Vlaamsche Kiezersbond

Organisatie
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Sam Van Clemen (1998)

De Vlaamsche Kiezersbond was een Brusselse, flamingantische kiesvereniging die werd opgericht in 1872. Ze nam deel aan de parlementsverkiezingen van dat jaar. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1873 werd een lijstverbinding gesloten met de Liberale Associatie, wat meteen het einde betekende van de Kiezersbond.

Oprichting
23 mei 1872
Stopzetting
1877
Leestijd: 2 minuten

De Vlaamse Kiezersbond, een Brusselse Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer
, flamingantische en pluralistische kiesvereniging, werd opgericht op 23 mei 1872. Zowel de meer katholiek georiënteerde groep rondom het blad De Kerels als die van de liberalen, geleid door Julius Hoste (sr.) Hoste, Julius (sr.)
De liberaal Julius Hoste sr. (1848-1933), stichter van De Zweep en Het Laatste Nieuws, speelde eind 19de en begin 20ste eeuw een centrale rol in de Vlaamse ontvoogdingsstrijd in Brussel.... Lees meer
en De Zweep De Zweep
Het liberale Brusselse weekblad De Zweep was tot de oprichting van de krant Het Laatste Nieuws in 1888 politiek georiënteerd en Vlaamsgezind, en evolueerde nadien tot een zuiver commercie... Lees meer
, behoorde tot de stichters. De Veldbloem De Veldbloem
De Veldbloem was een Vlaamse en vrijzinnige vereniging die in 1852 in Brussel werd opgericht. Aanvankelijk was het een literair genootschap, nadien kwam er een politieke oriëntatie. In 18... Lees meer
, de vereniging waarin de beide groepen van het Brusselse flamingantisme eveneens actief waren, vormde de spil van de kiesvereniging.

Het electorale optreden van de Kiezersbond was weinig succesvol. De tijd dat een derde partij, waarin katholieken en liberalen samenwerkten, enig gewicht in de schaal kon leggen, was voorbij. Ook in Brussel opteerden de liberalen voor de politieke lijn die Julius Vuylsteke in Gent had uitgestippeld, namelijk de verdediging van de Vlaamse belangen binnen de politieke partijen.

Na moeizame onderhandelingen kwam in 1872 dan toch een Vrijgezinde Vlaamsche Kiezersbond tot stand die deelnam aan de parlementsverkiezingen van datzelfde jaar. Kandidaten waren onder anderen Gustave Jottrand Jottrand, Gustave
Gustave Jottrand (1830-na 1884), liberaal politicus en voorzitter van de Ligue de l'Enseignement, behoorde aanvankelijk tot de democratische vleugel van Vlamingen Vooruit, maar evolueerde... Lees meer
, Felix vande Sande Vande Sande, Felix
Felix vande Sande (1824-1890) was vooral actief binnen de Brusselse toneelwereld. Hij streefde naar Nederlandstalig theater en de uitbouw van een professionele schouwburgorganisatie. Hij ... Lees meer
, Florimond Kops Kops, Florimond
Florimond Kops (1834-1903) was arts. Hij was actief in het Vlaamse liberale verenigingsleven in Brussel. Lees meer
en Eugeen E. Stroobant Stroobant, Eugeen E.
Notaris Eugeen E. Stroobant (1819-1899) was katholiek volksvertegenwoordiger en lid van de Grievencommissie. Als voorzitter van de Brusselse toneelmaatschappij De Wijngaerd ijverde hij vo... Lees meer
. Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer
weigerde een plaats op de lijst. De verkiezingen werden echter een mislukking.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van november 1873 werd een lijstverbinding gesloten met de Liberale Associatie, op voorwaarde dat deze laatste vereniging mee zou ijveren voor een Nederlandstalig theater Toneel
Het Vlaamse toneel onderhield vanaf zijn ontstaan in de 19de eeuw een complexe en gelaagde verhouding met de Vlaamse beweging. Van een belangrijk emancipatorisch instrument en voorwerp va... Lees meer
in Brussel. De Kiezersbond steunde schepen Gustave Jottrand in zijn streven hiernaar. Toch betekende deze coalitie in feite het einde van de onafhankelijke Vlaamsche Kiezersbond, die in de verdere loop der jaren 1870 verdween en opgevolgd werd door de Vlaamsche Liberale Bond (1877).

Literatuur

– E. Witte, Het debuut van het liberale flamingantisme in de hoofdstad (1869-1875), in: Handelingen der KZMTLG, 1973, pp. 311-355.
– E. Gubin, Bruxelles au XIXe siècle : berceau d'un flamingantisme démocratique (1840- 1873), 1979.

Suggestie doorgeven

1975: Els Witte (pdf)

1998: Sam Van Clemen

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel