Communisme

Publicatie
Theun Vonckx (2023, aanvulling), Jan Debrouwere (1998, aanvulling)

Communisme, het ‘Vlaams Tijdschrift der Communistische Partij van België’, verscheen van februari 1949 tot januari 1954 als theoretisch maandschrift voor partijmilitanten en -kaders. Vanaf 1955 tot 1956 verscheen het als ‘Tijdschrift uitgegeven door het Centraal Comité der Kommunistische Partij van België’.

Volledige titel
Communisme : Vlaams Tijdschrift der Communistische Partij van België
Periode
februari 1949 -
juli 1955
Leestijd: 2 minuten

De hoofdredacteur van Communisme was Georges van den Boom. Tot de voornaamste medewerkers behoorden Edgard Lalmand, Jean Terfve, Leo Michielsen Michielsen, Leo
Leo Michielsen (1911-1997) was in Antwerpen en nationaal een militant van de Kommunistische Partij. Ook was hij voorzitter van het Frans Masereelfonds. Lees meer
, Bert van Hoorick Van Hoorick, Bert
Bert van Hoorick (1915-2000) was een Vlaamsgezind communistisch en later socialistisch politicus. Hij was antimilitaristisch en zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in het verzet. Hij was v... Lees meer
, Bob Claessens en Aloïs Gerlo Gerlo, Aloïs
Aloïs Gerlo (1915-1998) was een Vlaamsgezinde communist en later socialist, die tijdens de jaren 1960 en 1970 een leidinggevende rol vertolkte in de niet-partijpolitieke Vlaamse beweging ... Lees meer
.

Inhoud

De inhoud ervan was gedeeltelijk gebaseerd op de Franstalige editie: Communisme (Rénovation). Verschillende artikels uit het tijdschrift werden (slecht) vertaald naar het Nederlands of waren korte samenvattingen die eerder waren verschenen in het Franstalige blad. De Vlaamse redactie had echter een grote autonomie en nam namens de communistische partij stelling in een reeks problemen met betrekking tot de Vlaamse beweging (zie Links-radicalisme Links-radicalisme
De verhouding tussen de radicale linkerzijde in Vlaanderen en de Vlaamse beweging werd nauwelijks bestudeerd. De marginaliteit van deze linkerzijde is hier natuurlijk niet vreemd aan, maa... Lees meer
).

Zo werd in het eerste nummer van februari 1949 het federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
positief benaderd vanuit politiek, sociaal, economisch en cultureel oogpunt. In maart 1949 nam Communisme afstand van de burgerlijke repressie van de collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
en sprak zich uit ‘voor bestraffing der groten en mildheid tegenover de kleinen’, er tevens op wijzend dat de krijgsraden reactionair beïnvloed waren en de ministers van Justitie allen tot burgerlijke partijen behoorden.

In november 1949 en januari 1950 riep Communisme op tot dialoog tussen vooruitstrevende Vlaamsgezinden. Het ‘nationale vraagstuk’ in België België
Geen Vlaamse beweging zonder België. Het is ook onmogelijk om België te begrijpen zonder de geschiedenis van de Vlaamse beweging erbij te betrekken. Tussen het ontstaan van een culturele ... Lees meer
en lokale, Vlaamse thema's zoals de verhouding tussen de katholieke Kerk Kerk
De verhouding tussen Kerk en Vlaamse beweging vertoont historisch een tweevoudig beeld. Enerzijds waren de godsdienstige en de Vlaamsgezinde overtuiging innig verstrengeld en vormde de cl... Lees meer
en Vlaamse arbeidersbeweging of de havenstaking in Antwerpen kwamen tot 1956 aan bod. In een bijdrage over de Guldensporenherdenking in juli 1955 werd de slag omschreven als ‘geen normaal gevecht’ maar een ‘episode uit de klassenstrijd’.

Nieuwe uitgever

In datzelfde jaar nam het Centraal Comité van de KPB-PCB de Vlaamse editie in handen en werd de verantwoordelijke uitgever Charles Bisaerts, die ook instond voor de Franstalige uitgave.

Suggestie doorgeven

1973: Jan Debrouwere (pdf)

1998: Jan Debrouwere (pdf)

2023: Theun Vonckx

Inhoudstafel