De VOS

Blad van het Verbond der Vlaamse Oud-strijders Verbond VOS
Het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders (VOS), opgericht in 1919, was een flamingantische vereniging voor oud-strijders van de Eerste Wereldoorlog, die in de loop van het interbellum tot ee... Lees meer (VOS), waarvan het eerste nummer verscheen op 1 augustus 1919.

Het weekblad werd opgericht en geleid door Jozef Verduyn Verduyn, Jozef
Frontarts Jozef Verduyn (1884-1936) was een van de boegbeelden van Heldenhulde, een comité dat Vlaamse soldaten die tijdens de Eerste Wereldoorlog waren gesneuveld wilde eren met een Vlaa... Lees meer , die het een aantrekkelijke vormgeving en een Vlaamsgezinde redactionele lijn gaf. Na enige tijd liet hij het evolueren tot een meer algemeen informatieblad. In maart 1922 richtte hij ook het Algemeen Weekblad op en maakte hierbij gebruik van de redactie- en verspreidingsdiensten van VOS. Dit eigenmachtige optreden van Verduyn stuitte op kritiek binnen VOS. Daarom werd begin 1923 een redactiecomité aangesteld, waarvan behalve Verduyn, Jozef Buysse, Armand Schoeters en Adiel Debeuckelaere Debeuckelaere, Adiel
Adiel Debeuckelaere (1888-1979) was een Vlaams-nationalistisch politicus. Hij zou zijn imago vooral opbouwen dankzij zijn leidende rol in de Frontbeweging. Lees meer deel uitmaakten. Toch kwam het in november 1924 tot een definitieve breuk. Verduyn nam ontslag uit VOS en bleef zijn bladen verder uitgeven.

VOS richtte een nieuw blad op: De Vlaamsche Oudstrijder. De redactie bestond uit Schoeters, Jan Koninckx en Filip de Pillecyn De Pillecyn, Filip
Filip De Pillecyn (1891-1962) was schrijver en journalist. Hij was actief in de Frontbeweging, werkte voor De Standaard en De Tijd en stichtte het satirisch weekblad Pallieter. Tijdens de... Lees meer (hoofdredacteur). Zij maakten van het bondsblad een radicaal antimilitaristisch weekblad, dat echter visueel minder aantrekkelijk was. Door de concurrentie van Verduyns bladen, verkeerde het bondsblad voortdurend in financiële nood. Eind 1927 had het nog 3916 abonnees. De Vos (Verduyn) had er 3200 en het Algemeen Weekblad 4000. Pas toen Verduyn in 1927 zijn bladen opdoekte, steeg het abonneebestand van 4600 in 1928 over 6000 in 1929 tot 9600 in 1930.

Vanaf 1935 verscheen het bondsblad opnieuw onder de titel VOS. Onder Karel de Feyter De Feyter, Karel
Lees meer groeide het uit tot een verzorgd en kwalitatief hoogstaand blad, met aandacht voor Vlaamse, antimilitaristische, oud-strijders- en culturele belangen. In 1938 en 1939 waren er respectievelijk 8209 en 8442 abonnees.

Tijdens de mobilisatie in 1939 werd de verspreiding in de kazernes verboden. Slechts nadat de antimilitaristische ondertitels waren geschrapt, werd dit verbod opgeheven. Het voorlopig laatste nummer verscheen op 12 mei 1940.

Pas op 25 augustus 1940 kon het blad opnieuw, met Duitse toestemming, verschijnen. Vanuit een Vlaams-Belgische aanwezigheidspolitiek werd voortaan een gematigde Nieuwe Orde- taal geschreven. Naargelang de oorlog vorderde werd het blad meer onderworpen aan beperkende Duitse maatregelen. In 1943 bedroeg de oplage 12.500 exemplaren. Met de geallieerde intocht hield het weekblad op te verschijnen.

Op 7 oktober 1945 bracht een nieuwe redactieploeg, bestaande uit Edward Clottens Clottens, Edward
Edward Clottens (1891-1961) was oorlogsvrijwilliger in de jaren 1914-1918. Hij drukte mee de vervlaamsing en democratisering van de katholieke partij door. Daarnaast was Clottens een leid... Lees meer , Maurice Lauwers Lauwers, Maurice
Maurice Lauwers (1914-1978) was werkzaam op het secretariaat van het Verbond der Vlaamse Oud-strijders en richtte in 1945 mee het Nieuw Verbond der Vlaamse Oud-strijders op. Hij werd alge... Lees meer en Leonard van Mierlo Van Mierlo, Leonard
Leonard van Mierlo (1884-1979) was medestichter en voorzitter van de afdeling Turnhout van het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders, waar hij werd afgezet toen hij zich verzette tegen de aut... Lees meer een nieuw, voortaan veertiendaags blad uit met een nieuwe jaargang-nummering: De Vlaamse Oudstrijder. Het was qua vormgeving weinig aantrekkelijk en voerde, in het kielzog van de Christelijke Volkspartij Christelijke Volkspartij
Lees meer (CVP), een gematigd Vlaamsgezinde redactionele lijn. Het abonneebestand bedroeg 2000 exemplaren.

Pas met Guido Provoost Provoost, Guido
Guido Provoost (1940-1981) was een meermaals gelauwerd historicus, die veel aandacht besteedde aan de geschiedenis van de Vlaamse beweging. Hij was ook Volksunie-militant en fungeerde als... Lees meer kwam er vanaf 1979 verandering. Hij moderniseerde het blad en gaf het zijn oorspronkelijke titel, De VOS, terug. Ideologisch kwam het blad meer op de lijn van de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer (VU) en de vredesbeweging te staan. Na 1981 kwam een nieuwe redactieraad tot stand, met onder meer Herman Vandezande Vandezande, Herman
Lees meer , Miel Pil Pil, Emiel
Emiel Pil (1924-1992) was een priester, abdijbibliothecaris in Steenbrugge en godsdienstleraar in Schaarbeek. Hij speelde een actieve rol in de Vlaamse beweging, onder andere in het Verbo... Lees meer , Geert Dumon en Hugo van Hemelryck Van Hemelrijck, Hugo
Lees meer . Sinds maart 1990 is de redactie uitsluitend in handen van Van Hemelryck, die de VU- lijn voortzet. De oplage bedraagt circa 2000 exemplaren. VOS- Antwerpen, dat zich bij de opstelling niet kon aansluiten, geeft sinds 1987 het viermaandelijks blad Malpertuus uit, dat 300 abonnees telt.