Vanderpoorten, Herman

Persoon
Bart D'Hondt (2023, aanvulling), Nico Wouters (1998)

Herman Vanderpoorten (1922-1984) was een liberale, Vlaamsgezinde politicus. Hij was nauw betrokken bij de pogingen tot staatshervorming in periode van 1960 tot 1970 en was een van de architecten van de taalkundige splitsing van de Partij voor Vrijheid en Vooruitgang – Parti pour la Liberté et le Progrès (PVV-PLP).

Volledige voornaam
Herman Frans Gérard
Geboorte
Lier, 25 augustus 1922
Overlijden
Lier, 3 september 1984
Leestijd: 4 minuten

Na zijn middelbare studies aan het atheneum in Berchem promoveerde Vanderpoorten in 1945 tot doctor in de rechten aan de Rijksuniversiteit Gent. In 1949 werd hij advocaat in Lier en in datzelfde jaar werd hij voor de liberale partij Vlaamse Liberalen en Democraten
Lees meer
verkozen als provincieraadslid van Antwerpen (tot 1958). Vanaf 1949 was Vanderpoorten ook ondervoorzitter van het Liberaal Vlaams Verbond Liberaal Vlaams Verbond
Liberaal Vlaams Verbond (LVV) is een autonome, sociaal-progressieve, liberale en Vlaamsgezinde vereniging die werd opgericht in 1913. Van een overkoepelend en coördinerend orgaan voor lib... Lees meer
(LVV). In 1957 volgde hij Victor Sabbe Sabbe, Victor
Victor Sabbe (1906-1958) was actief binnen de liberale beweging. Hij stond in de jaren 1930 aan de basis van het liberaal-solidarisme in West-Vlaanderen en was tussen 1945-1957 voorzitter... Lees meer
op als voorzitter van deze vereniging, die vooral na 1961 – toen ze officieel werd erkend door de Partij voor Vrijheid en Vooruitgang) meer invloed kon uitoefenen. Als LVV-voorzitter nam hij tegenover de liberale partij Liberale partij
De verhouding tussen de liberale partij en het partijpolitieke liberalisme in België enerzijds, en de Vlaamse beweging anderzijds levert een gevarieerd en ingewikkeld beeld op dat evoluee... Lees meer
een dissidente houding aan door vanuit de oppositie steun te verlenen aan de taalwetten Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
van 1962 en 1963.

Politieke carrière

Vanderpoorten was achtereenvolgens provincieraadslid in Antwerpen (1949), gemeenteraadslid in Lier (1959), volksvertegenwoordiger (1961), senator (1965), provinciaal senator (1971) en burgemeester van Lier (1983). Als parlementslid maakte hij deel uit van de bijzondere commissie voor de herziening van de grondwet, diende hij een wetsvoorstel in voor het aanleren van de tweede landstaal in alle Belgische scholen en ontwierp hij het amendement op het taalgrensontwerp van minister Arthur Gilson Gilson, Arthur
De Franstalige christendemocratische advocaat Arthur Gilson (1915-2004) was als minister van Binnenlandse Zaken in 1962 verantwoordelijk voor het officieel vastleggen van de taalgrens en ... Lees meer
. Na het ontslag van de belgicistische Omer Vanaudenhove Vanaudenhove, Omer
Omer Vanaudenhove (1913-1994) was al vroeg betrokken bij de liberale partij en werd burgemeester van Diest (1947-1958 en 1976-1978), senator en minister van Openbare Werken en Wederopbouw... Lees meer
als voorzitter van de PVV-PLP in 1968 had Vanderpoorten vanuit het LVV een grote invloed op de splitsing van de liberale partij in 1972, die hij samen met Willy de Clercq De Clercq, Willy
Willy de Clercq (1927-2011) was een Vlaamse liberale politicus. Hij was een van de stichters en de eerste voorzitter van de Vlaamse Partij voor Vrijheid en Vooruitgang (PVV). Lees meer
en Frans Grootjans Grootjans, Frans
Frans Grootjans (1922-1999) was een Vlaamsgezind liberaal politicus en journalist, die in 1966 minister werd in de regering Vanden Boeynants-De Clercq en aan de basis lag van een formele ... Lees meer
in goede banen leidde.  

