Jong Volksche Front

Organisatie
Louis Vos (2023, aanvulling), Louis Vos (1998)

Het Jong Volksche Front was een West-Vlaamse Vlaamse studentenbeweging, die met bisschoppelijke goedkeuring de vroegere plaatselijke bonden van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond wist te bundelen (1933-1944).

Afkorting
JVF
Alternatieve naam
Jong-Volkse Front
Oprichting
1933
Stopzetting
1943
Leestijd: 4 minuten

Ontstaan

In West-Vlaanderen was, ondanks talrijke nog werkzame plaatselijke studentenverbonden in parochies en colleges, rond 1933 de overkoepelende werking van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
(AKVS) haast onbestaande geworden. Hierdoor groeide de behoefte aan een nieuwe – door de Kerk aanvaarde – Vlaamsgezinde overkoepeling. Het initiatief kwam van Albert de Clerck De Clerck, Albert
Albert de Clerck (1914-1974) behoorde tot de eerste lichting CVP-parlementairen. Als bevoegde minister zette hij zich in het bijzonder in voor de middenstand. Verder was De Clerck een van... Lees meer
, een student retorica van het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
. In 1934 startte hij met het Jong Volksche Front, gedragen door een nieuwe, in de geest van de Katholieke Actie gevormde, generatie scholieren, studenten en seminaristen. Het Jong Volksche Front bleef echter ondergeschikt aan de Katholieke Studentenactie Katholieke StudentenActie
De Katholieke Studentenactie (KSA) was een (jeugd)beweging rond Katholieke Actie. Ze was gericht op scholieren en beschouwde zichzelf als een erfgenaam van de Katholieke Vlaamse Studenten... Lees meer
(KSA) en kreeg daarom nooit – in tegenstelling tot de KSA – een eigen uniform. In 1935-1936 groepeerde het 65 West-Vlaamse studentenbonden en had het met het tijdschrift Jong Volksche Front een oplage van 1500 exemplaren. Toen in 1935 de Oost-Vlaamse KSA naar West-Vlaams voorbeeld koos voor zuiver kerkelijk strijdende Katholieke Actie, probeerde het JVF daar de concessie te krijgen voor het overkoepelen van de Vlaamsgezinde werking. De Oost-Vlaamse promotors van het JVF, Jef van Steenberghe en Edgard van Cauwelaert Van Cauwelaert, Edgar
Edgard van Cauwelaert (1916-1987) was een advocaat, rechter en hoogleraar. Hij engageerde zich in Brussel binnen verschillende Vlaamsgezinde verenigingen, zoals het Vlaams Komitee voor Br... Lees meer
, slaagden er echter niet in de beweging van de grond te krijgen. Ook de Limburgse KSA koos in 1934 voor aparte gouwleidingen voor respectievelijk Vlaamse en Katholieke Actie, al bleven de plaatselijke studentenbonden verenigd.

Werking

Het West-Vlaamse JVF wist in 1938 tot samenwerking te komen met de Limburgse gouwleiding voor Vlaamse Actie (die zich Jong Limburg noemde). Dit resulteerde in een gemeenschappelijk logo en het gedeeltelijk samen uitgeven van het tijdschrift Jong Volksche Front waarvan de oplage steeg tot 2200 exemplaren. Op plaatselijk vlak bleef de traditionele werking van de oude studentenbonden bestaan. Het JVF-bestuur bood hiervoor inspiratie op gouwdagen en via het tijdschrift.

Het belangrijkste optreden naar buiten toe was de deelname van het JVF aan de Flor Grammensactie Grammensfonds
Het Grammensfonds werd in 1937 opgericht om steun te verlenen aan de taalactie van Flor Grammens. Het fonds reikt jaarlijks de Flor Grammensprijs uit aan ‘verenigingen die in de geest van... Lees meer
van 1937 en 1938, waar het ‘troepen’ leverde om met de verfkwast in de hand ‘Vlaanderen te vernederlandsen’. Het JVF overleefde de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
niet. Na de bevrijding werd zijn rol overgenomen door de intussen steviger georganiseerde KSA-Jong Vlaanderen Katholieke StudentenActie
De Katholieke Studentenactie (KSA) was een (jeugd)beweging rond Katholieke Actie. Ze was gericht op scholieren en beschouwde zichzelf als een erfgenaam van de Katholieke Vlaamse Studenten... Lees meer
dat de Vlaamse en de Katholieke Actie van de katholieke studerenden integreerde in een jeugdbewegingswerking met actiecomponenten.

