Van den Broeck, Petrus

Persoon
Redactie (2023, tekstredactie), Ada Deprez / Jozef Smeyers (1998, aanvulling)

Petrus van den Broeck (1790-?) schreef aan het begin van de negentiende eeuw een befaamde brochure ter verdediging van de Nederlandse taal in de Zuidelijke Nederlanden.

Volledige voornaam
Petrus A.
Geboorte
Aalst, 15 mei 1790
Leestijd: 2 minuten

Petrus van den Broeck was de auteur van een brochure die in 1817 bij de Aalsterse (later Brusselse) drukker-uitgever J. Sacré verscheen onder de titel: Nadeelige gevolgen van de onverschilligheid der Vlamingen en Brabanders omtrent hunne moedertaal, en noodzakelijkheid dat zij dezelve beoefenen. De publicatie werd, na Aen de Belgen (1818) van Jan Frans Willems Willems, Jan Frans
Jan Frans Willems (1793-1846), de “vader van de Vlaamse beweging”, was dichter, polemist, filoloog, tekstediteur en initiatiefnemer of lid van tal van academies en genootschappen in binne... Lees meer
, de meest invloedrijke verdediging van de Nederlandse moedertaal in de Zuidelijke Nederlanden.

De publicatie van deze brochure moet worden gezien in de context van de voortdurende aanvallen die van de kant van de Franstaligen (onder meer in het liberale blad L'observateur belge) ondernomen werden tegen de taalpolitiek Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
onder het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van Willem I der Nederlanden, Willem I
Willem I (1772-1843) was koning der Nederlanden van 1815 tot 1840, en dus ook tussen 1815 en 1830 (de jure tot 1839) van het zuidelijke deel daarvan. Zijn beleid inzake de nationale taal ... Lees meer
.
De auteur betoogt dat het dagelijks gebruik van een vreemde taal moet leiden tot het verval van kunsten en wetenschappen, tot de ‘verslapping van de banden der samenleving’ en de verzwakking van de vaderlandsliefde. De brochure is schatplichtig aan de Verhandeling op d'Onacht van de moederlyke Tael in de Nederlanden (1788) van Jan B. Verlooy Verlooy, Jan Baptist
Jan Baptist Verlooy (1746-1797) was een Brusselse advocaat en activist die schatplichtig was aan verlichte Franse denkers en ijverde voor het gebruik van het Nederlands als officiële taal... Lees meer
; fragmenten daaruit worden herhaaldelijk haast letterlijk, maar zonder bronvermelding, overgenomen. Ook Verlooy zelf blijft onvermeld; eenmaal wordt naar hem als naar ‘eenen waren vaderlander’ verwezen.

Een uitvoerig aanhangsel, Korte vergelijking tusschen het Nederduitsch, Fransch en Engelsch; Voorregten van het eerste, ontleent zijn bewijsmateriaal aan andere, deels recentere bronnen.

Literatuur

– J. Smeyers, "Un cri d'alarme sans lendemain"? De nawerking van de Verhandeling van J.B.C. Verlooy, in: A. Deprez en W. Gobbers (red.), Vlaamse literatuur van de negentiende eeuw. Dertien verkenningen, 1990, pp. 13-24.
– J. Weijermars, Stiefbroeders. Zuid-Nederlandse letteren en natievorming onder Willem I, 1814-1834, 2012.

Suggestie doorgeven

1973: Ada Deprez (pdf)

1998: Ada Deprez / Jozef Smeyers (pdf)

2023: Redactie

Inhoudstafel