Bormsfonds

Organisatie
Bruno De Wever (2023, aanvulling), Bruno De Wever (1998, aanvulling)

Het Bormsfonds was een in 1927 opgerichte Vlaams-nationalistische liefdadigheidsorganisatie ter ondersteuning van de activisten en hun gezinnen.

Alternatieve naam
VL.E.K.
Oprichting
november 1927
Stopzetting
19 april 1990
Leestijd: 2 minuten

Al sinds het begin van de jaren 1920 ontstonden diverse caritatieve organisaties om het gezin van August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hét symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer
in het bijzonder en die van de activisten Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
in het algemeen te ondersteunen: Martelaarsfonds Martelaarsfonds
Het Martelaarsfonds werd vlak na de Eerste Wereldoorlog opgericht ter ondersteuning van de activisten. Het fonds bood materiële hulp en pleitte voor een zachter gevangenisregime. Maria de... Lees meer
, Van Extergemfonds, Komiteit Kinderen Borms (later Studiefonds voor Kinderen van Getroffen Vlamingen of Scharpé-fonds Scharpé-fonds
Het Scharpé-fonds, opgericht in 1922, verleende aanvankelijk financiële studiesteun aan de kinderen van de ter dood veroordeelde activist August Borms. Later werd de doelgroep uitgebreid ... Lees meer
). In Merksem bestond van 1920 tot 1927 een Steunfonds voor de Familie Borms. Hieruit groeide in 1927 het Bormsfonds vereniging zonder winstoogmerk, opgezet als een algemeen Vlaamse liefdadigheidsorganisatie voor getroffen Vlamingen. De bestaande organisaties sloten zich evenwel niet onmiddellijk bij het Bormsfonds aan. Het Vlaamsch Eere Komiteit 310, een initiatief van Antwerpse oud-strijders, werkte van 1929 tot 1934 onder toezicht van het Bormsfonds. In Nederland zamelde het Vlaamsch-Hollandsch Comité als afdeling van het Bormsfonds gelden in.

De statuten van het Bormsfonds verschenen op 9 november 1927 in het Belgisch Staatsblad. Artikel 4 vermeldt een liefdadig doel (het toekennen van een lijfrente aan Borms en, indien nodig, na zijn overlijden, steun aan zijn weduwe en gezin) en een cultureel doel (steun aan behoeftige Vlaamse hoogstudenten en kunstenaars, uitwisseling van Vlaamse en Nederlandse leraren en studenten). Het Bormsfonds kocht een huis in Merksem (Wuytslei 29), waar het hoofdkantoor gevestigd was en dat bewoond werd door Borms en zijn gezin. Het fonds werd uitsluitend gevoed door de giften van duizenden Vlamingen. Al in 1928 was een kapitaal van 170.000 frank ingezameld, in 1937 was dit ruim 440.000 frank geworden. Het kapitaal van het Bormsfonds kwam grotendeels van de giften van Vlaamsgezinden die soms maandelijks een vast bedrag aan het Bormsfonds overmaakten. Het succes van het Bormsfonds was dan ook symptomatisch voor de verering en de genegenheid die Borms en zijn gezin mochten ondervinden in Vlaams-nationalistische middens.

Bij de repressie Repressie
Lees meer
na de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
werden de goederen van het Bormsfonds vernietigd of verbeurd verklaard.

Literatuur

– Bormsfonds v.z.w. Eerste tienjaarlijksch verslag 1927/1938, 1938.

– C. van Everbroeck, August Borms. Zijn leven, zijn oorlogen, zijn dood. De biografie, Antwerpen, 2005.

Suggestie doorgeven

1973: Erik Vandewalle (pdf)

1998: Bruno De Wever (pdf)

2023: Bruno De Wever

Inhoudstafel