De Veen, Emile

Persoon
Luc Sieben (2023, aanvulling), Luc Sieben (1998)

Emile de Veen (1869-1954) was ambtenaar en jurist. Hij was de eerste Nederlandstalige voorzitter van het Rekenhof vanaf 1931 en speelde een actieve rol binnen het liberale verenigingsleven in Brussel.

Geboorte
Antwerpen, 26 september 1869
Overlijden
Schaarbeek, 5 mei 1954
Leestijd: 2 minuten

Emile de Veen was de zoon van Félicien de Veen en de broer van Lodewijk de Veen. Emile was samen met zijn broer Lodewijk eveneens op jonge leeftijd actief in het Vlaamse leven van de hoofdstad. Aan het Koninklijk Atheneum van Brussel was De Veen lid van de Vlaamse leerlingenbond Help U Zelf Help U Zelf (1885)
Help U Zelf (1885-) was een flamingantisch en Groot-Nederlands georiënteerde bond van Vlaamse leerlingen in het middelbaar onderwijs in het arrondissement Brussel. Lees meer
. Tijdens zijn rechtenstudie aan de Université libre de Bruxelles, die hij met succes zou beëindigen, werd hij voorzitter van het studentengenootschap Geen Taal Geen Vrijheid Geen Taal Geen Vrijheid
Geen Taal Geen Vrijheid is de kenspreuk en tot einde van de jaren 1940 de roepnaam van de Vlaamse studentenkring van de Brusselse universiteit. Lees meer
(1888-1889). Uit die periode dateert eveneens zijn voorzitterschap van het Algemeen Verbond der Vlaamsche Studenten- en Leerlingenkringen.

Ondanks zijn socialistische sympathieën bepleitte De Veen de samenwerking tussen Vlamingen over de partijgrenzen heen. Vandaar zijn betrokkenheid bij de Landdagbeweging Landdagbeweging
De Landdagbeweging, die zich ontwikkelde vanaf de vroege jaren 1860, vormde tot aan de Eerste Wereldoorlog de aanzet tot een reeks al dan niet succesvolle initiatieven tot samenwerking va... Lees meer
, De Vlaamsche Wacht De Vlaamsche Wacht
De Vlaamsche Wacht (1878-1914) was een onafhankelijke Vlaamsgezinde vereniging met afdelingen in diverse steden die ijverde voor samenwerking van alle Vlamingen. Lees meer
van Brussel en de politieke agitatie, zij het zonder succes, van de Vlaamsche Volkspartij Vlaamsche Volkspartij
De Vlaamsche Volkspartij (1892) was een Brusselse progressieve en liberale partij. Ze streefde naar vervlaamsing en democratisering van het openbare leven. Electoraal bleef het succes uit... Lees meer
. Hij ageerde voor het algemeen stemrecht, de Boerenrepublieken, de vernederlandsing van de Rijksuniversiteit Gent, enzovoort. Tijdens de Eerste Wereldoorlog distantieerde hij zich van het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
en behoorde hij tot de medestichters van de Brusselse Vlaamsche Studiekring.

Tijdens het interbellum stond De Veen open voor alle ideologische strekkingen, maar hield hij afstand van de extremen die zich in de schoot van het Vlaams-nationalisme ontwikkelden. In 1921 volgde De Veen Julius Hoste (sr.) op als voorzitter van de Brusselse afdeling van het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer
. Twee jaar later was hij aanwezig toen in Brussel de Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschappen en Letteren Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren
De Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren werd op 5 juli 1923 als pluralistische vereniging opgericht. Het wilde de verzuiling in het Vlaamse gemeenschapsleven doorbreken en zo e... Lees meer
boven de doopvont werd gehouden. Hij was in 1930 betrokken bij de vereniging Vrienden van het Boek dat het betere Vlaamse boek wilde brengen.

Als ambtenaar van het Rekenhof – hij bracht het tot voorzitter – zette hij zich in voor de naleving van de taalwetten Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
bij deze instelling. Van 1931 tot 1951 was hij voorzitter van de Nederlandstalige kamer, die hij zelf mee oprichtte.

De Veen werkte voor de Eerste Wereldoorlog mee aan De Vlaamsche Gazet van Brussel De Vlaamsche Gazet (van Brussel)
Lees meer
en tal van andere dag- en weekbladen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde hij nog een rol in de hulporganisatie Winterhulp. Zijn zoon Herman verbleef in een Duits concentratiekamp.

Literatuur

– L. Deveen-de Pauw, Momenten in profiel, Brussel, 2011.

Suggestie doorgeven

1975: Janine Beyers-Bell (pdf)

1998: Luc Sieben

2023: Luc Sieben

Databanken

Inhoudstafel