Eylenbosch, Gustaaf

Gustaaf Eylenbosch kwam als weeskind terecht in de kostschool van de Broeders van O.L.Vrouw van Lourdes (broeders van Oostakker) te Ronse waar hij in het Frans werd opgevoed. Na het basisonderwijs ging hij in de leer bij een smid en zo kwam hij uiteindelijk terecht in een drukkerij in Gent, waar hij instond voor het nalezen van Nederlandse teksten. Eylenbosch engageerde zich steeds meer in de katholieke volkswerken in Gent. Zo werd hij in 1881 stichtend lid van de Vlaamse literaire kring Hou ende Trou, waar hij bevriend raakte met Herman Ronse Ronse, Herman
Apotheker en hortoloog Herman Ronse (1859-1922) is representatief voor de opkomende Vlaamse christendemocratie en de verstrengeling ervan met de ontluikende christelijke arbeidersbewegin... Lees meer .

Eylenbosch interesseerde zich vooral vanuit cultureel en sociaal-emancipatorisch oogpunt voor de Vlaamse beweging. Net als Ronse was hij ervan overtuigd dat Vlaamse en sociale emancipatie hand in hand gingen. Met hem stichtte Eylenbosch in 1886 de Algemene Bond van Werklieden en Burgers, een losse federatie van antisocialistische vakverenigingen, sociaal-culturele werkliedenkringen en toneelbonden in Gent. De Algemene Bond werd echter in 1891 opgenomen in het grotere geheel van de Antisocialistische Werkliedenbond van Arthur Verhaegen Verhaegen, Arthur
Arthur Verhaegen (1847-1917) speelde een prominente rol bij de omslag die een aantal ultramontanen ca. 1886 maakte in de richting van structurele initiatieven ter emancipatie van de volks... Lees meer . Zijn weekblad De Lichtstraal hield op te verschijnen en Eylenbosch ging daarbij over naar de nieuwe krant Het Volk Het Volk
Het Volk (1891-2008) was de Gentse krant van de christelijke arbeidersbeweging. Lees meer (1891), waarvan hij de eerste hoofdredacteur en directeur werd.

Eylenbosch werd zowat de rechterhand van Verhaegen in sociaal-maatschappelijke dossiers. Hij werd secretaris van de Antisocialistische Werkliedenbond en toen Verhaegen in 1896 voorzitter werd van de Belgische Volksbond volgde hij hem als secretaris van deze nationale koepelorganisatie van volkswerken en antisocialistische vakverenigingen. Eylenbosch werd de eerste voorzitter van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) Algemeen Christelijk Vakverbond
Het Algemeen Christelijk Vakverbond (1912) is de overkoepelende organisatie van het christelijk syndicalisme in België. Lees meer (1912-1914). Na de dood van Arthur Verhaegen werd hij voorzitter van de Gentse Werkliedenbond (1918-1926) en hij was in 1928 als vereerde pionier ook betrokken bij de oprichting van de sociale huisvestingsmaatschappij Volkshaard.

In de Gentse Werkliedenbond en in de Belgische Volksbond schoof het flamingantisme Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer door toedoen van Verhaegen naar de achtergrond. Ook voor Eylenbosch primeerde de eenheid van de sociale werken in België boven de Vlaamse actie. Toch bleef hij sterk Vlaamsvoelend. Dit kwam tot uiting in de rubriek ‘Vlaamsche Belangen’ die hij verzorgde in Het Volk en in zijn bijdragen voor het flamingantische weekblad Het Vlaamsche Volk (1894-1898) in Brussel. Als secretaris van de Belgische Volksbond vanaf 1898, maar ook als senator vanaf december 1922 spande Eylenbosch zich in voor de problematiek van de Vlaamse seizoenarbeiders in Frankrijk (zie: emigratie Emigratie
De Vlaamse migratie was een tweezijdig proces tussen ontvangst- en oorsprongsregio's, beïnvloed door sociale, economische en politieke factoren. Vooral regio's als Oost- en West-Vlaander... Lees meer ). Hij was voorstander van de tweetaligheid van de Gentse universiteit, wat illustreert dat hij het gedachtegoed van zijn 'mijnheer Verhaegen' nooit ontrouw is geworden. Het meer radicale flamingantisme bleef hem daardoor vreemd.

Het Syndicaal Vormingscentrum Gustaaf Eylenbosch was naar hem vernoemd. In 2021 werd Eylenbosch’ graf in Mariakerke met steun van het ACV gerestaureerd.