De Wilde, Maurice

Persoon

Maurice de Wilde (1923-1998) was een onderzoeksjournalist van de Vlaamse openbare Radio en Televisie (VRT). Hij werd herhaaldelijk bekroond voor zijn reportages, waarvan er enkele belangrijke maatschappelijke debatten uitlokten.

Alternatieve naam
Maurits
Geboorte
Ledeberg, 25 november 1923
Overlijden
Jette, 22 september 1998
Leestijd: 3 minuten

De Wilde werd opgeleid als leraar Germaanse talen aan de Rijksnormaalschool in Gent en behaalde later (in 1955) ook nog een licentiaatsdiploma sociale wetenschappen aan de Rijksuniversiteit van Gent. In 1956 werd hij als journalist opgenomen in de nieuwsredactie van de jonge Vlaamse televisie. In de jaren zestig maakte hij een aantal reportages over sociaaleconomische dossiers die opvielen door de ernst van de aanpak, maar ook door de ongepolijste stijl die De Wilde als interviewer hanteerde. Ze zorgden voor een nieuw geluid in de nogal gedweeë sfeer van de omroep Televisie
Als geen ander massamedium heeft de televisie bijgedragen aan de vorming van de Vlaamse ‘verbeelde gemeenschap’. Terwijl de staatshervormingen zich voltrokken, werd de Vlaamse natie dagel... Lees meer
journalistiek.

In 1966 werd De Wilde een nationale journalistieke ster dankzij zijn reportage over de mijnsluitingen (Mijnalarm). De uitzending ervan werd opgeschort op bevel van de regering vanwege de oproerige sfeer in Limburg Limburg
Lees meer
, waar er doden waren gevallen toen de Rijkswacht op stakende mijnwerkers had geschoten. De 'censuur' van de regering maakte een groot debat los over de persvrijheid. De Wilde speelde daarin een actieve rol. Hij verweet de Vlaamse televisie publiekelijk tekort te zijn geschoten 'in haar bloedeigen opdracht'. In lezingen en toespraken pleitte hij voor het afschudden van de politieke horigheid en de ambtelijke onderdanigheid van de omroepjournalisten. Die houding wekte wrevel bij politici, ook binnen de socialistische zuil waar hij van huis uit toe behoorde. Binnen de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer
was er wel begrip voor zijn houding, wat tot het paradoxale aanbod leidde van een verkiesbare plaats op de Volksunie-Kamerlijst voor Brussel bij de parlementsverkiezingen van 1968. De Wilde wees het aanbod af.

Na nog enkele conflicten met politici werd De Wilde binnen de nieuwsredactie op een zijspoor gerangeerd. De tweede helft van zijn journalistieke leven zou hij wijden aan de voorbereiding en de realisatie van tientallen zeer lange televisieprogramma's over de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
, de collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
en de repressie Repressie
Lees meer
, die tussen 1982 en 1991 werden uitgezonden (De nieuwe orde (1982), De verdachten (1983), Politieke en jeugdcollaboratie (1985), De tijd der vergelding (1988) en De gerechtelijke repressie (1991)). De programma's brachten relatief weinig nieuwe feiten aan het licht, maar maakten de resultaten van eerder uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek toegankelijk voor een groot publiek en gaven via interviews met getuigen een menselijk gezicht aan een omstreden stuk geschiedenis. De eerste reeks leidde tot intensieve debatten, onder andere over de plaats van de Vlaamse beweging in de collaboratie. Lode Claes Claes, Lode
Lode Claes (1913-1997) was een Vlaams-nationalistisch politicus, publicist en zakenman die een Vlaamse elite wilde vormen om de Vlaamse demografische meerderheid de leiding te laten nemen... Lees meer
bestempelde De Wildes werk als een vorm van flamingantische zelfhaat. De Wilde repliceerde daarop '… dat men ook in Vlaanderen in eigen boezem moet durven kijken, willen de Vlamingen als eerlijk en volwassen overkomen bij het veroveren van hun plaats onder de Belgische zon.'

In de loop van de jaren verzwakte de belangstelling van het publiek voor de reeks en groeide De Wildes belangstelling voor sensatie en anekdotiek, wat uiteindelijk leidde tot een laatste, zeer omstreden reeks over de repressie, waar de wetenschappelijke commissie van historici die De Wilde begeleidde elke verantwoordelijkheid voor afwees.

Werken

– Het mijnalarm. Een dossier, 1966.
– De nieuwe orde 1982.
– De Kollaboratie, 1985.

Literatuur

– V. vanden Daelen, 25 jaar oorlog op de BRT. Geschiedenis van de Productiekern Wereldoorlog II (1970-1991), 2000.
– V. vanden Daelen, Loe De Jong en Maurice De Wilde. Twee oorlogsmonumenten. In: Bijdragen tot de Eigentijdse Geschiedenis, nr. 22, 2010, p. 161-196.
– B. Govaerts, Censuur bij de Vlaamse televisie? 21 jaar schrappen, hakken en plakken in oorlogsdocumentaires (1970-1991). In: LA Cahier 5, 2019.
– V. vanden Daelen, De Wilde Maurice, geraadpleegd op 5 januari 2024, op: https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/persoonlijkheden/de-wild…l.

Suggestie doorgeven

2023: Bert Govaerts

Databanken

Inhoudstafel