Cultura

Organisatie
Ulrike Burki (2023)

Cultura was de uitgeverij van de radicale flamingant Hendrik Cayman. De uitgeverij publiceerde tijdens de Tweede Wereldoorlog heel wat werken van auteurs die zich tot de collaboratie bekenden.

Oprichting
1924
Leestijd: 2 minuten

De uitgeverij Cultura werd in 1924 in Brugge opgericht door de radicale flamingant Hendrik Cayman Cayman, Hendrik
Hendrik Cayman (1894-1946) engageerde zich in het activisme tijdens de Eerste Wereldoorlog. Na de oorlog beheerde hij het Algemeen Vlaamsch Nationaal Secretariaat in Gent en in 1925 lag h... Lees meer
. Cultura gaf vooral literair werk uit van auteurs als Raymond Brulez Brulez, Raymond
Lees meer
, Daan Inghelram, Fernand Leys, Marcel Matthijs Matthijs, Marcel
Lees meer
en Yvonne Pauwels. Daarnaast publiceerde ze ook sociologische studies van Victor Leemans Leemans, Victor
Victor Leemans (1901-1971) was een politiek en sociaaleconomisch theoreticus, die het gedachtegoed van de revolutie van rechts introduceerde in de Vlaamse beweging. Tijdens de Tweede Were... Lees meer
en Max Lamberty Lamberty, Max
Max Lamberty (1893-1975) was een politiek en sociaal filosoof, die theoretisch werk over de grondslagen van de Vlaamse beweging leverde. Lees meer
. Tijdens de bezetting zette de uitgeverij haar activiteiten voort. Tussen 1940 en 1944 verschenen er nog een twintigtal werken, waaronder heel wat publicaties van auteurs die zich intussen tot de collaboratie hadden bekend, onder wie Ferdinand Vercnocke Vercnocke, Ferdinand
Ferdinand Vercnocke (1906-1989) was een West-Vlaamse dichter van romantisch nationalistische poëzie, die zich in de jaren 1930 met het fascistisch geïnspireerde VNV affilieerde en tijdens... Lees meer
en Raf van Hulse Van Hulse, Raf
Raf van Hulse (1903-1977) was een onderwijzer en leider van de Algemene-SS-Vlaanderen (1941-1942). Daarna was hij als SS-vrijwilliger verslaggever aan het Oostfront. In 1944 werd hij beno... Lees meer
. Opvallend was in dat opzicht ook de uitgave van H. Brass’ Rechtsherstel in België (1942), over de herstelbetalingen die tijdens de oorlog door het Duitse militaire bestuur werden toegekend aan de activisten uit de Eerste Wereldoorlog (zie Bormscommissie Bormscommissie
De Bormscommissie was een commissie die tijdens de Tweede Wereldoorlog schadevergoedingen uitkeerde aan door de Belgische overheid gestrafte activisten van de Eerste Wereldoorlog. Lees meer
). In 1943 begon Cultura bovendien met de uitgave van een Regenboogreeks. Cayman zag de reeks groots, maar uiteindelijk zouden er niet meer dan drie uitgaven verschijnen. De uitgeverij sloot haar deuren in november 1944, op bevel van de minister van landverdediging.

Literatuur

– A. van den Abeele, H. Cayman-Seynaeve en Cultura, Brugse uitgever en boekhandelaar. 1928-1944, in: Biekorf, jg. 102, 2002, nr. 3, pp. 218-229.
– L. Simons, Het boek in Vlaanderen sinds 1800. Een cultuurgeschiedenis, 2013.

Suggestie doorgeven

1998: Nico Wouters (pdf)

2023: Ulrike Burki

Inhoudstafel