De Baets, Maurice

Maurice de Baets volgde de humaniora in Gent en in Eeklo. De Baets kreeg als seminarist van het bisdom Gent zijn priesteropleiding aan de Gregoriaanse Universiteit te Rome en behaalde er doctoraten in de filosofie (1883) en de theologie (1887). Hij sloot er vriendschap met de latere kardinaal Louis Billot en met Mgr. Charles de 't Serclaes, rector van het Belgisch College. In september 1890 werd De Baets professor filosofie aan het Klein Seminarie van Sint-Niklaas Klein Seminarie van Sint-Niklaas
Het Klein Seminarie van Sint-Niklaas, gesticht in 1808 en sinds de fusie met het Sint-Jozefinstituut in 1950 herdoopt tot Sint-Jozef-Klein-Seminarie, had lange tijd de reputatie een broei... Lees meer en enkele maanden later secretaris van bisschop Antoine Stillemans Stillemans, Antoine
Geestelijke Antoine Stillemans (1832-1916) voerde als superior van het Klein Seminarie van Sint-Niklaas een Vlaamsgezind beleid. Na zijn benoeming als bisschop van Gent kwam hij in confli... Lees meer . Hij was in die functie van nabij betrokken bij het conflict tussen de Gentse bisschop en priester Adolf Daens Daens, Adolf
Priester Adolf Daens (1839-1907) was de grondlegger en het boegbeeld van de daensistische beweging en van de Christene Volkspartij. Lees meer . Wellicht stelde hij in 1896 zijn broer Herman aan de bisschop voor om Daens als volksvertegenwoordiger te vervangen, een oplossing die strandde op het verzet van Charles Woeste Woeste, Charles
Charles Woeste (1837-1922) was een conservatief politicus. Hij was voorstander van de fundamentele vrijheden, wars van staatsinterventie in maatschappelijke aangelegenheden en kantte zich... Lees meer .

Zijn benoeming aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte te Leuven in juli 1896 legde de basis voor een levenslang conflict met de directeur en stichter Désiré Mercier Mercier, Désiré
Désiré Mercier (1851-1926) was van 1906 tot 1926 de kardinaal-aartsbisschop van het aarts­bisdom Mechelen. Hij was een vurig propagandist van het Belgisch patriottisme en leefde tijdens ... Lees meer . De komst van De Baets werd door Mercier niet ten onrechte aangevoeld als een onderdeel van het offensief dat tegen zijn Instituut werd gevoerd. Kort na zijn benoeming stuurde De Baets inderdaad een vernietigend rapport naar Rome over de gang van zaken in het Instituut. Maar toen er aan de Romeinse Congregatie van de Studies een nieuwe prefect was benoemd, vonden de tegenstanders van Mercier niet langer een gewillig oor in Rome. Dat leidde in juli 1898 tot het wegpromoveren van De Baets naar de faculteit Theologie.

In juli 1906 werd hij benoemd tot president van het Gentse Grootseminarie en in 1909 tot vicaris-generaal. Stillemans stelde een groot vertrouwen in De Baets en droeg hem in 1911 voor als bisschop-coadjutor. Woeste en Mercier (toen aartsbisschop van Mechelen) verzetten zich met succes tegen die benoeming. Toen Stillemans in 1916 stierf, werd De Baets door velen als opvolger naar voren geschoven. Mercier maakte echter aan het Vaticaan onomwonden zijn bezwaren bekend: De Baets was impulsief, had meer pretentie dan talenten en had een broer (Herman) die collaboreerde met de Duitse bezetter... De Baets werd niet benoemd.

Als vicaris-generaal was De Baets gedurende de Eerste Wereldoorlog zeer waakzaam om tegenover de Duitse bezetter de belangen van de Kerk Kerk
De verhouding tussen Kerk en Vlaamse beweging vertoont historisch een tweevoudig beeld. Enerzijds waren de godsdienstige en de Vlaamsgezinde overtuiging innig verstrengeld en vormde de cl... Lees meer en de clerus te verdedigen. Hij kantte zich krachtdadig tegen het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer . Toen de naar bezet gebied overgelopen Carlos van Sante Van Sante, Carlos
Carlos van Sante (1896-1947) was een Vlaamse dominicaan, die deel uitmaakte van het radicaal Vlaamsgezinde en pro-activistische milieu rond kapelaan Cyriel Verschaeve. Tijdens de Eerste ... Lees meer ( Sublieme Deserteurs Sublieme Deserteurs
De zogenaamde ‘Sublieme Deserteurs’ waren overlopers die in het voorjaar van 1918 door de Frontbeweging naar de Duitse linies werden gestuurd om contact op te nemen met het activisme. ... Lees meer ) zijn vroegere kameraden aan het Gentse seminarie benaderde, verbood De Baets zijn seminaristen elke vorm van contact. Anderzijds was hij het duidelijk oneens met de anti-Vlaamse politiek van enkele Belgische bisschoppen, voornamelijk van Mercier. Via zijn vriend Billot drong hij er bij de hoogste kerkelijke autoriteiten in Rome op aan om hen tot meer gematigdheid aan te sporen. In een aantal redevoeringen aarzelde hij niet om voor een groot publiek zijn Vlaamse overtuiging toe te lichten.

In 1931 werd De Baets benoemd tot huisprelaat van de paus, maar vier maanden later stierf hij.