Democratische Bond van Noord- en Zuid-Nederland
De Democratische Bond van Noord- en Zuid-Nederland was een Groot-Nederlandse socialistisch geïnspireerde vereniging, die kortstondig bestond in 1873.
In 1872 richtte Ernestus Philippus Hubertus van der Ven (1846-1913) het blad Het Vrije Volk. Orgaan van de Democraten in Noord- en Zuid-Nederland op. Via dat blad stelde hij voor om een vereniging op te richten waarin socialisten en andere democraten uit Vlaanderen en Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer zouden samenwerken. Het was de bedoeling om op die manier de drie Nederlandsch-Vlaamsche Werkliedencongressen, die in 1870 en 1871 waren georganiseerd in het kader van de Eerste Internationale, een permanent karakter te geven.
De oproep van Van der Ven resulteerde in juni 1873 in de oprichting van de Democratische Bond van Noord- en Zuid-Nederland, die ‘de federatieve republiek tussen de tegenwoordige en toekomende provinciën van Noord- en Zuid-Nederland’ wilde voorbereiden. Deze antiklerikale en antimilitaristische organisatie pleitte onder meer voor de scheiding van Kerk en staat, algemeen stemrecht, een meer rechtvaardige fiscaliteit, economisch overheidsinitiatief en kosteloos onderwijs.
De Democratische Bond, waarvan onder anderen Van der Ven bestuurslid was, telde afdelingen in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Antwerpen en Brussel. De Nederlandse afdelingen werden al snel opgeheven, net als die in Brussel. In Antwerpen bleef de vereniging enkele maanden bestaan, maar ging ze teloor door de concurrentie met de plaatselijke afdeling van de Eerste Internationale.
Het meest opmerkelijke wapenfeit van de Democratische Bond van Noord- en Zuid-Nederland was een incident tijdens een vergadering van de Landdagbeweging Landdagbeweging
De Landdagbeweging, die zich ontwikkelde vanaf de vroege jaren 1860, vormde tot aan de Eerste Wereldoorlog de aanzet tot een reeks al dan niet succesvolle initiatieven tot samenwerking va... Lees meer in Brussel op 29 juni 1873, waar werd gevraagd om twee van haar leden op te nemen in het bestuur. Daarop betitelde de liberale voorzitter van deze flamingantische bijeenkomst, Julius Hoste Hoste, Julius (sr.)
De liberaal Julius Hoste sr. (1848-1933), stichter van De Zweep en Het Laatste Nieuws, speelde eind 19de en begin 20ste eeuw een centrale rol in de Vlaamse ontvoogdingsstrijd in Brussel.... Lees meer (sr.), te midden van het daardoor ontstane tumult de Democratische Bond als een ‘gedeguiseerde Internationale’ en werd de vraagsteller de zaal uitgezet. Een ander lid van de Bond weerlegde als reactie daarop dat er een band bestond tussen zijn organisatie en de Eerste Internationale, die buiten het socialistische milieu werd beschouwd als een bedreiging voor de bestaande maatschappelijke verhoudingen. Ondertussen ontkende De Werker De Werker
De Werker was een Antwerps socialistisch weekblad, dat werd opgericht in 1868 en in 1914 opging in Volksgazet. Lees meer , het blad van de Eerste Internationale in België, dat er enige relatie bestond tussen haar en de als burgerlijk gekwalificeerde Bond.
Zowel de Bond als het blad Het Vrije Volk stierven later in 1873 een stille dood.
Literatuur
– De Landdag in het Alhambra, in: De Zweep, 6 juli 1873.
– De Vlaamsche Landdag te Brussel, in: De Werker, 5 juli 1873, 19 juli 1873, 26 juli 1873.
– B. Bymholt, Geschiedenis der Arbeidersbeweging in Nederland, 1894, 19762.
– K. van Isacker, De Internationale te Antwerpen 1867-1877, 1964.
– W. Debrock, De Heel-Nederlanders van de 1e Internationale, in: Ons Erfdeel, 1979, nr. 1, pp. 31-46.
– M. van Ginderachter, Het rode vaderland: de vergeten communautaire spanningen in het Belgische socialisme voor WO I, 2005.