Leys, Pieter

Pieter Leys was de kleinzoon van een gemeenteraadslid en de zoon van een tuinbouwkundige in Brugge. Nadat hij zijn middelbaar onderwijs voltooide aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge studeerde hij rechten in Leuven, doctoreerde hij in Gent en was hij van 1950 tot 1988 advocaat aan de balie van Brugge. Hij kwam in contact met de Vlaamse beweging door zijn lidmaatschap van de Katholieke StudentenActie (KSA) Katholieke StudentenActie
De Katholieke Studentenactie (KSA) was een (jeugd)beweging rond Katholieke Actie. Ze was gericht op scholieren en beschouwde zichzelf als een erfgenaam van de Katholieke Vlaamse Studenten... Lees meer , waarvan hij gewestleider werd voor Brugge-Houtland. Hij was verder medestichter en secretaris van het Nationaal Christelijk Middenstandsverbond afdeling Sint-Andries, zijn thuisgemeente en een randgemeente van Brugge.

Gemeentepolitiek

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1952 werd Leys in Sint-Andries verkozen op de lijst Gemeentebelangen, die aanleunde bij de Christelijke Volkspartij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer (CVP). Hij greep echter net naast een schepenambt. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1958 werd hij verkozen op een eigen lijst Volksbelang en werd hij burgemeester van Sint-Andries. Omdat zijn coalitie met de socialisten niet aanvaard werd door de CVP, werd hij in 1961 uit de partij gezet. In 1964 behaalde Leys met zijn Lijst van de Burgemeester de volstrekte meerderheid. De volgende jaren voerde hij hevig actie tegen de geplande fusie van Brugge met zijn randgemeenten, waaronder ‘zijn’ Sint-Andries, maar zonder succes, want op 1 januari 1971 kreeg Groot-Brugge vorm.

Ondertussen was Leys bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1970 lijsttrekker van de Volksunie (VU) Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer -lijst, maar aan zijn burgemeesterschap kwam een einde. Wel werd hij fractieleider voor de VU in de gemeenteraad, en in 1977 eerste schepen van Groot-Brugge. In deze functie was hij bevoegd voor toerisme, landbouw, groenbeleid, de gemeentebedrijven, middenstand en KMO. Voor de gemeenteraadsverkiezingen van 1988 sloot hij een voorakkoord tussen de Volksunie en de CVP, waarin bedongen werd dat hij burgemeester zou worden, maar dat mislukte omdat de coalitie één zetel tekortkwam voor een meerderheid. Hij bleef wel eerste schepen. Door een coalitiewissel na de verkiezingen van 1988 belandde Leys in de oppositie, tot hij in 1994 de Brugse gemeenteraad verliet.

Volksvertegenwoordiger

Ondertussen was Leys bij de parlementsverkiezingen van 1965 als verruimingskandidaat voor de Volksunie als volksvertegenwoordiger verkozen. Hij oefende de functie uit tot 1974. Daarna volgden mandaten als gecoöpteerd senator (1976-1977) en opnieuw Kamerlid (1978-1980) voor de VU. Als volksvertegenwoordiger had hij in die periode 1971-1980 door het toen bestaande dubbelmandaat ook zitting in de Cultuurraad van de Nederlandse Cultuurgemeenschap Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap
Lees meer en de Vlaamse Gewestraad Vlaamse Gewestraad
Lees meer .

Realisties

Leys speelde een bescheiden rol in het parlement en in de partij waartoe hij behoorde. Hij toonde bijzondere belangstelling voor openbare werken, de gerechtelijke organisatie en de gemeentelijke belangen, vooral van zijn thuisbasis Brugge en de randgemeenten. Zijn ambten als (eerste) schepen of burgemeester lagen hem het nauwst aan het hart. Hij droeg in zijn stad veel zorg voor grote feestelijkheden, liet gemeentelijke sport- en ontspanningsinfrastructuur aanleggen, maar ook een industrieterrein voor kleine en middelgrote ondernemingen.

In mei 1972 haalde hij met andere VU-parlementariërs de nationale pers toen hun ludieke betoging tegen de verkaveling van duinen in De Panne door de rijkswacht hardhandig uiteengeranseld werd. Hij was ook jarenlang ondervoorzitter van de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten (VBSG). Bijzonder trots was hij op zijn hoofdmanschap (1963-1970) van de schuttersgilde Sint-Sebastiaan in Sint-Andries, die hij met grote wedstrijden over heel Vlaanderen uitstraling gaf. Hij kreeg de titels van ereadvocaat, ereburgemeester en erevolksvertegenwoordiger.

Na het uiteenvallen van de VU in 2001 koos hij voor de Nieuw-Vlaamse Alliantie Nieuw-Vlaamse Alliantie
De N-VA is op electoraal vlak de meest succesvolle Vlaams-nationalistische partij ooit en slaagde er ook in om de grootste Belgische partij te worden. Ze zit bijna 20 jaar in de Vlaamse R... Lees meer (N-VA). In 2003 publiceerde hij zijn memoires. In 2019 stelde de N-VA Brugge voor om hem met een straatnaam in Sint-Andries te eren, voorlopig zonder succes.