Le Spectateur belge

Publicatie
Frank Judo (2023, herwerking), Luc François (1998)

Le Spectateur belge was een behoudend-katholiek opinietijdschrift dat verscheen tussen1815 en 1823 onder redactie van Leo de Foere.

Volledige titel
Le Spectateur belge
Periode
1815 -
1824
Leestijd: 3 minuten

Al tijdens de nadagen van het Napoleontische regime bereidde de West-Vlaamse priester Leo de Foere De Foere, Leo
De Brugse priester Leo de Foere (1787-1851) was leraar en vanaf 1815 de drijvende kracht achter het traditionalistische opinieblad Le Spectateur Belge. Hij was lid van het Nationaal Congr... Lees meer
de uitgave van een opinieblad voor, dat de opvolger zou moeten worden van het Journal historique et littéraire van François-Xavier de Feller De Foere muntte een eigen stijl van traditionalistisch denken, waarbij hij een terugkeer bepleitte naar de Zuid-Nederlandse instellingen zoals ze bestonden voor de Franse verovering van 1794. Ook het herstel van de geprivilegieerde positie van de Kerk Kerk
De verhouding tussen Kerk en Vlaamse beweging vertoont historisch een tweevoudig beeld. Enerzijds waren de godsdienstige en de Vlaamsgezinde overtuiging innig verstrengeld en vormde de cl... Lees meer
behoorde tot zijn wensen. Dat was volgens hem principieel verzoenbaar met een unie met de Noordelijke Nederlanden. Althans, voor zover de constitutie van dat land daar ruimte voor liet, wat uiteindelijk niet het geval bleek te zijn. Zo werd De Foere van een voorzichtig sympathisant van het nieuwe bewind een hevig opposant, met name op het vlak van de godsdienstpolitiek, wat hem in 1817 voor twee jaar in de cel deed belanden. De Foeres visie op het taalbeleid van Willem I der Nederlanden, Willem I
Willem I (1772-1843) was koning der Nederlanden van 1815 tot 1840, en dus ook tussen 1815 en 1830 (de jure tot 1839) van het zuidelijke deel daarvan. Zijn beleid inzake de nationale taal ... Lees meer
was een afgeleide van zijn algemene visie op het Koninkrijk der Nederlanden (zie Taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer
). De verdediging van het Nederlands tegen het Frans maakte deel uit van zijn traditionalistische maatschappijvisie, des te meer omdat hij van oordeel was dat een eigen taal en letterkunde essentieel waren om een ‘volkig bestaan’ te kunnen leiden. Het Frans behouden als bestuurstaal maakte de Lage Landen volgens hem feitelijk afhankelijk van Frankrijk. Ook de voormalige bibliothecaris van de Leuvense universiteit, Jan Frans van de Velde, verdedigde in de kolommen van de Spectateur een beleid om het Nederlands te versterken ten nadele van het Frans. Het officialiseren van het Nederlands was voor De Foere en de zijnen echter volstrekt verschillend van het nationaliseren ervan – een eenheidstaal was voor hem even onaanvaardbaar als een eenheidsstaat. Eenheid kon natuurlijk groeien, maar mocht niet opgedrongen worden, al werd de latere De Foere sceptisch over de mogelijkheid dat dit effectief zou gebeuren. In 1823 werd het blad opgeheven op verzoek van het bisdom, na druk uit regeringskringen.

Literatuur

– J. van In, Priester de Foere en ‘Le Spectateur belge’ (1815-1823), KULeuven, Ongepubliceerde licentiaatsverhandeling, 1959.
– E.H. Kossmann, België en Nederland, 1780-1830. Enkele beschouwingen en vragen, in: Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap, jg. 77, 1963, pp. 33-35.
– J. Bartier, 'Aux sources de l'Unionisme et du Libéralisme: l'Observateur belge 1815-1820', in: L'Eglise et L'Etat à l'époque contemporaine, 1975, pp. 37-68.
– A.J. Vermeersch, Ontstaan, personele en structurele ontwikkeling van de Brusselse opiniepers en haar verhouding tot de regering van het Verenigde Koninkrijk der Nederlanden: 1814-1830, RUG, Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1981.
– W. Camps, De journalistieke en politieke activiteiten van priester Leo de Foere (1787-1851), Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1994.
– R.F. Lissens, Een lectuur van ‘Le Spectateur belge’ (1815-1823), 2000.

Suggestie doorgeven

1975: Frank Beke (pdf)

1998: Luc François

2023: Frank Judo

Databanken

Inhoudstafel