Laureys, Jozef

Persoon
Ludo Simons (2023, aanvulling), Ludo Simons (1998)

Als oprichter van tal van culturele tijdschriften, verenigingen en evenementen maakte Jozef Laureys (1891-1971) naam als animator en bezieler van het Vlaamsgezinde culturele leven in Herentals.

Pseudoniem
Nester van de Nethe
Geboorte
Herentals, 4 januari 1891
Overlijden
Herentals, 18 april 1971
Leestijd: 3 minuten

Jozef Laureys voltooide zijn middelbareschoolopleiding aan het bisschoppelijk college van Herentals en studeerde vanaf 1910 Germaanse filologie, achtereenvolgens in Leuven en in Gent. Tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
volgde Laureys colleges Engels aan de universiteit in Londen en verbleef vanaf Kerstmis 1916 aan het IJzerfront, waar hij op cultureel terrein actief was. Na de oorlog promoveerde hij voor de Centrale Examencommissie in Brussel over het dialect van Herentals. Hij werd studiemeester aan het atheneum van Antwerpen, leraar in Mechelen, Doornik en Antwerpen (vanaf 1933); vanaf dat jaar woonde hij opnieuw in Herentals.

Laureys, die in 1909 al het tijdschrift Onze Jeugd in Drang Onze Jeugd in Drang
Onze Jeugd in Drang (1909-1910) was een tijdschrift voor de katholieke jeugd uitgegeven door Jozef Laureys in Herentals. Het bevatte literaire bijdragen en bijdragen over de Vlaamse beweg... Lees meer
en in 1911 het tijdschrift Het Land had gesticht, richtte na zijn terugkeer in de Kempen in 1934 het tijdschrift Herentals en in 1936 het tijdschrift Onze Kempen op, die beide een drietal jaar bestonden. In 1934 was hij betrokken bij de stichting van de Vereniging van Kempische Schrijvers. In 1937 stichtte hij in Herentals het Kempisch Heimatmuseum, waaraan hij in 1938, in samenwerking met Armand Preud'homme Preud'homme, Armand
Armand Preud’homme (1904-1986) was organist en toondichter. Zijn bekendste lied is Kempenland. Ook dirigeerde hij geregeld tijdens Vlaams-nationalistische evenementen zoals het Vlaams-Nat... Lees meer
en Juliaan Platteau Platteau, Juliaan
Juliaan Platteau (1894-1964) was actief als acteur. Als oud-strijder richtte hij na WOI het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders op. Ook was hij lid van het IJzerbedevaartcomité. Na WOII st... Lees meer
, een muziek- en toneelschool toevoegde, die tot 1970 bleef bestaan. In dat jaar werd de muziekschool door de gemeente overgenomen. Ter gelegenheid van de opening van zijn Heimatmuseum organiseerde Laureys een Kempisch Landjuweel, bestaande uit een optocht en een volksfeest, waarvan hij een jaarlijkse traditie maakte. Behalve dit zomerfeest organiseerde hij in de paasvakantie een Kempische Kunstdag, bestaande uit een tentoonstelling en een toneelopvoering, dikwijls door het Nationaal Vlaamsch Tooneel Het Nationaal Vlaamsch Tooneel
Het Nationaal Vlaamsch Tooneel was een rondreizend theatergezelschap, geleid door Staf Bruggen, dat de traditie van het Vlaamsche Volkstoneel voortzette in de periode 1924-1940. Lees meer
van Staf Bruggen. Bruggen, Staf
Staf Bruggen (1893-1964) was een Vlaamse acteur en regisseur die grote successen behaalde tijdens het interbellum. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij directeur van de Koninklijke Ned... Lees meer
Uit een compositiewedstrijd, verbonden aan het Landjuweel van 1937, kwam de intense samenwerking tussen de tekstdichter Jozef Simons Simons, Jozef
Jozef Simons (1888-1948) was een Kempische schrijver, die vooral bekendheid vergaarde met zijn oorlogsroman Eer Vlaanderen vergaat (1927). Lees meer
en de componist Preud'homme voort. Het bekende lied Kempenland werd op het Landjuweel van 15 augustus 1941 gecreëerd. Met deze en andere manifestaties– onder meer Boerenkrijgherdenkingen Boerenkrijg
De Boerenkrijg is de benaming van een opstand in het najaar van 1798 tegen het Franse regime. Lees meer
, oud-strijdersfeesten enzovoort – was Laureys, die ongehuwd bleef en zijn fortuin besteedde aan zijn culturele initiatieven, gedurende meer dan drie decennia de animator en bezieler van het Vlaamsgezinde leven in Herentals.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
zette hij zijn Vlaamsgezinde bedrijvigheid onverstoord voort; zijn politieke naïviteit bracht hem daarbij wel eens in compromitterend gezelschap, waardoor onder meer de Vereniging van Kempische Schrijvers haar medewerking aan zijn initiatieven in 1943 opzegde. Na de oorlog kwam hij derhalve in aanraking met de repressie Repressie
Lees meer
. Even onverstoord hernam hij vervolgens zijn activiteiten.

Literatuur

– J. Helsen, In Memoriam Dr. Jozef Laureys, in: Jaarboek van de Oud-Leerlingenbond van het Sint-Jozefcollege te Herentals, 1971, pp. 43-48.
– P.J.A. Nuyens, Laureys, Jozef Dominicus, in: NBW, dl. 5, 1972.
– J.M. Goris, Het ontstaan en de eerste uitvoering van het lied Kempenland, in: Historisch jaarboek van Herentals, jg. 6, 1992, pp. 144-164.

Suggestie doorgeven

1973: Ludo Simons (pdf)

1998: Ludo Simons

2023: Ludo Simons

Inhoudstafel