De Wijngaerd

Oude rederijkerskamer Rederijkerskamers
De rederijkerskamers waren genootschappen die zich sinds de 15e eeuw toelegden op toneel en dichtkunst in de volkstaal. In de 18e en 19e eeuw speelden ze ook een belangrijke rol in de ver... Lees meer , in 1353 te Brussel gesticht onder de naam Mariacrans; in 1657 heropgericht als De Wijngaerd, met de kenspreuk "Groeien en Bloeien".

In de 17de en 18de eeuw was hij een van de belangrijkste toneelkringen in de hoofdstad, maar onder het Franse bestuur werden zijn openbare vertoningen verhinderd. Daarom werd de troonsbestijging van Willem I der Nederlanden, Willem I
Willem I (1772-1843) was koning der Nederlanden van 1815 tot 1840, en dus ook tussen 1815 en 1830 (de jure tot 1839) van het zuidelijke deel daarvan. Zijn beleid inzake de nationale taal ... Lees meer op 30 juni 1816 met geestdrift begroet en met luister gevierd. Gedurende de Hollandse periode werden de voorstellingen voortgezet. In 1820 kreeg de maatschappij de titel 'Koninklijk' en van 1821 af kreeg ze een jaarlijkse toelage van 100 gulden. Na de Belgische Revolutie Belgische Revolutie
De Belgische Revolutie is de naam van de opstand van 1830-1831 in de zuidelijke provincies van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van koning Willem I. De opstand leidde tot de splits... Lees meer van 1830 viel het gezelschap wegens zijn gehechtheid aan de Hollandse regering uiteen. Maar reeds in 1839, zodra er Vlaamse manifestaties in de hoofdstad opdoken, werd de maatschappij hersteld. Onder invloed van leden als voorzitter Eugeen E. Stroobant Stroobant, Eugeen E.
Notaris Eugeen E. Stroobant (1819-1899) was katholiek volksvertegenwoordiger en lid van de Grievencommissie. Als voorzitter van de Brusselse toneelmaatschappij De Wijngaerd ijverde hij vo... Lees meer , ondervoorzitter Michiel van der Voort Van der Voort, Michiel
Michiel Van der Voort (1812-1867) woonde achtereenvolgens in Antwerpen en Brussel en was in beide steden een pionier in Vlaamsgezinde acties. Hij was betrokken bij vele organisaties, zoal... Lees meer en regisseur Felix vande Sande Vande Sande, Felix
Felix vande Sande (1824-1890) was vooral actief binnen de Brusselse toneelwereld. Hij streefde naar Nederlandstalig theater en de uitbouw van een professionele schouwburgorganisatie. Hij ... Lees meer , speelde De Wijngaerd weldra een belangrijke rol in de V.B. Zijn hoofddoel was de verdediging van het Vlaamse volk en de verbreiding van een zuivere Vlaamse taal in de verfranste hoofdstad en dit vooral door culturele middelen. De Wijngaerd, samengesteld uit een toneelsectie en een koorafdeling, nam deel aan officiële wedstrijden en werd herhaaldelijk door de regering de organisatie van de Septemberfeesten toevertrouwd.

Het gezelschap ijverde vooral voor een Nederlandstalig theater in Brussel. Onder haar initiatief onstond in 1852 een comité dat dit probleem moest bestuderen, maar het boekte geen resultaten. Op 21 juli 1856 speelde het gezelschap de eerste opera in het Nederlands te Brussel (Willem Beukels). Tussen 1853 en 1864 gaf de maatschappij het tijdschrift De Wijngaerd, "Tooneelnieuwsblad" uit, waarin de activiteiten met betrekking tot de V.B. duidelijk tot uiting kwamen. In 1850 kreeg De Wijngaerd een concurrent in de heropgerichte progressief-liberale toneelvereniging De Morgenstar De Morgenstar
Lees meer .

In 1858 ondernam De Wijngaerd een poging om de belangrijkste toneelkringen te verenigen om zo een kern van Vlaamse schouwburgen in Brussel te vormen. Dit mislukte echter. In 1879 stichtte hij ook een spaarkas om het materiële welzijn van zijn leden te verzekeren. Het gezelschap bestaat thans nog op papier, maar leidt een sluimerend bestaan.

Op het gebied van de taalstrijd speelde De Wijngaerd een dubbele rol. Zijn belangrijkste doel was het in stand houden van Vlaams bewustzijn in de hoofdstad, maar vanaf circa 1850 was hij ook een verzamelplaats voor alle Brusselse Vlaamsgezinden. Onderlinge rivaliteit maakte echter snel een einde aan deze laatste functie. Hoewel onpartijdig en zonder politiek programma, was De Wijngaerd het verzamelpunt voor een militante vleugel die de V.B. te Brussel een politieke impuls gaf. Zo steunde het gezelschap het in 1849 door Van der Voort gestichte Vlaemsch Midden-Comiteit Vlaemsch Midden-Comiteit
Het Vlaemsch Midden-Comiteit (1849-1857) was een Vlaamsgezind genootschap in Brussel, dat ijverde voor de volledige vernederlandsing van het lager en middelbaar onderwijs in Vlaanderen.... Lees meer en zijn petitie uit 1854 om het landbouwonderwijs te vernederlandsen. Enkele leden zoals Cornelis Verbruggen Verbruggen, Cornelis J.
Drukker-uitgever Cornelis J. Verbruggen (1815-1877) was een Brusselse progressieve liberale flamingant. Hij was een actief promotor van het Vlaamse toneel in de Belgische hoofdstad. ... Lees meer waren eveneens actief in de in 1858 opgerichte en door De Wijngaerd gesteunde progressief-liberale en Vlaamsgezinde vereniging Vlamingen Vooruit Vlamingen Vooruit
Vlamingen Vooruit was een Vlaamse en vrijzinnige organisatie in Brussel die in 1858 onder impuls van Eugène van Bemmel in Brussel werd opgericht. Het programma eiste de gelijkberechtiging... Lees meer , die in 1862 uiteenviel.