Vlaamsch-Katholieke Politieke Jeugd

Organisatie
Emmanuel Gerard (2023, aanvulling), Emmanuel Gerard (1998)

De Vlaamsch-Katholieke Politieke Jeugd (VKPJ) was een jongerencomité dat in 1935 in Antwerpen werd opgericht. Het comité kwam voort uit de Katholieke Unie en richtte zich expliciet tot jongeren die de katholieke partij verlieten onder impuls van Vlaams-nationalistische en anti-parlementaire bewegingen.

Afkorting
VKPJ
Oprichting
november 1935
Stopzetting
1936
Leestijd: 3 minuten

De Vlaamsch-Katholieke Politieke Jeugd (VKPJ) werd in 1935 in Antwerpen opgericht, onder impuls van minister Edmond Rubbens Rubbens, Edmond
Edmond Rubbens (1894-1938) was onder meer advocaat, volksvertegenwoordiger, lesgever, ACW-voorzitter en minister. In de loop van zijn leven verdedigde hij verschillende Vlaamsgezinde stan... Lees meer
, die de kloof tussen de gevestigde katholieke partij Blok der Katholieken van België
Lees meer
en de jongere generatie wilde overbruggen. Die dreigde immers af te haken onder impuls van Vlaams-nationalistische en anti-parlementaire bewegingen. Vanaf het najaar van 1934 organiseerde de Katholieke Unie ontmoetingen met jongeren om de mogelijkheid van een nieuwe samenwerking te bespreken. De deelnemers van Vlaamse zijde waren Ludovic Moyersoen Moyersoen, Ludovic
Ludovic Moyersoen (1904-1992) was een Vlaamsgezinde en Belgisch-loyale CVP-politicus, die onder andere Kamerlid was en verschillende ministerposten bekleedde. Lees meer
en Piet Meuwissen Meuwissen, Piet
Piet Meuwissen (1909-1968) hervormde in 1932-34 als preses het Leuvense KVHV, steunde het AKVS bij de bouw van het Studentenhuis in Nijlen en streefde naar een verzoening tussen de Vlaams... Lees meer
, preses van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
(KVHV), die tevoren had verklaard dat de katholieke studenten wilden breken met een steriel anti-belgicisme. Uiteindelijk haakte Meuwissen af, omdat hij bleef vasthouden aan zijn nationalistisch standpunt.

De ontmoetingen van de Katholieke Unie leidden in november 1935 tot het Manifest van de Vlaamsch-Katholieke Politieke Jeugd (gepubliceerd in De Katholieke Wachter, Maandblad van het Vlaamsch Verbond der Katholieke Wachten, december 1935), waarin een jongerencomité opstond dat zich wilde inzetten voor de vernieuwing van de katholieke partij. Tot de ondertekenaars van het manifest behoorden A. Billion, A. Boon, Jan Delmartino Delmartino, Jan
Jan Delmartino (1905-1997) was als bestuurder en kaderlid actief in de christelijke arbeidersbeweging. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij schepen in Groot-Brussel. Lees meer
, M. Huybrechts, Louis Kiebooms Kiebooms, Louis
Louis Kiebooms (1903-1992) was een journalist en politicus. Hij was hoofdredacteur van de Gazet van Antwerpen, kamerlid voor de Christelijke Volkspartij en burgemeester van Wilrijk. Hij w... Lees meer
, Hubert Leynen Leynen, Hubert
Hubert Leynen (1909-1997) was hoofdredacteur van Het Belang van Limburg. Daarnaast was hij als Vlaamsgezind politicus actief binnen de CVP. Lees meer
, Robert de Man De Man, Robert
Robert de Man (1900-1978) was achtereenvolgens redactiesecretaris en hoofdredacteur van het ACV-dagblad De Tijd en werd vervolgens politicus voor de katholieke partij, waarvoor hij op nat... Lees meer
, Ludovic Moyersoen (die inmiddels was aangesteld tot secretaris van de Katholieke Unie), Robert Vandeputte Vandeputte, Robert
Robert Vandeputte (1908-1997) was een advocaat en hoogleraar en vervulde meerdere hooggeplaatste functies. Zo was hij onder meer voorzitter van de Nationale Maatschappij voor Krediet aan ... Lees meer
, Joris Sevenants Sevenants, Joris
Joris Sevenants (1907-1991) was tijdens het interbellum actief in de christelijke arbeidersbeweging in Brussel en nam daarbij Vlaamsgezinde standpunten in. Na de Tweede Wereldoorlog verhu... Lees meer
en Aloïs Sledsens Sledsens, Aloïs
Aloïs Sledsens (1907-1979) was een Vlaamsgezinde CVP-politicus, die onder meer als burgemeester van Borgerhout en als senator fungeerde. Lees meer
.

De VKPJ wilde afstappen van het anti-Belgicisme dat voor de meeste Vlaams-nationalisten essentieel was geworden. De VKPJ achtte de Belgische staat juist noodzakelijk als instrument ‘om de culturele gaafheid en opbloei van Vlaanderen’ te verzekeren, onder meer via taalwetgeving. Meer zelfs: ze vond een versterking van de Belgische staat noodzakelijk, maar dan wel op voorwaarde dat de structuren werden aangepast aan de dualiteit van de taalgemeenschappen. Ze wilde de jeugd fierheid bijbrengen te behoren ‘tot een Vlaamse en Waalse cultuur, en tegelijk tot een staatsverband dat, benevens de behartiging van de gemeenschappelijke economische, maatschappelijke en godsdienstige belangen, zijn bestaan grondvest in de exaltatie van beide culturen’.

De VKPJ kon rekenen op de steun van Vernieuwing, een Brusselse groepering die met hetzelfde doel was opgericht door Sevenants. De VKPJ kon beschikken over het vernieuwde blad van de Katholieke Jonge Wachten, Wij, de Jongeren. Na zeven nummers (van januari tot mei 1936) maakte het plaats voor een nieuw weekblad Omroep, dat verscheen tot 1 mei 1940, maar dat eerder een zelfstandig weekblad werd dan het orgaan van de vereniging. De VKPJ kwam niet van de grond en ruimde na de verkiezingen van 1936 baan voor andere initiatieven, zoals Jeugdfront Jeugdfront
Jeugdfront was een politieke jongerenorganisatie in Vlaanderen, gesticht op 5 september 1937, en aanleunend bij de Katholieke Vlaamsche Volkspartij (KVV). Lees meer
.

Literatuur

– H.J. Elias, 25 jaar Vlaamse Beweging 1914-1939, dl. 3, 1969.
– E. Gerard, De Katholieke Partij in crisis. Partijpolitiek leven in België (1918-1940), 1985.

Suggestie doorgeven

1975: Guido Provoost (pdf)

1998: Emmanuel Gerard

2023: Emmanuel Gerard

Inhoudstafel