Katholieke Jongeren Vredesactie
Vlaams-Nederlandse katholieke pacifistische organisatie (1931-1941).
Op 1 mei 1931 opgericht door West-Vlaamse katholieke leden van de neutrale Vlaamsche Jongeren Vredes-Aktie Vlaamsche Jongeren Vredes-Aktie
Lees meer (VJVA). Zij meenden dat in het klimaat van de jaren 1930 in West-Vlaanderen geen neutrale actie meer mogelijk was. Spil was de onderwijzer Medard Matthijs. De KJVA kreeg de steun van Frans Daels Daels, Frans
Frans Daels (1882-1974) vormde de spil van de Vlaamsgezinde organisaties aan het IJzerfront en groeide in het interbellum als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en voorvechter van N... Lees meer , André Demedts Demedts, André
André Demedts (1906-1992) was een Vlaamsgezinde auteur, voordrachtgever en inspirator van literaire organisaties. Zo werd hij in Vlaanderen een belangrijke cultuurdrager. Demedts gold bov... Lees meer en Gerard Walschap Walschap, Gerard
Gerard Walschap (1898-1989) was een Vlaamse auteur. Lees meer . In augustus 1931 werd gestart met het maandblad Vredes-Actie. Vanaf 1932 was er een zusterafdeling in Nederland met een eigen redactie.
Op basis van een restrictieve interpretatie van de katholieke leer inzake oorlogsrecht verwierp de KJVA de mogelijkheid van een rechtvaardige oorlog. Zij liet zich daarbij inspireren door de katholieke theologen Franziskus Stratmann, Franz Keller en vooral Johannes Ude. Als geestelijke leiders traden op de paters Mattheus Schroons en André Behaeghe en in de periode 1935-1937 abt Alfons van Assche< Van Assche, Alfons
Alfons van Assche (1891-1945) was als dom Modest abt van de Sint-Pietersabdij van Steenbrugge. Hij was tijdens het interbellum geestelijk leider van de Katholieke Jongeren Vredesactie. Hi... Lees meer /strong>.
Na een radicaal begin werd in de eerste jaren terughoudend geschreven over dienstweigering Dienstweigering
Van het eind van de jaren 1920 tot het midden van de jaren 1930 weigerden een aantal Vlaamse jongeren hun militaire dienstplicht te vervullen uit protest tegen de taalverhoudingen in Belg... Lees meer . Vooral de druk van de kerkelijke overheid, die de dienstweigering als een subversieve beweging zag, maar ook de Vlaams-nationale richting die de dienstweigering uitging, zullen waarschijnlijk verantwoordelijk geweest zijn voor deze voorzichtige opstelling. Vanaf 1934, toen August van Humbeeck meewerkte, werden opnieuw openlijk principiële gewetensbezwaarden (vooral katholieke) gesteund. Van 1935 tot 1937 zou deze kwestie de belangrijkste aanleiding worden voor een conflict met als protagonisten de radicaal pacifistische Albert Eyckerman Eyckerman, Albert
Lees meer en de meer gematigde Maurits van den Broeck. De eerste strekking haalde het. Van Assche, die ook een vermaning kreeg van het aartsbisdom, trok zich terug.
Met het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders Verbond VOS
Het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders (VOS), opgericht in 1919, was een flamingantische vereniging voor oud-strijders van de Eerste Wereldoorlog, die in de loop van het interbellum tot ee... Lees meer en de VJVA werd vaak samengewerkt, minder met de Socialistische Anti-oorlogsliga. Ook met kleine Engelse en Deense katholiek pacifistische bewegingen groeiden eind jaren 1930 samenwerkingsverbanden. Het maandblad Vredes-Actie werd in februari 1940 verboden. Juridisch gezien werd de KJVA pas opgeheven in 1941 en omgevormd tot het Berten Fermont Fermont, Berten
Lees meer -Herdenkingscomité.
Literatuur
– B. Govaerts, Berten Fermont, 1972.
– R. Cardoen, Het probleem van de dienstweigering tussen de twee wereldoorlogen, RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1977.
– R. Vanlandschoot, Michiel Vandekerckhove. Leven en werk, 1980.
– M. Lamot, Voorgeschiedenis en ontstaan van pacifistische pacifisten, 1984.
– A. Smits, Dom Modest Van Assche. Kersten en Vlaming, 1986.
– E. Truyens (red.), Huldeboek Nestor Gerard-Ward Hermans, 1987.
– A.E. Eyckerman, 'De Vlaamse dienstweigeraars tussen de twee wereldoorlogen', in Jaarboek Vlaamse Beweging (1987).
– H.F. Jespers, 'Dienstweigering', in De Vos (28 december 1987 – 10 maart 1989).
– E. van Neygen, Wegbereiders. Portretten van Vlaamse pacifisten, 1990.
– L. Vandeweyer, 'Katholieke Vredesactie in bedreigd België', in R. Burggraeve, J. de Tavernier en L. Vandeweyer, Van rechtvaardige oorlog naar rechtvaardige vrede. Katholieken tussen militarisme en pacifisme in historisch-theologisch perspectief, 1993.