Balthazar, August

August Balthazar werd in de Gentse arbeiderswijk Rabot geboren als tweede zoon van een socialistisch arbeidersechtpaar.

Carrière in de socialistische beweging en partij

Nadat hij lager en twee jaar voortgezet onderwijs had gevolgd in een stadsschool, trad hij in dienst van de SM Het Licht, de uitgever van de Gentse socialistische krant Vooruit Vooruit (1884-1991)
Vooruit (1884-1991) was een Gents socialistisch dagblad waarin heel wat bijdragen verschenen van Vlaamse intellectuelen. In 1978 werd het blad een regionale editie van De Morgen, om in 19... Lees meer . Balthazar, aanvankelijk een revolutionaire marxist, manifesteerde zich tot hij in 1913 werd opgeroepen voor het leger in het Gentse als een militante socialist.

Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog raakte hij gewond tijdens de Slag der Zilveren Helmen in Halen op 12 augustus 1914. Kort daarna belandde hij als krijgsgevangene in het Duitse kamp van Soltau en later in dat van Göttingen. Hij was er betrokken bij Vlaamse socioculturele activiteiten en radicaliseerde als flamingant, maar zette – ondanks actieve propaganda in die zin in zijn omgeving – niet de stap naar het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer . In mei 1918 werd hij als militair geïnterneerd in het neutrale Zwitserland en in december van dat jaar was hij terug in Gent, waar hij redacteur werd bij Vooruit.

Tijdens de jaren 1920 klom Balthazar snel op in de hiërarchie van de Gentse socialistische beweging en bekleedde hij diverse verkozen mandaten voor de Belgische Werkliedenpartij (BWP): hij was gemeente- en provincieraadslid vanaf 1921 (respectievelijk tot 1929 en 1934), schepen van de stad Gent Gent
Lees meer vanaf 1923 en lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers vanaf 1929. In 1927 werd hij bovendien aangesteld als directeur-hoofdredacteur van Vooruit en vernieuwde hij de krant tijdens het daaropvolgende decennium met als doel het blad zowel aantrekkelijk te maken voor partijleden als voor buitenstaanders. In 1934 moest hij weliswaar ontslag nemen als schepenomwille van zijn betrokkenheid bij het faillissement van de socialistische Bank van de Arbeid, maar dat belette niet dat hij na het overlijden van Edward Anseele Anseele, Edward
Edward Anseele (1856-1938) was een Gents socialist en lag in 1885 mee aan de basis van de Belgische Werkliedenpartij. Hij was decennialang een van de tenoren van het socialisme in België.... Lees meer sr. in 1938 promoveerde tot leider van de Gentse socialisten en datzelfde jaar werd aangesteld als minister, een functie die hij behield tot 1944.

Vlaamsgezind engagement

Balthazar profileerde zich als een Vlaamsgezinde socialist, die het eenzijdig Franstalige karakter van partijcongressen en andere nationale manifestaties af en toe openlijk ter discussie stelde. In 1930 interpelleerde hij in de Kamer over de gerechtelijke vervolging van de Vlaams-nationalistische dienstweigeraar Joris de Leeuw De Leeuw, Joris
Lees meer , twee jaar later steunde hij de Vlaams-nationalisten in hun kritiek op een wetsontwerp betreffende het taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer gebruik in bestuur Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer szaken en in 1937 nam hij deel aan een grote amnestie Amnestie
Lees meer betoging in Brussel. In 1937 was Balthazar ondervoorzitter van het eerste Vlaamsch Socialistisch Congres en in 1939 trad hij op als spreker op de Guldensporenviering van de socialistische beweging. Tegelijk leverde hij harde kritiek op het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV) en omschreef hij het akkoord van deze fascistoïde Vlaams-nationalistische partij met Rex Rex
Rex was een Belgische politieke partij (1935-1940) en een collaboratiebeweging in Franstalig België (1940-1944). Lees meer uit 1936 als een verbond van ‘franskiljonse en sociale reactie’. Hoewel Balthazar toen hij minister werd Vooruit niet meer direct leidde, was hij er mee verantwoordelijk voor dat de krant tot de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer consequent een antifascistische lijn aanhield.

Bij de Duitse inval in mei 1940 vluchtte Balthazar via Zuid-Frankrijk naar Londen, waar hij in september 1942 de Belgische regering in ballingschap vervoegde. Tijdens zijn afwezigheid werd hij in Gent als socialistisch kopstuk uitgerangeerd door een groep met contacten in het verzet onder aanvoering van zijn opponent Edward Anseele jr. (1902-1981), die in november 1941 was opgestapt als schepen in Gent en daarna was ondergedoken. Balthazar probeerde nog ‘een weg te vinden in de kleine wereld van pers en uitgeverij’, maar dat verliep moeizaam. ‘De na-oorlogse tijd heeft ons, zoals reeds gezeid, van hem verwijderd’, zo luidde het in de necrologie over hem in Vooruit.