Vanderpoorten was van 19 maart 1966 tot 17 juni 1968 minister van Binnenlandse Zaken in de regering- Paul vanden Boeynants Vanden Boeynants, Paul
De rechts-conservatieve christendemocraat Paul vanden Boeynants (1919-2001) werd twee keer premier, in 1966-1968 en in 1978-1979. Tegelijk drukte hij zijn stempel op het bestuur van de st... Lees meer
-Willy de Clercq. In deze periode legde hij tot 1969 het LVV-voorzitterschap neer. Onder zijn impuls kwam de Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen
De Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen was een parlementair overlegorgaan in 1966-1968 om via dialoog een nieuwe communautaire p... Lees meer
tot stand. Samen met Frans Grootjans publiceerde hij op 30 november 1966 de uitvoeringsbesluiten van de taalwetten Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
van 1963, tot groot protest van de Franstalige liberalen. Hij verdedigde binnen de PVV-PLP het Taalcompromis van Luik (22-23 januari 1966) en codificeerde alle taalwetten (Koninklijk Besluit van 18 juli 1966). In december 1971 werd hij ondervoorzitter van de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap
Lees meer
.

Tijdens de regering- Gaston Eyskens Eyskens, Gaston
Gaston Eyskens (1905-1988) was een Vlaamsgezinde katholieke econoom en politicus, die onder andere eerste minister was ten tijde van de Koningskwestie en aan de basis lag van de eerste st... Lees meer
-André Cools (1972) steunde hij vanuit de oppositie de regering bij het bereiken van de tweederde meerderheid, nodig voor de culturele autonomie Culturele autonomie
Lees meer
. Begin 1973 volgde hij minister Alfons Vranckx Vranckx, Alfons
Alfons Vranckx (1907-1979) was een hoogleraar rechten en een socialistische politicus met een Vlaamsgezinde overtuiging, die zich op diverse gebieden inzette voor de ‘Vlaamse zaak’, maar ... Lees meer
op als minister van Justitie en legde hij het LVV-voorzitterschap opnieuw neer. Ook in de volgende regering onder leiding van Leo Tindemans Tindemans, Leo
De Vlaamse christendemocraat Leo Tindemans (1922-2014) leidde vier Belgische regeringen. Hij werd nadien CVP-voorzitter en later ook minister van Buitenlandse Zaken. Als minister van Geme... Lees meer
(april 1974-1977) bleef hij deze functie behouden. Tussen mei en oktober 1980 was hij vice-premier en minister van Justitie en Institutionele Hervormingen tijdens de regering- Wilfried Martens Martens, Wilfried
Lees meer
III, die via de wetten van 8 en 9 augustus 1980 de communautaire onrust na het mislukken van het Egmontpact Gemeenschapspact
Het Egmontpact of Egmontakkoord maakt samen met de Stuyvenbergakkoorden deel uit van het zogenaamde Gemeenschapspact, dat de definitieve pacificatie van de communautaire problemen tot doe... Lees meer
kon bedwingen. In november 1980 werd hij door de koning nog aangesteld als informateur, maar zijn rol in de nationale politiek was uitgespeeld.

Op 1 januari 1983 werd hij burgemeester van Lier en in december 1983 minister van staat. Ook was hij kort lid van het Europees parlement. In 1987 stelde het LVV een Prijs-Herman Vanderpoorten in.

Communautaire visie

Vanderpoorten bleef net als zijn vader het standpunt verdedigen dat de Vlaamse en Franstalige gemeenschappen evenwaardig binnen de Belgische staatsvorm moesten blijven bestaan. Hij was wel een voorstander van culturele autonomie, maar steeds bevreesd voor het extreme nationalisme dat mogelijk in een onafhankelijk Vlaanderen zou heersen.

Literatuur

– J. de Man, Herman Vanderpoorten, in: Het Laatste Nieuws, 30 maart 1966.
– R. Merecy, 'Lierse profielen, Herman Vanderpoorten'. In: 't Land van Ryen, 1966.
– H. de Ridder, Portret Herman Vanderpoorten. "Ik ben een maagd, dus behoedzaam en ordelijk", in: De Standaard, 22 februari 1973.
– J. Florquin, Ten huize van..., XV, 1979.
– P. van Brabant, Ik ben voor het behoud van België. Politiek testament van Herman Vanderpoorten, in: De Nieuwe Gazet, 6 september 1984.
Op de lippen van Herman Vanderpoorten, 1987.
– M. Ruys, Herman Vanderpoorten tussen belgicisme en Vlaams-radikalisme, in: De Standaard, 3 augustus 1987.
– H. Gaus (red.), Politiek Biografisch Lexicon. Belgische ministers en staatssecretarissen 1960-1980, 1989, pp. 1148-1158.
– W. Prevenier, Herman Vanderpoorten, politicus, 2007.

Suggestie doorgeven

1975: Gaston Durnez (pdf)

1998: Nico Wouters

2023: Bart D'Hondt

Databanken
Archief

Inhoudstafel