Sint-Arnoutvendel

Organisatie
Jens Bertels (2023, aanvulling), Nico Wouters (1998)

Het Sint-Arnoutvendel was een Antwerpse Vlaams-nationalistische en Dietse jeugdvereniging, in 1945 opgericht door Wim de Roy.

Afkorting
SA
Alternatieve naam
Sint-Lambertus [1946]
Jeugdgroep Sint-Arnout [1946]
Sint-Arnoutvendel [1947-1956]
Sint-Arnoutsvendel
Oprichting
1945
Stopzetting
1956
Leestijd: 3 minuten

Het Sint-Arnoutvendel werd in mei 1945 opgericht door Wim de Roy De Roy, Wim
Wim de Roy (1923) was een leider in de Dietse jeugdbeweging Sint-Arnout. Hij lag mee aan de basis van de oprichting en splitsing van het Jeugdverbond der Lage Landen. Lees meer
op vraag van E.P. van Laer. Het was de eerste naoorlogse heropflakkering van het Vlaams-nationalistische jeugdleven in Antwerpen.

Het vendel inspireerde zich op de scoutsbeweging ( Vlaams Verbond van Katholieke Scouts Vlaams Verbond van Katholieke Scouts
Het Vlaams Verbond van Katholiek Scouts (1910) heet vandaag Scouts en Gidsen Vlaanderen. Het is de Vlaamse versie van de in 1907 door Baden Powell begonnen jeugdbeweging gericht op de zel... Lees meer
) en concentreerde een tijdlang haar actie rond het Xaveriuscollege van E.P. van Laer. De leden werden aanvankelijk vooral gerekruteerd uit ex-collaboratiemiddens. Onder impuls van De Roy sloot Sint- Arnout zich in 1947 aan bij het Jeugdverbond der Lage Landen Jeugdverbond der Lage Landen
Het Jeugdverbond der Lage Landen (JVLL) was een Heel-Nederlandse, Vlaams-nationalistische jeugdvereniging, ontstaan in 1947 om enkele losse nationalistische jeugdkernen rond het tijdschri... Lees meer
(JVLL). Sint-Arnout had een jeugdmuziekkapel en gaf een gestencild blad uit (Kamp).

De Roy wist binnen zijn Sint-Arnoutvereniging een strenge tucht en orde uit te bouwen. Drie andere leiders binnen deze Antwerpse groep (Herman Wauters, Karel Dillen Dillen, Karel
Karel Dillen (1925-2007) was, na een aanloop als radicaal Vlaams-nationalistisch spreker en publicist, de oprichter en eerste volksvertegenwoordiger van het Vlaams Blok. Hij zetelde in de... Lees meer
en Renaat Laenen) tekenden in 1949 echter protest aan bij de jeugdraad van het JVLL tegen het autoritaire optreden van De Roy. De Roy verweet hen op hun beurt een te soldateske visie en te weinig oog voor ‘kameraadschappelijke oprechtheid’. De jeugdraad steunde De Roy en sloot de drie andere leiders uit (mei 1949).

De Roy legde binnen Sint-Arnout minder de nadruk op de Dietse Diets
Het woord ‘Diets’ stamt uit het Middelnederlands. In de context van de Vlaamse beweging dook deze term voor het eerst op in de loop van de 19de eeuw, meestal als equivalent voor Nederlan... Lees meer
gedachte dan sommigen, zoals Staf Vermeire Vermeire, Staf
Staf Vermeire (1926-1987) was een Diets jeugdleider, uitgever en tijdschriftenredacteur. Hij is vooral bekend als de verbondsleider van het ADJV, maar onder andere ook als zaakvoerder van... Lees meer
, binnen het Jeugdverbond wilden. Bovendien associeerde Sint-Arnout zich met de collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
, iets waar andere Dietse jeugdverenigingen een meer ambivalente houding tegenover aannamen. Over de nadruk op de Dietse gedachte binnen de werking ontstond in 1949 een conflict dat leidde tot een splitsing. De Roy richtte een nieuwe vereniging zonder winstoogmerk onder dezelfde naam op. Hierdoor werden Vermeire en zijn aanhangers verplicht een nieuwe organisatie op te richten. Dit werd het Algemeen Diets Jeugdverbond Algemeen Diets Jeugdverbond
Het Algemeen Diets Jeugdverbond (ADJV) was een Vlaams-nationalistische, Heel-Nederlandse jeugdvereniging die tussen 1949 en 1957 onder leiding van Staf Vermeire verschillende vendels en s... Lees meer
(ADJV).

