Links

Publicatie
Rik Hemmerijckx (2023, ongewijzigd), Rik Hemmerijckx (1998)
Periode
21 november 1958 -
1987
Leestijd: 3 minuten

Spreekbuis van de links-centristische tendens binnen de socialistische partij Belgische Socialistische Partij
Lees meer
in Vlaanderen, aanvankelijk veertiendaags (eerste nummer op 21 november 1958), vanaf 23 november 1964 tot 1987 een weekblad.

Bezieler en hoofdredacteur van het blad was Marcel Deneckere Deneckere, Marcel
Marcel Deneckere, hoofdredacteur van weekblad Links, was een Vlaamse socialist die pleitte voor sociaal federalisme en Vlaamse standpunten binnen de unitaristische BSP. Zijn kritiek op h... Lees meer
, die vanuit een marxistische analyse de socialistische mandatarissen week na week aan hun beginselen herinnerde. Zoals het Franstalige zusterblad La Gauche kantte Links zich tegen de integratie van de socialistische beweging in het sociaal gecorrigeerde neokapitalisme en kwam het op voor diepgaande maatschappelijke hervormingen, de zogenaamde economische structuurhervormingen. De sociaal-economische problematiek was prioritair, maar daarnaast verdedigde Links ook de progressieve frontvorming en streefde het blad ernaar de link te leggen naar de Vlaamse ontvoogdingsstrijd. Deze Vlaamse reflex was ingegeven door een nuchtere analyse van de economische en demografische ontwikkeling in de beide landsgedeelten: tegenover de Waalse teloorgang ging men ervan uit dat het socialisme nog groeikansen had in Vlaanderen, op voorwaarde dat het zijn Vlaams profiel kon aanscherpen. Reeds eind 1960 sloot Links zich aan bij de acties tegen de talentelling Taaltelling
Talentellingen waren gekoppeld aan de tienjaarlijkse volkstellingen in België (1846-1947). De resultaten hadden grote gevolgen voor het taalstatuut van de gemeenten rond Brussel-hoofdsta... Lees meer
, ijverde het voor de bijeenroeping van een Vlaams socialistisch congres en zocht het toenadering tot de progressieve Vlaamsgezinden (onder meer Het Pennoen Het Pennoen (1950-1977)
Het Pennoen was een Vlaamsgezind maandelijks opinieblad dat, geleid door Jan Olsen, verscheen tussen 1950 en 1977. Het evolueerde van een traditioneel jeugdblad naar een vernieuwend en la... Lees meer
). Binnen de zeer unionistische en dikwijls antiflamingantische Belgische Socialistische Partij (BSP) werden deze stellingen zeer argwanend bekeken. Na de staking van 1960-1961 – waarin Links een opgemerkte rol speelde – en de doorbraak van de federalistische stroming in het Waalse socialisme ging Links vanaf 1963 een uitgesproken federalistische koers varen. Het verdedigde een ruime autonomie voor de twee gemeenschappen, zowel op cultureel als economisch vlak. Deze lijn werd aangehouden na 1964, toen Links als gevolg van zijn oppositionele opstelling uit de partij dreigde gezet te worden. Tegenover de unitaire BSP trachtte het blad de socialistische partij verder in Vlaamse richting te duwen, zonder evenwel de dialoog met Wallonië uit het oog te verliezen. Het flamingantisme Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer
van Links stond wars van enig chauvinisme of hatelijk nationalisme. Het blad zag zijn inspanningen bekroond in 1967 toen het Vlaams socialistisch congres van Klemskerke zich uitsprak voor een gematigd federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
. Tegelijk bleef Links zich afzetten tegen de verburgerlijkte francofone socialisten van Brussel en steunde er de in 1968 opgerichte Rode Leeuwen Rode Leeuwen
De Rode Leeuwen waren Vlaamse socialisten in Brussel die vanaf 1968 opkwamen met een eigen verkiezingslijst en erkend werden als de 'Vlaamse BSP-federatie van Brussel'. Lees meer
. In de jaren 1970 streefde het blad vooral naar een regionalisering in de partij zelf. Het was evenwel wachten tot na de splitsing van de BSP in 1978 vooraleer de Socialistische Partij (SP) een Vlaams profiel kon aannemen. Als ideoloog van de linkerzijde had Deneckere ondertussen erkenning gekregen en door toedoen van Karel van Miert Van Miert, Karel
Lees meer
was hij zelfs opgenomen in het SP-Bureau. Na zijn dood in 1983 werd geen nieuwe hoofdredacteur aangesteld. De leiding van het tendensblad kwam in handen van een redactiecomité van een 20-tal mensen, waaronder Lydia Deveen Deveen, Lydia
Lydia Deveen (1929) heeft zich als socialistische politica, kunsthistorica en voorzitster van de Vermeylenkring ingezet voor de verbetering van de positie van de Vlaamse Brusselaars en vo... Lees meer
. In 1987 werd Links omgevormd tot Nieuwlinks, het blad voor de rood-groene beweging.

Literatuur

– 25 jaar Links. Vooruitlopen op het Vlaamse socialisme, 1984.
– S. Govaert, 'Deux courants socialistes flamands: 1. Links', in Courrier hebdomadaire du CRISP, nr. 1069 (1985).

Suggestie doorgeven

1975: Marcel Deneckere (pdf)

1998: Rik Hemmerijckx

2023: Rik Hemmerijckx

Inhoudstafel