaan 1919 tot de viering van het IIe Lustrum 1929, Leuven 1929.
– L. Vos, Ideologie en idealisme: De Vlaamse studentenbeweging te Leuven in de periode tussen de twee wereldoorlogen, in: Belgische Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, jg. 6, 1975, nr. 3-4, pp. 263-328.
– L. Vos, De Dietse studentenbeweging 1919-1940, in: Acta. Colloquium over de geschiedenis van de Belgisch-Nederlandse betrekkingen tussen 1815 en 1945, Gent, 1982, pp. 451-493.
– B. De Wever, Greep naar de macht. Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde. Het VNV 1933-1945, Tielt, 1994.
– K. Palinckx, 'Nu naar Gent!' Vlaams-nationale en katholieke studentenbeweging te Gent 1928-1940, Gent, 1995 (Uit het verleden van de RUG, nr. 38).
– J. Van den Branden, De rechte lijn: Vlaams-nationale partijpolitiek te Sint-Niklaas (1921-1976), Universiteit Gent, ongepubliceerde licentiaatsverhandeling, 1996.
– W. Dolderer, Der flämische Nationalismus und Deutschland zwischen den Weltkriegen, in: B. Dietz, H. Gabel, U. Tiedau (red.), Griff nach dem Westen: Die 'Westforschung' der völkisch-nationalen Wissenschaften zum nordwesteuropäischen Raum (1919-1960), Münster, 2003, pp. 109-136.
– J. De Lathouwer, Ideologie of pragmatiek? Een onderzoek naar politieke concentratie in het Waasland tijdens het interbellum, Universiteit Gent, licentiaatsverhandeling, 2004, online op: http://www.ethesis.net/waasland/waasland_inhoud.htm