Hainaut, Jan

Persoon
Luc Vandeweyer (2023, ongewijzigd), Luc Vandeweyer (1998)

Jan Hainaut (1877-1920) was medeoprichter van de Groeningerwacht te Merksem. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij activist en lid van de Gouwraad Antwerpen. Hij overleed in de gevangenis.

Geboorte
Antwerpen, 13 april 1877
Overlijden
Sint-Gillis, 1 februari 1920
Leestijd: 2 minuten

Was een van de vele jongemannen uit de werkende klasse die de V.B. als middel tot sociale promotie zagen. In 1911 was Hainaut medeoprichter en ondervoorzitter van de Groeningerwacht Groeningerwachten
De Groeningerwacht was een Vlaamsgezinde jongemannenvereniging, opgericht op 11 juli 1909 en ontbonden bij het einde van de Eerste Wereldoorlog. De organisatie stapte mee in het activisme... Lees meer
te Merksem (Antwerpen) waar hij onder invloed van August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hét symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer
stond. Toen hij in 1912 verhuisde naar Ekeren stichtte hij ook daar een afdeling waarvan hij voorzitter werd. Hij volgde tijdens de bezetting de meerderheid van de Wachten en Borms en trad toe tot het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. Hij was in Antwerpen en omgeving actief als bezoldigd propagandist en werkte mee aan Volksopbeuring Volksopbeuring
Volksopbeuring (1916-1918) was tijdens WOI een activistische caritatieve organisatie voor behoeftigen en krijgsgevangen Vlamingen. Lees meer
en aan de Vlaamsche Arbeiders Gemeenschap onder leiding van de plaatselijke propagandachef Karel Waternaux Waternaux, Karel
Karel Waternaux (1887-1962) werkte zowel tijdens de Eerste als de Tweede Wereldoorlog samen met de Duitse bezetter, respectievelijk in België en in Nederland. Tijdens het interbellum was... Lees meer
. In februari 1918 werd Hainaut lid van de activistische Antwerpse Gouwraad.

In Ekeren had het activisme tot scherpe spanningen geleid waarbij de Duitsers bestraffend optraden tegen wie zich verzette. Onmiddellijk na de wapenstilstand werd Hainaut dan ook gearresteerd en opgesloten in de gevangenis te Antwerpen. In 1919 werd hij veroordeeld tot tien jaar opsluiting. Het gezin kwam hierdoor in de armoede terecht. Zijn vrouw overleed op 22 januari 1920 en liet vijf kinderen na waarvan de oudste in legerdienst was. Hainaut zag zijn situatie als uitzichtloos en pleegde zelfmoord in de gevangenis van Sint-Gillis (Brussel).

Literatuur

– Tijdingen van de Raad van Vlaanderen (oktober 1936-1937).
– Les Archives du Conseil de Flandre, 1929.
– A. Baeyens, Bijdragen tot de studie van het Vlaams activisme. 3. Het activisme te Antwerpen. Gedachteninhoud van de Antwerpse activistische pers 1914- 1918, KUL, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1973.

Suggestie doorgeven

1973: Jan Brans (pdf)

1998: Luc Vandeweyer

2023: Luc Vandeweyer

Inhoudstafel