Ternest, Karel L.

Persoon
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), René Haeseryn (1998)

Onderwijzer Karel L. Ternest (1812-1887) is de auteur van Nederlandstalige schoolboeken die hebben bijgedragen tot de vernederlandsing van het lager onderwijs.

Geboorte
Dentergem, 12 oktober 1812
Overlijden
Wetteren, 21 juni 1887
Leestijd: 2 minuten

Karel Ternest was van zijn 16de jaar af hulponderwijzer in het pensionaat te Wingene. Na examen te Brugge in juni 1830 werd Ternest gemeentelijk onderwijzer te Dentergem. In 1836 volgde zijn aanstelling tot hoofdonderwijzer te Oudegem en van 1855 tot 1878 te Wetteren.

Ternest, die lid was van diverse genootschappen, zoals de Zuidnederlandsche Maatschappij voor Taalkunde, de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden, de Gentse vereniging De Tael is gan(t)sch het Volk De Tael is gansch het Volk
Lees meer
, stond als onderwijzer en pedagoog in hoog aanzien. Hij was de auteur van een reeks Nederlandstalige schoolboeken, die het lager onderwijs Lager onderwijs
De ‘taalstrijd’ in Vlaanderen is op het niveau van het lager onderwijs minder problematisch verlopen dan op dat van het middelbaar en van het hoger onderwijs. Toch was de verfransing van ... Lees meer
in België een kwaliteitsinjectie gaven.

Het grootste deel van zijn activiteit ging naar de opwaardering van het Nederlands. Zijn belangrijkste werk is ongetwijfeld Uitspraakleer der Nederlandsche Taal, waardoor hij het systematisch onderricht van een ‘algemeen beschaafde Nederlandsche uitspraak’ mogelijk maakte.

Ook werkte Ternest mee aan diverse periodieken binnen de Vlaamse beweging, waaronder de Oudenaardse almanak De Flamingant en het pedagogische tijdschrift De Toekomst De Toekomst (1857-1898)
De Toekomst (1857-1898) was een pedagogisch en taal- en letterkundig tijdschrift. Lees meer
(1857-1898). Verder was hij voorzitter van de Vlaamse afdeling van de Belgische Onderwijzersbond.

Werken

– Artikels in De Flamingant, Gazette Van Gent, Letterkundig Jaarboekje en De Toekomst.
– Kleine atlas van België toegepast op de kleine aardrijkskunde.
– Geschiedenis van België, 1845 (in 1846 omgewerkt tot Kern der Geschiedenis van België).
– Aerdrijkskundige lessen, 1850.
– Hoogduitsche spraekleer voor Vlamingen of Nederduitschers ingerigt, 1851.
– Aerdrijkskundig schoolboek voor België, 1858.
– Kleine Geschiedenis van België, 1863.
– Petite histoire de Belgique, 1863.
– Aenvankelijke nederduitsche spraekleer, 1849, 18645.
– (Hoog)Duitsche spraekleer voor Nederlanders, 1865.
– Werkdadig onderricht in de Nederlandse taalvormen, 1876.
– Beknopte uitspraekleer der Nederduitsche taal, 1860 (in 1872 verscheen een tweede, herziene uitgave onder de titel Uitspraakleer der Nederlandsche taal, 18823.
– Fransch leesboekje voor Vlaamsche scholen, 1885.

Literatuur

– F. De Potter, Karel-Lodewijk Ternest, in: Het Belfort, 2, 1887, pp. 480-483.
– J. Broeckaert, Taal- en letterkundige nalatenschap van K.-L. Ternest, 1888.
– F.J. Van den Branden J.G. Frederiks, ‘Karel-Lodewijk Ternest. In: Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde, 1888-1891, 781.
– J. Maes, Kronijk, in: Het Belfort, 1888, 406.
– C. Debaive, Ternest, Charles-Louis, in: BN, 24, 1926-1929.
– L. Simons, Het boek in Vlaanderen sinds 1800. Een cultuurgeschiedenis, 2013.

Suggestie doorgeven

1975: René Haeseryn (pdf)

1998: René Haeseryn

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel