Van Beveren, Edmond

Persoon
Amsab-ISG (2023, aanvulling), Guy Vanschoenbeek (1998)

Edmond van Beveren (1852-1897) was een Gentse pionier van de socialistische beweging die heel zijn leven de band tussen Vlaamse en sociale strijd bleef beklemtonen.

Volledige voornaam
Edmondus
Geboorte
Gent, 22 augustus 1852
Overlijden
Gent, 3 december 1897
Leestijd: 2 minuten

Edmond van Beveren was een huisschilder die zijn lager onderwijs aanvulde met zelfstudie, onder meer via voordrachten van het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer
. In 1870 sloot Van Beveren zich aan bij de Gentse afdeling van de Eerste Internationale en werd medewerker van het blad De Werker De Werker
De Werker was een Antwerps socialistisch weekblad, dat werd opgericht in 1868 en in 1914 opging in Volksgazet. Lees meer
. In zijn artikelen beklemtoonde hij de band tussen Vlaamse en sociale strijd en nam hij onder meer een sympathiserend standpunt in met betrekking tot de ophefmakende zaak Coucke en Goethals Coucke en Goethals
De zaak Coucke en Goethals diende voor de Vlaamse beweging lange tijd als hét symbool van de taaltoestanden in het gerecht. Daarbij werd aangeklaagd dat de Frans onkundige Pieter Goethals... Lees meer
. Hij schreef in De Werker: ‘Wij allen werkers, zullen ons Vlaemsch, onze echte moederspraak, eeuwig blijven behouden, kunnen nooit geen ander aennemen en willen of kunnen geen andere verstaen, en nogthans, hier te lande, hij die geen Fransch kan, heeft bijwijlen geen brood.’

Met zijn elementaire kennis van de Duitse taal was Van Beveren een van de Gentse militanten die na 1874 het Duitse sociaaldemocratische model omarmden. Samen met Edward Anseele Anseele, Edward
Edward Anseele (1856-1938) was een Gents socialist en lag in 1885 mee aan de basis van de Belgische Werkliedenpartij. Hij was decennialang een van de tenoren van het socialisme in België.... Lees meer
was hij in 1876 een der stichters van de Vlaamsche Socialistische Arbeiderspartij Vlaamsche Socialistische Arbeiderspartij
Eerste socialistische partij in Vlaanderen (1877-1879), die aanvankelijk een andere richting insloeg dan de Franstalige socialisten. Lees meer
en werd hij later medestichter van de Gentse coöperatie Vooruit en de Belgische Werkliedenpartij Belgische Werkliedenpartij
Lees meer
. Als 'compagnon de route' van Anseele werd hij in 1895 te Gent in de gemeenteraad verkozen; ondertussen had hij zich opgewerkt tot schildersbaas.

Van Beveren bleef gedurende heel zijn leven als militant de band tussen Vlaamse en sociale strijd beklemtonen. De Vlaamse kwestie was voor hem ‘in hoofdzaak een volkszaak’, die alles te verwachten had van de verwezenlijking van het politiek-democratische beginsel van het algemeen stemrecht. In 1892 schreef hij in Vooruit Vooruit (1884-1991)
Vooruit (1884-1991) was een Gents socialistisch dagblad waarin heel wat bijdragen verschenen van Vlaamse intellectuelen. In 1978 werd het blad een regionale editie van De Morgen, om in 19... Lees meer
: ‘Het is ons goed recht te spreken in onze taal, het verhevenste en schoonste van ieder natie, en bestuurd te worden door mensen die wij verstaan.’ Door zijn antimilitaristische achtergrond was hij geen voorstander van het vieren van de Guldensporenslag Guldensporenslag
De Guldensporenslag was een veldslag op de Groeningekouter nabij Kortrijk op 11 juli 1302. Hierbij werd het Franse ridderleger verslagen. De slag kreeg in de Vlaamse beweging een symbolis... Lees meer
(‘Men late al die veldslagen in de vergetelheid’). Opmerkelijk is ook dat zijn flamingant socialisme dreef op een Groot-Nederlands Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer
sentiment: hij zou steeds intense contacten met zijn Nederlandse geestesgenoten onderhouden. Door zijn vroegtijdige overlijden verloor de Vlaamse zaak een belangrijk bepleiter in socialistische kringen.

Werken

– Artikelen in De Werker; De Toekomst; Vooruit.
– Het algemeen stemrecht door een werkman beoordeeld en verdedigd
, 1878.
–
Zijn de eischen der socialisten droombeeldig?, 1883.
–
Op voor 't algemeen stemrecht, 1890.

Literatuur

– R. Vercammen, Documenten van en over Edmond Van Beveren.
– E. Smissaert, Edmond Van Beveren, in: NBW, IV, 1970.
– K. Devolder, Gij die door ’t volk gekozen zijt… De Gentse gemeenteraad en haar leden. 1830-1914, 1994.
– G. Vanschoenbeek, Novecento in Gent. De wortels van de sociaal-democratie in Vlaanderen, 1995.

 

Suggestie doorgeven

1973: Michel Oukhow (pdf)

1998: Guy Vanschoenbeek (pdf)

2023: Amsab-ISG

Databanken

Inhoudstafel