Sint-Arnout bleef binnen het nieuwe Jeugdverbond der Lage Landen (De Roy) samenwerken met de Rodenbachschaar (een bundeling van West-Vlaamse groepjes onder leiding van Jan Olsen) en later ook met de fusiegroep Rodenbachvendel Rodenbachvendel
Het Rodenbachvendel was een Dietse jeugdvereniging (1950-1951) die ontstond uit de breuk binnen het Jeugdverbond der Lage Landen (tussen Wim de Roy en Staf Vermeire) in 1949. Lees meer
( Jaak de Meester De Meester, Jaak
Jaak de Meester (1926-1999) was verbondsleider van het Vlaams-nationalistische en Groot-Nederlandse Blauwvoetjeugdverbond en speelde een bedrijvige rol in de herdenkingscultus rond Cyriel... Lees meer
). Nadat De Roy begin de jaren 1950 het leiderschap van Sint-Arnout opgaf, bleef de vereniging nog enkele jaren bestaan als zelfstandige organisatie. In 1956 smolt ze samen met de Antwerpse jeugdgroep Willem van Saeftinghe Van Saeftinge, Willem
Willem van Saeftinge was een lekenbroeder die bekendheid verwierf in de herinnering van de Guldensporenslag. Lees meer
onder de naam Robrecht de Fries, later Marnix van Sint-Aldegondevendel genoemd. E.P. Albrecht Boucquillon Boucquillon, Albrecht
Dominicaan Alaan-Berten Bouquillon (1915-1986) was een van de bezielers van het naoorlogse Vlaams-nationalistische, Dietse jeugdverenigingsleven. Mede onder zijn impuls werd het Verbond v... Lees meer
, de aalmoezenier van deze groep, bewerkstelligde in 1957 een fusie met het Arteveldevendel van de gebroeders Sleurs (ex-ADJV), onder de naam Verbond van Blauwvoetvendels Verbond van Blauwvoetvendels
Het Verbond van Blauwvoetvendels (VBV) was een Vlaams-nationalistische, Heel-Nederlandse jeugdfederatie, officieel opgericht in januari 1960 onder impuls van E.P. Albrecht Boucquillon. ... Lees meer
.

Literatuur

– M. van Hoorebeeck, Oranjedassen 1944-1961. Geschiedenis van het Algemeen Diets Jeugdverbond, 1986.
– V. Eggermont, Van Sint-Arnout tot Jeugdverbond der Lage Landen (1945-1956): poging tot een nieuwe jeugdbeweging: een algemeen historische benadering, 1999.
– J. Belis, De Vlaams-nationalistische jeugdbeweging voor en na de tweede wereldoorlog. Doorstart of nieuw begin?.1945-1961, Universiteit Antwerpen, ongepubliceerde masterproef, 2005-2006.
– A. Fuhrmann, “En vandaag kunnen wij verzekeren: Verschaeve is niet dood!" Discours en retoriek tijdens de bedevaarten naar Solbad Hall (1950-1973), in: WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging, jg. 79, 2020, nr. 4, pp. 221-292.

Suggestie doorgeven

1975: Staf Vermeire (pdf)

1998: Nico Wouters

2023: Jens Bertels

Inhoudstafel