Bödewadt, Jacob

Persoon
Winfried Dolderer (2023, aanvulling), Winfried Dolderer (1998)

De Noord-Duitse publicist Jacob Bödewadt (1883-1946) ijverde tijdens de Eerste Wereldoorlog voor een toenadering tussen Vlaamse activisten en Nederduitse regionalisten.

Geboorte
Tondern, 30 maart 1883
Overlijden
Bremen, 12 oktober 1946
Leestijd: 2 minuten

Jacob Bödewadt studeerde geschiedenis in Breslau, Berlijn en Kiel en was vanaf 1909 redacteur van verschillende, vooral Noord-Duitse, kranten en tijdschriften. Als Nederduitse taalminnaar was Bödewadt bovendien actief in het Platduitse verenigingsleven: in 1913 was hij bestuurslid van de Hamburgse Quickborn Quickborn
De Platduitse vereniging Quickborn toonde vanaf de Eerste Wereldoorlog blijvende belangstelling voor de Vlaamse beweging en voor de Nederlanden in het algemeen. Lees meer
, in 1916 voorzitter van de Fehrsgilde, in 1918 voorzitter van de Nederduitse Bond, een koepel van een dertigtal Platduitse verenigingen, die onder meer de betrekkingen met de Nederlanden wou behartigen. In 1917 was Bödewadt lid van de adviesraad van de Deutsch-Flämische Gesellschaft Deutsch-Flämische Gesellschaft
De Deutsch-Flämische Gesellschaft Was een propagandaorganisatie voor de Duitse Flamenpolitik in de Eerste Wereldoorlog die actief was tussen 1917 en 1922. Lees meer
.

Met de Vlaamse kwestie maakte hij, zoals tal van andere Nederduitse regionalisten, kennis door de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
. Daarin was volgens hem voor de Nederduitse beweging een unieke taak weggelegd: namelijk, in Vlaanderen cultureel en geestelijk de weg effenen voor de beoogde Duitse hegemonie. De invoering van een officiële Hoogduits-Platduitse tweetaligheid in Noord-Duitsland zou de Vlamingen voldoende vertrouwen inboezemen in de goede bedoelingen van de Duitse overheid, waardoor ze zonder vrees voor het verlies van de eigen identiteit vrijwillig aansluiting zouden zoeken bij Duitsland. Dat was volgens Bödewadt een voorwaarde voor het welslagen van de Flamenpolitik Flamenpolitik
Met het begrip ‘Flamenpolitik’ wordt verwezen naar de politiek die de Duitse bezetter voerde ten aanzien van de Vlaamse beweging tijdens de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Sommige aute... Lees meer
. Op termijn bepleitte Bödewadt een samensmelting van Nederduits en Nederlands door een gemeenschappelijke spelling. Het waren onder meer zijn geschriften die in 1915-1916 in de activistische Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
pers een vinnige pennentwist uitlokten over de perspectieven van de Nederduitse beweging en de wenselijkheid van een Nederduits-Vlaamse toenadering.

Werken

Weltkrieg und Niederdeutschtum. Kulturpolitische Betrachtungen, 1915.
– Grossniederdeutsches Zusammenfinden, in: Hannoversches Familienblatt, 1915.

Literatuur

– W. Dolderer, Deutscher Imperialismus und belgischer Nationalitätenkonflikt, 1989, (Kasseler Forschungen zur Zeitgeschichte, nr. 7).

Suggestie doorgeven

1998: Winfried Dolderer (pdf)

2023: Winfried Dolderer

Databanken

Inhoudstafel