Artevelde (den burgerdemocraet)
Het weekblad Artevelde of Den Burger-Demokraet (1848-1852) was een krant in de volkstaal in Gent opgericht na de afschaffing van het zegelrecht in het revolutiejaar 1848.
De afschaffing van het zegelrecht na de revolutionaire woelingen in 1848 betekende voor de radicale democraten een drempelverlaging in hun pogingen om de arbeidersbevolking via de pers te bereiken. Artevelde was naast Vlaenderens Welvaren en De Broedermin een van de drie nieuwe Gentse kranten in de volkstaal die in 1848 in het republikeins-democratische milieu het licht zagen. Uitgesproken Vlaamsgezind kan het blad niet genoemd worden, maar ondanks het feit dat de bezielers tot de patriottische voorhoede van 1830 behoorden, waren wel degelijk flamingantische tendensen aanwezig. Tot op zeker hoogte was dit flamingantisme met het sociale vraagstuk verweven. Founding father was de tijdens het proces van Risquons-Tout ter dood veroordeelde advocaat Charles Spilthoorn Spilthoorn, Charles
De jurist Charles Spilthoorn (1804-1872) pleitte al zeer vroeg voor het gebruik van het Nederlands in Vlaamse gerechtshoven. In de nasleep van 1848 werd hij verdacht van samenzweringen te... Lees meer , die al in 1819 de stelling had verdedigd dat aan de Oost-Vlaamse gerechtshoven uitsluitend het Nederlands gebruikt mocht worden. Lucien Jottrand Jottrand, Lucien
Lucien Jottrand (1804-1877) was een progressieve, Vlaamsgezinde democraat. Hij ijverde voor het algemeen stemrecht, waarin volgens hem de sleutel voor een complete Waalse en Vlaamse geli... Lees meer steunde de krant financieel. Hoofdredacteurs waren Constant Leirens Leirens, Constant
Lees meer en Edouard Delwart. Als medewerkers kunnen de Vlaamsgezinde literatoren Eugeen Zetternam ( Joos Diricksens Diricksens, Joos
Joos J. Diricksens (1826-1855), beter bekend onder zijn pseudoniem Eugeen Zetternam, was een Antwerpse letterkundige en huisschilder. Hij staat bekend om zijn sociaal geëngageerde romans ... Lees meer ) en Napoleon Destanberg Destanberg, Napoleon
Lees meer vermeld worden.
Literatuur
– F. Beke, Een verre voorloper van "Vooruit": Artevelde of den Burger-Demokraet, in: Socialistische standpunten, jg. 32, nr. 5 (1985), p. 55-63.
– L. Boeva, 'Pour les Flamands la même chose'. Hoe de taalgrens ook een sociale grens was (Bijdragen Museum van de Vlaamse Sociale Strijd, nr. 11, 1994).
– G. Deneckere, De resurrectie van Jacob van Artevelde in de 19de-eeuwse Gentse arbeidersbeweging. Over het verlangen naar "de Grote Man", in: Handelingen van de Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, jg. 50, 1996, pp. 155-187.
Redactiegeschiedenis
Redactiegeschiedenis
1998: Gita Deneckere (pdf)
2023: Amsab-ISG