Buyens, Frans

Frans Buyens groeide op in een socialistisch arbeidersmilieu in Temse en was vanaf zijn veertiende actief in de vakbondsbeweging. Na een onderbreking van enkele jaren rondde hij in 1941 zijn opleiding lagere middelbare school af. Van november 1941 tot december 1944 werkte hij op de Boelwerf, waar hij deelnam aan het verzet Verzet
Het georganiseerde verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Vlaamse provincies was doorgaans altijd Belgisch verzet: zowel op het vlak van de ideologische oriëntatie, de motieven en he... Lees meer . Na de oorlog oefende hij diverse beroepen uit, onder meer als verkoper en als propagandist bij de Volksgazet Volksgazet
Volksgazet (1914-1978) was een Antwerps socialistisch dagblad, gesticht door Camille Huysmans en Willem Eekelers, dat regelmatig Vlaamsgezinde standpunten innam. Lees meer , en stond hij aan de wieg van meerdere tijdschriften en culturele organisaties die korte tijd bestonden.

In 1948 verschenen twee nummers van het ‘Vlaams, nationaal en sociaal weekblad’, De zwarte leeuw, waarin Buyens amnestie Amnestie
Lees meer bepleitte voor kleine collaborateurs en de uitvoering van doodvonnissen bestreed. Dat nam evenwel niet weg dat hij een strenge bestraffing wilde van grote economische collaborateurs. Hij was ook oprichter van het progressieve maandblad voor kunst en cultuur Voorpost (1948-1950), met als motto ‘Vlaendren, let op U saeck’. Als auteur schreef hij daarnaast fictie en publicaties over literatuur, film en beeldende kunst, onder meer in De Rode Vaan De Rode Vaan
Lees meer en Vooruit Vooruit (1884-1991)
Vooruit (1884-1991) was een Gents socialistisch dagblad waarin heel wat bijdragen verschenen van Vlaamse intellectuelen. In 1978 werd het blad een regionale editie van De Morgen, om in 19... Lees meer .

Zijn loopbaan nam een wending toen hij in 1958 aan de slag ging als freelance reporter, scenarist en regisseur voor het Nationaal Instituut voor de Radio-Omroep (NIR) en vervolgens vanaf 1960 onafhankelijk cineast en producent werd. Na enkele korte documentaires maakte Buyens zijn eerste lange film Vechten voor onze rechten (1960) over de stakingen tegen de Eenheidswet. Zijn documentaire werk richtte zich op sociaal-politieke onderwerpen, auteurs en kunstenaars (onder anderen August Vermeylen Vermeylen, August
August Vermeylen (1872-1945) was een schrijver, literatuur- en kunsthistoricus, en socialistisch senator. In het tijdschrift Van Nu en Straks, waarvan hij de leiding had, publiceerde hij ... Lees meer , Frans Masereel) en de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer . Van 1963 tot 1971 was hij filmdocent aan het net opgerichte Hoger Rijksinstituut voor Toneel en Cultuurspreiding (HRITCS).

In 1970 kende de filmcommissie hem productiesteun toe voor ‘Top-Hit Girl’, een communautaire satire die expliciet kwesties als ‘Leuven Vlaams’ aansneed. CVP-minister van Cultuur Frans van Mechelen Van Mechelen, Frans
Frans van Mechelen (1923-2000) was professor aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de Katholieke Universiteit Leuven en politicus voor de Christelijke Volkspartij. Hij was volksverte... Lees meer ging in tegen het commissiebesluit en gaf Buyens daarentegen, buiten het wettelijke kader om, de middelen voor een adaptatie van Willem Elsschots De Ridder, Alfons
Alfons de Ridder (1882-1960) verwierf als schrijver grote bekendheid onder het pseudoniem Willem Elsschot. Tijdens zijn school- en studiejaren was hij lid van diverse Vlaamse culturele ve... Lees meer novelle Het dwaallicht (1973). Een verfilming van Oppassen Marie, ’n gevaarlijke tijd (Albert van Hoogenbemt, 1944), over het gebrek aan erkenning voor verzetslieden, besloot Buyens eind 1973 omwille van politieke gevoeligheden niet door te zetten.

Vanaf de ecologische fictiefilm Waar de vogeltjes hoesten (1973) werkte hij samen met Lydia Chagoll, choreografe en later zelf cineaste, die ook zijn levenspartner werd. In de jaren 80 ging Buyens opnieuw schrijven, met onder meer autobiografische werken als Minder dood dan de anderen (1985), dat hij in 1992 verfilmde. Het werk speelde een rol in de debatten over de euthanasiewetgeving.