Carlier, Alfons

Persoon
Johan Strobbe (2023, aanvulling), Michiel De Bruyne (1998)

Alfons Carlier (1845-1912) was van 1870 tot 1886 voorzitter van de Bond van Westvlamingen voor Taal en Volk. Hij was een gevierd spreker en gelegenheidsdichter.

Geboorte
Roeselare, 23 februari 1845
Overlijden
Roeselare, 1 oktober 1912
Leestijd: 3 minuten

Alfons Carlier beëindigde in 1865 de oude humaniora aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
, waar hij de invloed van Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
onderging, en werd handelaar-spinner. Van 1872 tot 1892 was Carlier ondervoorzitter van het letterkundig genootschap De Vriendschap De Vriendschap
De Vriendschap (1844-1944) was een flamingantische letterkundige vereniging in Roeselare, die zich bekommerde om het gebruik en de ontwikkeling van de ‘Vlaamse moedertaal’. Lees meer
. De cantate die hij in 1870, ter gelegenheid van het 25-jarige bestaan van deze Vlaamsgezinde vereniging, dichtte, eindigde met de regels ‘In Vlaanderen Vlaamsch: Men eer' die Tale in onderwijs en Volksbestier’.

Van 1870 tot 1886 was hij voorzitter van de Bond van Westvlamingen voor Taal en Volk Westvlaamsche Bond voor Taal en Volk
De Westvlaamsche Bond voor Taal en Volk was een overkoepelende flamingantische organisatie, opgericht in 1869 op initiatief van de Kortrijkse letterkundige vereniging In Vlaanderen Vlaams... Lees meer
,
een pressiegroep die boven elke partijpolitiek wilde staan en druk uitoefende bij politici en de administratie ten voordele van de vernederlandsing van het onderwijs Onderwijs
Lees meer
, de rechtspraak Gerecht
Lees meer
en de goedkeuring van de taalwetten Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
. Alfons Carlier noemde in 1872 de Bond een ‘soort kweekschool alwaar men vlaamschgezinden vormt’ en richtte zich in het bijzonder tot de studerende jongeren en hun leraars. Roeselare was de uitvalsbasis van de Bond en de bijeenkomsten, zoals die van 26 december 1872 waar Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
zijn beroemde toespraak hield ‘Eertijds heeft een volk bestaan’, beïnvloedden collegeleerlingen zoals Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
heel sterk. Carlier was aanwezig op de Vlaamse Landdag in Brussel op 29 juni 1873 waar hij met succes namens de Bond pleitte voor een onafhankelijke derde partij, die boven de katholieke en liberale ideologie uit zou streven naar een volledige erkenning van de rechten van de Vlamingen.

In 1878 steunde hij in Roeselare de afzonderlijke kandidatuur voor de Kamer van de katholiek-Vlaamsgezinde Adolf Verriest Verriest, Adolf
Adolf Verriest (1830- 1891) was advocaat, katholiek gemeenteraadslid en schepen in Kortrijk. Hij kwam op verschillende fora op voor het gebruik van het Nederlands/Vlaams. Lees meer
, die het echter niet haalde. Verder was hij tussen 1880 en 1904 ondervoorzitter van de Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
-afdeling, katholiek gemeenteraadslid in 1890 (in opvolging van zijn vader Willem) en van 1897 tot aan zijn overlijden schepen van onderwijs. Van 1892 tot 1912 volgde hij Hendrik Horrie Horrie, Hendrik
Hendrik Horrie (1807-1901) was textielhandelaar, politicus en kunstenaar. Hij was lid van verschillende Vlaams-katholieke verenigingen in Roeselare en bouwde daar een uitgebreid netwerk u... Lees meer
op in de provincieraad van West-Vlaanderen. Hij was bevriend met Stijn Streuvels Lateur, Frank
Lees meer
en met Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
, bij wiens begrafenis hij in naam van De Vriendschap een lijkrede uitsprak. Hij was een gevierd spreker en genoot waardering als gelegenheidsdichter.

Werken

– Cantate vijfentwintig jaar bestaan van de Vriendschap, 1870.
– Wat de Vlaamsche Beweging is (zeer anti-Frans), in: De Bond der Westvlamingen voor Taal en Volk, jg. 2, 1 december 1872, nr. 8.
– Lijkrede voor Albrecht Rodenbach, in:  Albrecht Rodenbach herdacht, 1880, pp. 7-9.
– Aan Marcel mijn vijfjarig zoontje, 1888.

Literatuur

– P.P. Denys, Alfons Carlier, Hoofdman der Vlaamsche Beweging, in: Vlaamsch en Vrij, jg. 4, 9 februari 1896, nr. 6, pp. 86-93.
– E. Reynaert, De Letterkunde te Roeselare, 1956.
– M. de Bruyne, Honderd jaar Koninklijke Stadsharmonie van Roeselare en haar bijdrage tot het cultureel leven van de Rodenbachstad 1867-1967, 1967.
– M. de Bruyne, Carlier, Alfons, in: NBW, dl. 6, 1974.
– M. de Bruyne, De Bond voor Taal en Volk en de Vlaamse beweging in West-Vlaanderen 1870-1890, in: De Groote Stooringe 1875. Historische bijdrage tot de Geschiedenis van de Vlaamse Studentenbeweging in West-Vlaanderen, 1975.
– A. Deweerdt, 100 jaar Davidsfonds te Roeselare, 1975.
– L. Schepens, De Provincieraad van West-Vlaanderen, dl. 1, pp. 422-423.
– M. de Bruyne en L. Gevers, Kroniek van Albrecht Rodenbach, 1980.
– M. de Bruyne, Hendrik Conscience en Roeselare. Relatie, Bezoeken, Brieven, 1983.
– G. Verbeke, Een eeuw 'De Vriendschap'. Een eeuw Vlaamse Beweging in Roeselare, 1994.
– R. Vanlandschoot. Albrecht Rodenbach. Biografie, 2002.

Suggestie doorgeven

1998: Michiel De Bruyne (pdf)

2023: Johan Strobbe

Databanken

Inhoudstafel