De Pauw, Frans

Biografie

Als zoon van Karel de Pauw De Pauw, Karel
Lees meer groeide Frans de Pauw op in een intellectueel Vlaams-vrijzinnig milieu in de hoofdstad. In 1951 behaalde hij een licentiaatsdiploma Germaanse filologie aan de Université Libre de Bruxelles (ULB), werd taalleraar aan de Middelbare Rijksnormaalschool in Nijvel en trouwde met Lydia Deveen Deveen, Lydia
Lydia Deveen (1929) heeft zich als socialistische politica, kunsthistorica en voorzitster van de Vermeylenkring ingezet voor de verbetering van de positie van de Vlaamse Brusselaars en vo... Lees meer . Maar hij bleef studeren en werd vijf jaar later doctor in de rechten. Hij specialiseerde zich in Volkenrecht en Internationaal Recht in New York en in Den Haag. In 1961 werd hij benoemd tot docent Internationaal Recht aan de ULB. Na de splitsing van deze universiteit was hij in hoofdzaak verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB), waar hij zou blijven tot zijn emeritaat in 1994. Hij was er onder meer directeur van het Centrum voor de Studie van het Recht van de Verenigde Naties en de Gespecialiseerde Instellingen (1969- 1987) en verschillende malen (1971-1974, 1981-1984, 1986-1988) decaan van de faculteit rechtsgeleerdheid. Als gastprofessor doceerde hij onder meer aan de universiteiten van Michigan, Sarajevo, Wuhan en Kigali.

Ontstaan van de Vrije Universiteit Brussel

Sedert zijn studententijd was De Pauw actief in de Vlaamse beweging en ijverde hij voor de taalkundige splitsing van zijn universiteit. Hij was medestichter van de Studiekring Vrij Onderzoek (een verdubbeling van de Franstalige kring Librex in 1949) en voorzitter van het Brusselse Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer Studentengenootschap Geen Taal Geen Vrijheid Geen Taal Geen Vrijheid
Geen Taal Geen Vrijheid is de kenspreuk en tot einde van de jaren 1940 de roepnaam van de Vlaamse studentenkring van de Brusselse universiteit. Lees meer (1950-1951). Als voorzitter van de (Nederlandstalige) Oudstudentenbond (1962-1963), als lid van de Vereniging voor Nederlandstalig Vrijzinnig Hoger Onderwijs Vereniging voor Nederlandstalig Vrijzinnig Hoger Onderwijs
De VNVHO was een drukkingsgroep die zich inzette voor de uitbreiding van de Nederlandstalige gemeenschap aan de Université libre de Bruxelles en de oprichting van de Vrije Universiteit Br... Lees meer (VNVHO) en als medeoprichter van de Vereniging van Vlaamse Professoren Vereniging van Vlaamse Professoren
De Vereniging van Vlaamse Professoren (1964-1970) was een drukkingsgroep aan de Nederlandstalige universiteiten. Doel was om de Vlaamse belangen in het universitaire onderwijs en het wete... Lees meer (VVP) groeide hij in de jaren 1960 uit tot een van de spilfiguren van de acties die uiteindelijk leidden tot de oprichting van de autonome VUB. In de VVP, maar ook in diverse universitaire commissies vormde hij een strategische tandem met Aloïs Gerlo Gerlo, Aloïs
Aloïs Gerlo (1915-1998) was een Vlaamsgezinde communist en later socialist, die tijdens de jaren 1960 en 1970 een leidinggevende rol vertolkte in de niet-partijpolitieke Vlaamse beweging ... Lees meer . Hij onderhield tijdens de acties voor de verdubbeling belangrijke contacten met de pers en vooraanstaande politici, zoals de toenmalige socialistische minister van Nationale Opvoeding Piet Vermeylen Vermeylen, Piet
Vermeylen studeerde rechten en politieke economie aan de ULB. Hij was advocaat, docent en hoogleraar. Als minister (BSP) van binnenlandse zaken publiceerde hij in 1954 de gecontesteerde t... Lees meer . Als lid van de ULB-Werkgroep die de mogelijkheid tot structurele tweeledigheid moest onderzoeken en daarna in de CONUG Coördinatiecomité van de Nederlandstalige universitaire gemeenschap
Het in 1968 opgerichte Coördinatiecomité van de Nederlandstalige Universitaire Gemeenschap (CONUG) verdedigde de belangen van de Nederlandstalige studenten en personeelsleden van de Unive... Lees meer en de zogenaamde Expertencommissie pleitte hij voor voldoende financiële middelen voor de Vlaamse leergangen en voor de VUB en voor een zelfstandige structuur met rechtspersoonlijkheid. De Pauw wordt door zijn aanhoudende lobbywerk niet alleen beschouwd als de stille kracht achter het ontstaan van de VUB, maar hij had ook een doorslaggevende rol in de verwezenlijking van het project zelf.

Als lid (1969-1979) en ondervoorzitter (1970-1971) van de raad van beheer heeft hij een grote invloed gehad op de aankoop van het Oefenplein en de verdeling ervan over de twee universiteiten alsmede op de opbouw van de campus en op de organisatiestructuur van de jonge universiteit. Hij zetelde in diverse universitaire bestuurscommissies (onder meer het college dat de vereffening tussen de VUB-ULB moest regelen en het Programmatiebureau). Ook was hij een van de stuwende krachten achter de oprichting en verwezenlijking van het Academisch Ziekenhuis bij het Laarbeekbos in Jette; dit laatste in samenwerking met advocaat René Bützler, de latere voorzitter van de raad van bestuur van het Academisch Ziekenhuis.

Vlaams en internationaal engagement

De Pauws flamingantische engagement was sociaal geïnspireerd. Hij verbond zijn Vlaamsgezinde ideeën steeds meer met zijn internationale ervaring en zijn interesse voor de rechten van de mens. Uit zijn activiteiten als jurist in internationaal recht blijkt dat hij een pleitbezorger was voor minderheden en hun eigenheden overal ter wereld. Educatie en studie achtte hij van cruciaal belang om onrecht tegen te gaan. Dit verklaart waarom De Pauw voorzitter was van het Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen en buitenlands waarnemer voor de verkiezingen van de Palestijnse Nationale Autoriteit (eind 1995).

Hij kreeg in 1993 als ondervoorzitter van de Vlaamse Juristenvereniging de Prijs van de Vlaamse Pleiter voor zijn inzet voor de Vlaamse zaak in de hoofdstad. In 2004 ontving hij de Albert de Cuyper De Cuyper, Albert
Albert de Cuyper (1915-1993) was een advocaat en actief in het Brusselse en Vlaamse culturele leven, onder andere als voorzitter van het Vlaams Komitee Brussel. Lees meer erepenning van het Vlaams Komitee voor Brussel waarmee hij gelauwerd werd voor zijn constante strijd voor de toepassing van de tweetaligheidsvereisten voor magistraten in de Brusselse rechtszalen, een basisgedachte achter de taalwet van 1935 (zie: Taalwetgeving Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer ).