Vermeulen, Ward

Persoon
Gaston Durnez (2023, ongewijzigd), Gaston Durnez (1998)

Edward Vermeulen (1861-1934), ook wel bekend onder het pseudoniem Warden Oom, was behalve voorzitter van het Werk der Vlaamsche Arbeiders in Frankrijk ook een populaire Vlaamsgezinde romanschrijver. Na de Eerste Wereldoorlog steunde hij de Frontpartij.

Volledige voornaam
Edward
Pseudoniem
Warden Oom
Geboorte
Beselare, 14 april 1861
Overlijden
Hooglede, 6 juli 1934
Leestijd: 3 minuten

Was de zoon uit een groot boerengezin, eerst te Beselare, daarna te Hooglede gevestigd. Vermeulen studeerde aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
, waar in die tijd de blauwvoeterij Blauwvoeterij
Blauwvoeterij is de benaming voor de eerste fase van de katholieke Vlaamse studentenbeweging, vanaf de ‘Groote Stooringe’ in 1875 in het Klein Seminarie van Roeselare tot omstreeks 1880, ... Lees meer
zich ontplooide. Vermeulen dacht eraan priester te worden, maar toen hij zestien was, onderbrak een ziekte zijn studies. Hij moest een tijdlang thuis herstellen en daarna bleef hij op de ouderlijke hoeve werken. In 1898, op 37-jarige leeftijd, werd hij gemeenteontvanger van Hooglede.

In het door pastoor Denys opgebouwde Werk der Vlaamsche Arbeiders in Frankrijk ( Werk der Vlamingen Werk der Vlamingen
Werk der Vlamingen (19de eeuw-1969) was de benaming voor verschillende organisaties in Wallonië, Noord-Frankrijk en Parijs die onder leiding van de Kerk de Vlaamse arbeiders geestelijk en... Lees meer
), dat zich bezighield met sociale en geestelijke hulp voor de toen zeer talrijke tijdelijke arbeidsuitwijkelingen, werd Vermeulen een belangrijke medewerker en ten slotte voorzitter. Hij schreef in hun blad, De Stem uit het Vaderland De Stem uit het Vaderland
De Stem uit het Vaderland was een halfmaandelijks blad dat in 1902 werd opgericht onder de titel De Franschman en werd uitgegeven in Frankrijk. Lees meer
, onder de hem door de arbeiders gegeven naam Warden Oom. Tevens werkte hij mee aan Biekorf Biekorf
Biekorf is een West-Vlaams tijdschrift dat in 1890 werd opgericht door flaminganten uit het milieu van Dietsche Biehalle. In het begin was het een leesblad gericht op taal. Biekorf bestee... Lees meer
en aan 't Manneke uit de Mane 't Manneke uit de Mane
’t Manneke uit de Mane is een volksalmanak voor Vlaanderen die verschijnt sinds 1881. Lees meer
Zijn eerste roman, die hij evenals zijn volgende werk als Warden Oom signeerde, verscheen in 1911 onder de titel Herwording. In 1912 publiceerde hij Trimards, een roman die tot zijn bekendste werk bleef behoren, waarin hij de problematiek van de Fransmannen Fransmannen
Fransmannen of Fransmans is de volksbenaming voor de Vlaamse arbeiders die vanaf het begin van de 19de eeuw in de Franse landbouw, steenbakkerijen en suiker- en chicoreifabrieken seizoena... Lees meer
of seizoenarbeiders behandelde. Daarmee droeg hij zeer veel bij tot het bekend worden van dit probleem.

In het begin van de Eerste Wereldoorlog werd hij door Duitse soldaten gegijzeld en kon hij zichzelf en zijn kameraden slechts op het nippertje van het vuurpeloton vrijpleiten. In Turnhout, waarheen hij met streekgenoten werd geëvacueerd, kwam hij een tijdlang in de gevangenis terecht omdat hij verdacht werd van anti-Duitse geschriften. In 1918 weigerde hij, ondanks bedreigingen, mee te werken aan een door het Duitse leger uit te geven Vlaamse krant.

Na de oorlog koos Vermeulen de kant van hen die omwille van hun Vlaamsgezindheid onrechtvaardig werden vervolgd ( repressie Repressie
Lees meer
). In 1924 ondertekende hij als een der eersten het manifest van het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond (1925-1933) was een Vlaams-nationalistische partij in West-Vlaanderen. Lees meer
. In hart en ziel was hij een 'Fronter', maar een actief politiek optreden paste niet bij zijn temperament en zijn katholieke opvattingen. Hij weigerde een decoratie te dragen of een ereambt te aanvaarden zolang de Vlaamse rechten niet werden erkend. Een lidmaatschap van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
wees hij af omdat zij de idealist Lodewijk Dosfel Dosfel, Lodewijk
Lodewijk Dosfel (1881–1925) was een jurist die in de Vlaamse beweging bekendheid verwierf door zijn engagement in de Vlaamse katholieke studentenbeweging en in de campagne voor Vlaamse ta... Lees meer
had uitgestoten. Zijn overtuiging kwam tot uiting in verscheidene romans, die hem bij een hulde op zijn zeventigste verjaardag door Jozef Muls Muls, Jozef
Lees meer
de erenaam van "Conscience van de twintigste eeuw" opleverden. Zijn sterk West-Vlaams getint werk, dat wel eens invloed van zijn vriend Stijn Streuvels Lateur, Frank
Lees meer
verraadde en dat een grote verspreiding genoot, gaf hij het motto mee: "Uit ons volk, voor ons volk". Vermeulen beschouwde zijn geschriften als een deel van zijn priesterlijk geïnspireerd apostolaat.

In een open brief uit 1931 loofde Streuvels hem met de woorden: "Gij hebt (uw volk) in synthetieke beelden aan zichzelven getoond, en dat is de eigenlijke, de ware en echte betekenis, de reden van bestaan, de roeping van de schrijver (...)."

Werken

– De volledige werken van Edward Vermeulen, z.j..
– Trimards, 1912.
–Piot, 1923.
– Pee Vlaminck, 1925.
– De Reis door het Leven, 1926.

Literatuur

– C. Verschaeve, 'Feestrede gehouden op de Warden Oom-hulde te Roeselare den 18 october 1931', in Herwording, z.j..
– L. Carelsen, 'Edward Vermeulen', in Keurbladzijden uit de Nederlandsche Letterkunde, zj.
– 'Stijn Streuvels schrijft aan Warden Oom', in De Standaard (19 maart 1934) en in Uit lust-met-de- penne, 1982.
– A. Demedts, Edward Vermeulen schrijver en boer, 1937.
– Aandenken aan de Warden Oom-hulde te Beselare, 1962.

Suggestie doorgeven

1975: Hilde Demedts (pdf)

1998: Gaston Durnez

2023: Gaston Durnez

Inhoudstafel