Pro Westlandia

Vereniging voor zang en voordrachtskunst, opgericht te Antwerpen in 1911 met als doel via optredens met liederen en literaire teksten de liefde voor de Nederlandse taal en cultuur in Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer weer tot leven te brengen.

August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hét symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer wordt beschouwd als de voornaamste initiatiefnemer, maar even belangrijk was de rol van Hilaire Allaeys Allaeys, Hilaire
Tandarts Hilaire Allaeys (1873-1934) werkte mee aan tal van Vlaamsgezinde periodieken. In Antwerpen was hij medestichter van de Vlaamsche Zangersgilde. Lees meer , Cyriel Rousseeu Rousseeu, Cyriel
Cyriel Rousseeu (1882-1968) was een Vlaams activist, mede-oprichter van Pro Westlandia en betrokken bij de initiatieven van zijn vriend August Borms. Lees meer , Willem van Es Van Es, Willem
De Nederlander Willem van Es (1886-1943) was betrokken bij verschillende culturele en politieke Groot-Nederlandse initiatieven zoals (respectievelijk) het Algemeen-Nederlands Verbond en ... Lees meer , Abraham Hans Hans, Abraham
Lees meer en Frans Claes. De voorbereidende contacten met Frankrijk werden gelegd via de vereniging De Vlaamsche Herten uit Watou, het geboortedorp van Rousseeu. De Antwerpse Groeningerwacht Groeningerwachten
De Groeningerwacht was een Vlaamsgezinde jongemannenvereniging, opgericht op 11 juli 1909 en ontbonden bij het einde van de Eerste Wereldoorlog. De organisatie stapte mee in het activisme... Lees meer , de Antwerpse afdeling van het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer , de Kring der Westvlamingen, het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer en het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer ondersteunden het project.

In de periode 1912-1914 werd een zevental rondreizen ondernomen, zij het met wisselend succes. De contactpersonen voor de optredens waren niet representatief voor de regionalistische beweging; een aantal jongeren die tijdens het interbellum in die beweging een rol zou spelen, verklaarde achteraf wel door die optredens beïnvloed te zijn geweest. De doelstelling van Pro Westlandia had weinig kans op slagen, omdat in Frans-Vlaanderen een diepgewortelde vrees bestond voor elk buitenlands initiatief. Gaandeweg werd de aandacht van Frans-Vlaanderen afgeleid en spitste die zich meer toe op de West-Vlaamse Westhoek en de streek Roubaix, Halewijn, Menen, Moeskroen. In de Westhoek kwamen Borms en zijn medewerkers meer aan hun trekken, omdat daar actuele politieke thema's konden worden aangesneden. De contacten in de regio Menen-Moeskroen kunnen worden gezien als een uiting van de groeiende belangstelling voor de taalgrens Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer problematiek. Pro Westlandia zocht ook contact met de Provençaalse beweging en slaagde erin de felibrist Marcel Provence naar Vlaanderen te halen voor een reeks voordrachten ( felibrige Felibrige
De Felibrige was een literair genootschap dat taalkundige en taalpolitieke activiteiten ontplooide ten gunste van de Provençaalse taal en cultuur. Lees meer ). Door oorlogsomstandigheden diende de vereniging haar activiteiten in 1914 stop te zetten. In het naoorlogse nationalistische klimaat werd de vereniging beschuldigd van pan-Germanisme en irredentisme. Van een heropstarten kon toen geen sprake zijn, maar haar ideeën bleven smeulen onder de as. In 1926 werd Pro Westlandia opnieuw opgericht onder het voorzitterschap van Allaeys en met Edmond Gyselinck als secretaris; het verleende toen logistieke steun aan het Vlaamsch Verbond van Frankrijk Vlaamsch Verbond van Frankrijk
Lees meer . Het nieuwe Pro Westlandia kende echter slechts een heel kortstondig bestaan.