In Leuven vormden leiders en oud-leden van het West-Vlaamse JVF en het Hoogstudentenverbond voor Katholieke Actie Hoogstudentenverbond voor Katholieke Actie
Het Hoogstudentenverbond voor Katholieke Actie (HVKA) (1933 - circa 1965) was een studentenvereniging voor universitaire Katholieke Actie (KA) met als tijdschrift Universitas. Lees meer
in 1935 een universitaire afdeling die steun gaf aan het JVF in West-Vlaanderen en zich van politieke actie onthield. In het najaar van 1938 werd de afdeling opgeheven. Vele leden daarvan sloten nadien aan bij het Jeugdfront Jeugdfront
Jeugdfront was een politieke jongerenorganisatie in Vlaanderen, gesticht op 5 september 1937, en aanleunend bij de Katholieke Vlaamsche Volkspartij (KVV). Lees meer
, dat gegroeid was uit de JVF-geest maar zelfstandiger stond tegenover de Kerk. Het beperkte zich niet tot studerende jeugd en trok vooral jongeren aan die een rol hadden gespeeld in de diverse jeugdorganisaties van de Katholieke Actie. Het was over heel Vlaanderen in 17 arrondissementele afdelingen georganiseerd, en mikte meer op maatschappelijk en politiek engagement.

Inspiratiebronnen

Het JVF was de exponent van drie stromingen tegelijk: van de Katholieke Actie-beweging, van de Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer
beweging (maar dan ontdaan van haar staatsvormende consequenties), en van de revolutie-van-rechts-gedachte van waaruit het een volkse mentaliteit en een volkse orde wilde realiseren. De Vlaamse beweging beschouwde het als een nationale beweging en niet als een taalstrijd. Ze moest een federale herinrichting van de Belgische staat realiseren, wat het belang van Vlaanderen en België kon verzoenen. Ze moest ook de Vlaamse volkscultuur bevorderen en zo bijdragen tot de groei van een Dietse natie waarvan de toekomstige eenheid door het JVF wel werd gedroomd, zonder dat het de weg daar naartoe wilde bepalen. De revolutie-van-rechts-stroming boog het JVF in katholieke zin om tot de blauwdruk van een ‘nieuwe sociale orde in een radicaal christelijke stijl’, dat zich tegen zowel liberaal individualisme als tegen socialistisch klassenegoïsme keerde en streefde naar organische standensamenwerking. De rol van studenten daarin was het bevorderen van een christelijk-humanistische cultuurstroming. Het JVF pleitte voor de Vlaamse concentratie in een katholiek rechts volksfront dat de Vlaamse kwestie vlug zou oplossen en links in Vlaanderen een halt zou toeroepen.

Literatuur

– L. Vos, De politieke oriëntering van de katholieke studerende jeugd in Vlaanderen. 1936 -1940. Een voorlopige balans, in: BTNG, jg. 7, 1977, nr. 1-2, pp. 207-235.
– L. Vos, Bloei en ondergang van het AKVS, 1982, 2 dln.
– E. Colenbier. Vlaams strijdend en kerkelijk voelend. Het Jong Volksche Front, in: Gisteren. Tijdschrift voor mensen die belangstelling hebben voor het verleden van KSJ-KSA-VKSJ, jg. 13, 1993, nr. 4, pp. 7-17; jg. 14, 1994, nrs. 1-2, pp. 3-10 en pp. 3-9.
– L. Vos ,Berten de Clerck en het Jong Volksche Front, in: De Leiegouw, jg. 57, 2015, nr 1, pp. 99-125.
– L. Vos, KSA Noordzeegouw en haar historische identiteit (1928-1994). In het spoor van twee gouwproosten. 2020.

Suggestie doorgeven

1973: Albert De Clerck (pdf)

1998: Louis Vos

2023: Louis Vos

Databanken

Inhoudstafel