De Coussemaker, Edmond

Persoon
Wido Bourel (2023, aanvulling), Luc Verbeke (1998, aanvulling)

Edmond de Coussemaker (1805-1976) was een Frans-Vlaamse musicoloog en historicus. Hij was medestichter van het Comité flamand de France.

Volledige voornaam
Karel Edmond Hendrik
Geboorte
Bailleul, 19 april 1805
Overlijden
Rijsel, 10 januari 1876
Leestijd: 3 minuten

Edmond de Coussemaker volgde de humaniora in Belle en Dowaai (Douai). Daarna studeerde hij rechten in Parijs (1825-1830), waar hij ook een muzikale opleiding kreeg. Hij was achtereenvolgens vrederechter in Belle en in Sint-Winoksbergen (Bergues), rechter bij de rechtbank van eerste aanleg in Hazebroek, rechter bij de burgerlijke rechtbank in Duinkerke en in Rijsel en conseiller général van het kanton Broekburg (Bourbourg) van 1849 af tot aan zijn dood.

Op vele terreinen was De Coussemaker in het Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer
van de 19de eeuw een man van grote betekenis. Zijn hele leven was hij zeer bedrijvig als organisator, musicus, musicoloog, historicus, filoloog en folklorist. Bij ons is hij vooral bekend om zijn prachtige verzameling oude volksliederen Chants populaires des Flamands de France (zie Muziek Muziek
Lees meer
). Ook op archeologisch en historisch gebied was hij een onvermoeibaar werker. Hij was lid en voorzitter (1861) van de Société des Sciences, de l'Agriculture et des Arts te Rijsel, alsook van de Commission historique du Nord (voorzitter sinds 1863). Onder zijn leiding kwam de Statistique archéologique du département du Nord tot stand.

Comité flamand de France

De Coussemaker was medestichter van het Comité flamand de France Comité flamand de France
Het Comité flamand de France was de eerste Frans-Vlaamse vereniging die ijverde voor de verdediging en de promotie van de Vlaamse/ Nederlandse taal en cultuur in Frans-Vlaanderen. Lees meer
. Gedurende 23 jaar nam hij het voorzitterschap van het Comité waar (1853-1876). In die functie was hij niet in de eerste plaats een strijdersfiguur, maar iemand die zijn grote invloed gebruikte om te pleiten voor het behoud en de studie van de Vlaamse cultuur. Door zijn relaties met vooraanstaande Vlamingen, Nederlanders en Duitsers had hij een helder inzicht verkregen in de eenheid en de verscheidenheid van de Nederlandse taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer
en onderging hij ook de invloed van de Europese, romantische cultuurwereld van zijn tijd.

Werken

– Artikelen in Annales du Comité flamand de France, Bulletin du Comité flamand de France.
– Histoire de l'harmonie au moyen-âge, 1852.
– Troubles religieux dans la Flandre Maritime (1560-1570), 1856.
– Chants populaires des Flamands de France, 1856.

Literatuur

– Livre du Centenaire du Comité flamand de France, 1954.
– J. Robijns, Oude musici in Frans-Vlaanderen, in: West-Vlaanderen, jg. 4, juli 1955, pp. 176-178.
– J. van der Winckel, Het geestelijk volkslied in Frans-Vlaanderen, in: Notre Flandre, jg. 5, 1957, nr. 4, pp. 7-8.
– B. van Duyne, Het Volk van de Westhoek en het lied, in: Notre Flandre, jg. 5, 1957, nr. 4, pp. 9-10.
– R. Debevere, Coussemaker, Edmond de, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, dl. 4, 1970.
– M. Nuyttens, Uit de vroegste geschiedenis van het Comité flamand de France, 1853-1876, in: De Franse Nederlanden, jg. 10, 1985, pp. 85-126.
– A. Lowyck, in: Jaarboek Zannekin, 1988, pp. 59-60.
– S. de Coussemaker-van Robais, Bij de tweehonderste verjaardag van Edmond de Coussemaker (1805-1876), in: De Franse Nederlanden, jg. 30, 2005, pp. 254-259.

Suggestie doorgeven

1973: Luc Verbeke (pdf)

1998: Luc Verbeke (pdf)

2023: Wido Bourel

Databanken

Inhoudstafel