TeKoS

Publicatie
Georgi Verbeeck (2023, herwerking), Georgi Verbeeck (1998)

Teksten, Kommentaren en Studies (TeKoS) is een ‘nieuw-rechts’, non-conformistisch en conservatief tijdschrift, in 1979 opgericht door historicus Luc Pauwels.

Volledige titel
TeKoS
Alternatieve titel
Teksten
kommentaren en studies
Periode
1979
Leestijd: 3 minuten

Oprichting

Teksten, Kommentaren en Studies (TeKoS) is een driemaandelijks tijdschrift dat in 1979 werd opgericht door Luc Pauwels (1940), gewezen bedrijfsleider en zakenman, maar vooral bekend als historicus en publicist. TeKoS wordt uitgegeven door de in 1965 opgerichte Stichting Deltapers (na 1979 Delta-Stichting, en sinds 2016 Knooppunt Delta). Knooppunt Delta omschrijft zichzelf als een ‘conservatieve, onafhankelijke, onkerkelijke, pluralistische en partijpolitiek ongebonden Vlaamse vereniging’. TeKoS is sinds zijn oprichting één van de belangrijkste klankborden van de nieuw-rechtse strekking in Vlaanderen. Het blad heeft een in het oog springende vormgeving: naast de dominante oranje kleur valt vooral het sterk op de ‘Wodansknoop’ gelijkende logo op.

Ideologisch profiel

Ideologisch kan TeKoS worden omschreven als rechts-radicaal en non-conformistisch. Zelf profileert het zich ook als uitgesproken ‘conservatief’ in niet-conventionele zin. Het blad hangt een conservatisme aan dat niet zozeer ‘traditionalistisch’ van aard is, maar eerder moet opgevat worden als een beoogde radicale terugkeer naar de ‘wortels’ van de Europese beschaving. Met de historische hoofdstroming binnen de Vlaamse beweging heeft het tijdschrift slechts zijdelingse connecties. TeKoS staat kritisch tegenover de erfenis van de Verlichting en de Franse revolutie, en tegenover het Westerse maatschappijmodel dat hieruit is voortgekomen. De traditionele ideologische stromingen, maar vooral het socialisme en het liberalisme, worden afgewezen. TeKoS hangt een wereldbeeld aan dat als anti-egalitair, anti-mechanistisch en anti-universalistisch kan worden omschreven. Invloeden zijn er vooral vanuit de Franse Nouvelle Droite en de Duitse ‘conservatieve revolutie’. Het blad staat over het algemeen zeer afwijzend tegenover de grote monotheïstische religies, het christendom in het bijzonder, en bekritiseert regelmatig het humanistische mensbeeld dat hieruit is voortgevloeid. Omgekeerd koestert het blad een grote belangstelling voor de pre-christelijke en heidense wortels van de Europese beschaving. Het nationalisme dat het tijdschrift bepleit, ligt ingebed in een bredere visie op Europa als een continent van etno-particuliere entiteiten.

TeKoS is radicaal in zijn denkbeelden, maar weinig activistisch in de praktische aanbevelingen. Het ziet zich op de eerste plaats als een forum voor een intellectuele voorhoede. De Gramsciaanse ideeën over een strijd om culturele waarden en opvattingen staan dicht bij het zelfbeeld van het blad. ‘Metapolitiek’ is een kernthema van het tijdschrift, de ideële en culturele dimensie in grote maatschappelijke, economische en politieke vraagstukken, bij voorkeur in een breed en globaal perspectief. In zijn intellectuele profilering is TeKoS zeer internationaal georiënteerd, maar ook klassieke thema’s uit de geschiedenis van de Vlaamse beweging krijgen geregeld aandacht in het blad. Traditioneel is er veel belangstelling voor de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
, de Nieuwe Orde en fascistische en rechts-autoritaire stromingen vóór en na de Tweede Wereldoorlog.

TeKoS heeft sinds de eeuwwisseling de sterke focus op klassieke onderwerpen uit de nieuw-rechtse traditie verruimd met nieuwe en meer actuele kwesties. Het blad heeft ook aandacht voor thema’s zoals populisme, identiteitspolitiek, integratie en multiculturalisme, de strijd rond ‘politieke correctheid’, de plaats van oude en nieuwe media, ecologie en globalisme. Waar het blad oorspronkelijk een kleine ideologische niche bediende, vertolkt het nu standpunten die in de grote ‘culture wars’ van de vroege 21ste eeuw een veel ruimere weerklank vinden.

Literatuur

– S. Delporte, Nieuw Rechts in Vlaanderen. Het gedachtegoed van het Nieuw Rechtse tijdschriften ‘Teksten, Kommentaren en Studies’, Scriptie Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, Universiteit Gent, 2002.
– Tekos. Teksten, Commentaren, Studies
(Jubileumeditie, nr. 150), Knooppunt Delta, Waasmunster, 2013.

Suggestie doorgeven

1998: Georgi Verbeeck

2023: Georgi Verbeeck

Inhoudstafel