Vriendenkring van het Komense

Organisatie
Pieter Jan Verstraete (2023, aanvulling), Pieter Jan Verstraete (1998)

De Vriendenkring van het Komense (1968-2008) was een onder impuls van Flor Grammens opgerichte vereniging voor de bevordering van het culturele leven van de Vlaamse Komenaars. Einde jaren 1980 ging de werking stelselmatig achteruit.

Oprichting
19 oktober 1968
Stopzetting
2008
Leestijd: 2 minuten

De Vriendenkring van het Komense werd onder impuls van Flor Grammens Grammens, Flor
Onderwijzer Flor Grammens (1899-1985) verwierf tijdens zijn leven grote bekendheid door zijn herhaalde en soms spectaculaire acties tegen de schendingen van de taalwetgeving. Lees meer
in 1968 opgericht. De vereniging stelde zich ten doel het culturele leven van de Nederlandstaligen in het in 1962 naar Wallonië overgehevelde kanton Komen Komen-Moeskroen
Beide gemeenten, Komen en Moeskroen, zijn nu gelegen in de provincie Henegouwen, maar behoorden tot 1963 tot de provincie West-Vlaanderen. De overheveling hebben ze te danken aan de resul... Lees meer
te stimuleren. Zij ijverde voor de integrale toepassing van de taalfaciliteiten voor de Vlamingen in Komen. Haar devies luidde: ‘Wat Vlaams is, Vlaams houden en Vlaams houden wat binnenkomt.’

De eerste voorzitter was Remi Vandenbroucke Vandenbroucke, Remi
Remi Vandenbroucke (1907-1985) was een taalgrensactivist in Komen en de eerste voorzitter van de Vriendenkring van het Komense. Lees meer
. Hij werd in 1978 door Paul Sergier Sergier, Paul
Paul Sergier (1931) was voorzitter van de Vriendenkring voor het Komense. Hij stond in 1978 mee aan de wieg van de Vlaamse school aldaar. Lees meer
opgevolgd. De spil van de vereniging was secretaris Noël Decramer Decramer, Noël
Noël Decramer (1926-1996) was onderwijzer in het Franstalige onderwijs in Komen. Hij was de inspirator van de Vriendenkring van het Komense en hoofdredacteur van het tijdschrift Ons Kanto... Lees meer
, die bijgestaan werd door onder anderen Jaak Moerman Moerman, Jaak
Jaak Moerman (1928-2005) was een ingenieur en zette zich in voor de Vlamingen in Komen, onder andere als medestichter van de Vriendenkring van het Komense. Lees meer
, Roger Depuydt, André Lammertyn Lammertyn, André
André Lammertyn (1924-1986) was regisseur-omroeper bij de West-Vlaamse radio-omroep en behoorde tot de stichters van de Vriendenkring van het Komense. Hij was ook redactiesecretaris van h... Lees meer
, Jean Pierre Dewijngaert (initiatiefnemer van de Vlaamse bibliotheek) en Michiel Vandekerckhove Vandekerckhove, Michiel
Michiel Vandekerckhove (1909-2003) was een advocaat uit Moeskroen, die daar de gevolgen van de als anti-Vlaams ervaren talentelling van 1930 bestreed. Hij stond mee aan de wieg van de Chr... Lees meer
. Om de ideeën van de Vriendenkring en de evolutie in het gebied in brede kring bekend te maken publiceerde de vereniging vanaf 21 september 1971 het tijdschrift Ons Kanton (oplage 1988: 10.500 exemplaren). Dit tweetalige blad werd in Komen gratis verspreid dankzij financiële steun uit Vlaanderen. Vanaf 1973 organiseerde de vereniging busvervoer voor scholieren naar Nederlandstalige scholen in de omgeving. De Vriendenkring lag ook aan de basis van de inrichting van Nederlandstalig onderwijs in Komen. Daartoe werd op 30 april 1974 het Komitee voor Nederlands Onderwijs en Kultuur in het Komense (KNOKK) opgericht. In de marge van de Vriendenkring en als steun opereerde van 1980 tot 1986 het Algemeen Komitee Vlaanderen-Komen Algemeen Komitee Vlaanderen-Komen
Lees meer
(AKVK), dat een dertigtal Vlaamse verenigingen overkoepelde. In 1973 werd aan de vereniging de jaarlijkse André Demedts Demedts, André
André Demedts (1906-1992) was een Vlaamsgezinde auteur, voordrachtgever en inspirator van literaire organisaties. Zo werd hij in Vlaanderen een belangrijke cultuurdrager. Demedts gold bov... Lees meer
prijs van de Marnixring Marnixring
De Marnixring is een Vlaamse serviceclub. Vlaamsgezindheid is een essentieel onderdeel van de club, maar ook dienstvaardigheid, vriendschap en dienstbetoon staan centraal. Lees meer
Kortrijk toegekend.

Eind de jaren 1980 viel de werking van de Vriendenkring stil. De gezondheidstoestand van Decramer, onenigheid onder de bestuursleden en een gebrek aan opvolging waren hiervoor de redenen. In de zomer van 1990 verscheen ook het laatste nummer van Ons Kanton. Vanaf 1993 geeft KNOKK het driemaandelijkse tijdschrift Ons Nieuw Kanton (oplage 1996: 3000 exemplaren) uit. Het laatste nummer verscheen in 2008.

Literatuur

– G. Provoost, De Vossen: 60 jaar Verbond van Vlaamse Oudstrijders (1919-1979), 1979.

Suggestie doorgeven

1975: André Lammertyn (pdf)

1998: Pieter Jan Verstraete

2023: Pieter Jan Verstraete

Databanken

Inhoudstafel