De Keikop

Publicatie
Louis Vos (2023, aanvulling), Louis Vos (1998)

De Keikop was het tijdschrift van het Antwerpse Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKVS); eerst enkel van AKVS-Antwerpen, dan van de AKVS-Gewestbond Groot Antwerpen, en tenslotte Strijd- en Oefenblad voor de Katolieke Dietsche Studentenjeugd. Het verscheen onregelmatig tussen 1923 en 1935.

Volledige titel
De Keikop : Maandschrift van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Gewestbond: Groot Antwerpen
Periode
1923 -
1935
Leestijd: 3 minuten

De Keikop was het tijdschrift van het Antwerpse Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKVS) Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
(1923-1935) met als ondertitel achtereenvolgens: Orgaan, Maandschrift, Maandblad van het AKVS Antwerpen, AKVS Gewestbond Groot-Antwerpen (1923-1929, 1932) en Strijd- en Oefenblad van de AKVS (respectievelijk AKDS)- jeugd, Gewest Groot Antwerpen (1935) en Strijd- en Oefenblad voor de Katolieke Dietsche Studentenjeugd (1935).

Het AKVS-ledenblad ontstond in 1923 mede onder impuls van gewestproost Eugeen van de Perre Van de Perre, Eugeen
Eugeen van de Perre (1876-1952) was onderpastoor van de Antwerpse Heilig Hartparochie. Hij zette zich na de Eerste en de Tweede Wereldoorlog in voor getroffenen door de repressie. Lees meer
, broer van Alfons van de Perre Van de Perre, Alfons
Lees meer
, en bleef tot 1925 tien keer per jaar in gedrukte vorm verschijnen, met een maximale oplage –- in 1924 en 1925 – van 300 exemplaren. Circa 160 exemplaren daarvan bereikten via abonnementen en losse verkoop de leden van de zes collegebonden in het Antwerpse die samen de gewestbond vormden (het Sint-Henricus-, Sint-Jan-Berchmans-, Sint-Norbertus-, Onze-Lieve-Vrouw- en Sint- Stanislascollege en van de katholieke normaalschool). In deze eerste periode was het blad grotendeels samengesteld uit bewegingsnieuws en uit bijdragen van leden. Het cultureel-vormend karakter overheerste, politiek en ideologie kwamen nauwelijks aan bod. In september 1925 betekende het eerste nummer van de vierde jaargang, nu volgens schooljaar, meteen ook voorlopig het laatste nummer.

Op haar vergadering van 17 april 1926 besloot de gewestraad het blad op te geven, maar ze kwam op 9 juni 1928 op de beslissing terug. Van september 1928 tot juli 1929 verschenen tien nummers onder redactie van Pieter Vorlat en met de steun van gewestvoorzitter Albert Meuris. Het blad ademde toen een militante anti-Belgische en Vlaams-nationalistische geest en waarschuwde de lezers tegen de machinaties van het Jeugdverbond voor Katholieke Actie Jeugdverbond voor Katholieke Actie
Lees meer
.

Na dat ene schooljaar verscheen het blad pas opnieuw in 1932, niet meer in gedrukte, maar in gestencilde vorm. De zes nummers van 1932-1933 pleitten voor de omvorming van AKVS tot jeugdbeweging zoals door Ernest van der Hallen Van der Hallen, Ernest
Ernest van der Hallen (1898-1948) was een romantische katholiek-Vlaamse auteur, redacteur van Boekengids en Lectuurrepertorium, later bibliotheekinspecteur. Hij was een mentor van de jeug... Lees meer
gepropageerd en in de geest van het AKVS-huis te Nijlen. Daarna viel het blad weer even stil tot een jongere groep actief in de zelfstandig voortbestaande Borghoutse studentenbond Ik Dien, die onder druk van de kerkelijke overheid zich losgemaakt had van het overkoepelende AKVS, het roer overnam. Hoofdredacteur was Ernest Reypens, een leerling van het Sint-Lievenscollege, die met Pasen 1935 het blad deed herrijzen. Het had toen een oplage van 100 exemplaren, werd financieel gesteund door apotheker Jef van Eyck, kon rekenen op illustraties van kunstschilder Alfred Ost Ost, Alfred
Alfred Ost (1884-1945) was kunstschilder en tekenaar. In zijn affiches, prentkaarten en illustraties van Vlaamsgezinde bladen en boeken thematiseerde hij het ‘volkseigen’ en de Vlaamse e... Lees meer
en werd gestencild door diens broer onderpastoor Hector Ost van Borgerhout. Van het blad zouden nog elf nummers worden uitgegeven. Er stonden veel aansporingen in tot radicalisme en pleidooien voor het Dietse Diets
Het woord ‘Diets’ stamt uit het Middelnederlands. In de context van de Vlaamse beweging dook deze term voor het eerst op in de loop van de 19de eeuw, meestal als equivalent voor Nederlan... Lees meer
ideaal, maar ook – in het laatste nummer van december 1935 – een aanval op de Westvlaamse KSA-proost Karel Dubois Dubois, Karel
Karel Dubois (1895-1956) werd in 1928 de proost-stichter van de Katholieke Studentenactie in het bisdom Brugge, dat hij in gehoorzaamheid aan zijn bisschop Lamiroy en met diens mandaat wi... Lees meer
die in Antwerpen was komen spreken. Het kostte hoofdredacteur Reypens een consilium abeundi uit het Sint- Lievenscollege, waar hij toen in de retorica zat. Het betekende meteen ook het einde van het tijdschrift.

Literatuur

– L. Vos, Bloei en Ondergang van het AKVS, 2 dln., 1982.
– Nest Reypens. "De laatste der mohikanen" of het Antwerpse AKVS, in: AKVS-schriften, nr. 12, april 1986, pp. 30-36.

Suggestie doorgeven

1973: Louis Vos (pdf)

1998: Louis Vos

2023: Louis Vos

Inhoudstafel