De Vlaamsche Keikop

Publicatie
Lieve Gevers (2023, aanvulling), Lieve Gevers (1998)

De Vlaamsche Keikop was een katholieke studentenalmanak (1890-1922) uitgegeven door Vlaamsgezinde priesters van het aartsbisdom Mechelen. Hij voerde het motto ‘In Vlaanderen Vlaamsch, Vlaamsch in ’t onderwijs’ en richtte zich tot scholieren van heel het Vlaamse land.

Volledige titel
De Vlaamsche Keikop
Periode
1890 -
1922
Leestijd: 2 minuten

De Vlaamsche Keikop was een katholieke studentenalmanak, achtereenvolgens verschenen te Gent (1890-1892), Antwerpen (1892-1894), Turnhout (1894-1896), Brussel (1896-1898), Dendermonde (1898-1899), Leuven (1899-1903), Dendermonde (1903-1904), Leuven (1905-1914) en, als uitgave van De Vlaamsche Boekenhalle, te Leuven, Mechelen Leiden en Gent (1921-1922).

De Vlaamsche Keikop begon te verschijnen einde 1890, kort na de oprichting van het Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (1890-1892) was de tweede kortstondige nationale overkoepeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging. Lees meer
, de tweede -- slechts kortstondig bestaande -- overkoepelende organisatie van de Katholieke Vlaamse Studentenbeweging Katholieke Vlaamse studentenbeweging
De Katholieke Vlaamse Studentenbeweging was de georganiseerde deelname van de katholieke studerende jeugd aan de Vlaamse beweging. Ze leverde daartoe met haar grote aanhang van ca. 1875 t... Lees meer
. Hij voerde het motto 'In Vlaanderen Vlaamsch, Vlaamsch in 't onderwijs' en richtte zich tot scholieren van heel het Vlaamse land. In zijn opmaak en schertsend-hekelende toon vertoonde hij opvallend veel gelijkenis met de in 1880 en 1881 verschenen almanak Driesken de Nijper Driesken de Nijper
Driesken de Nijper (1880-1881) was een almanak voor de schooljeugd, uitgegeven door Mechelse seminaristen, die de verfransing hekelde. De uitgave kreeg een opvolger met De Student en nad... Lees meer
, van wie hij zich trouwens de kleinzoon noemde. Het is daarom waarschijnlijk dat achter deze uitgave de priesters Frans Drijvers Drijvers, Frans
Frans Drijvers (1858-1914) was een Vlaamsgezind en sociaal bewogen priester die een belangrijke rol speelde in de katholieke Vlaamse studentenbeweging en de katholieke Vlaamse beweging vo... Lees meer
, Jan de Ruysscher, Julius Bouten Bouten, Julius
De Antwerpse priester Julius Bouten (1859-1912) was geëngageerd in de Vlaamse studentenbeweging en taalactivist, wat volgens zijn Vlaamsgezinde medestanders ten koste ging van zijn kerke... Lees meer
en Isidoor Verdoodt Verdoodt, Isidoor
Isidoor Verdoodt (1889-1943) was een Vlaamse dichter en leraar die tijdens de Eerste Wereldoorlog de keuze maakte voor het activisme. Lees meer
schuilgingen die met dit initiatief de onderneming van hun seminarietijd wilden overdoen, ditmaal met meer succes, want De Vlaamsche Keikop zou veel langer verschijnen.

De studentenalmanak bracht in elke aflevering, behalve losse artikelen, een jaarkalender, beginnend in oktober, een anekdotisch verslag van het komende jaar en een terugblik op en een overzicht van de voornaamste politieke gebeurtenissen op Vlaams gebied in het voorgaande jaar. Vanaf 1909 werd achteraan een adressenlijst toegevoegd van de Katholieke Vlaamsche Landsbond Vlaamsche Katholieke Landsbond
Lees meer
, die in 1921 werd aangevuld met adressen van het Katholiek Vlaamsch Studentensecretariaat en van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
. De almanak leverde, dikwijls in dialoogvorm, op amusante maar tegelijkertijd cassante wijze kritiek op de verfranste maatschappij, vooral op het verfranst onderwijs. Hij verzette zich tegen de ‘nevenbewegingen’ die na 1900 in de studentenbeweging aan bod kwamen en was voorstander van een focus op de taalstrijd.

Literatuur

– L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.

Suggestie doorgeven

1975: Lieve Gevers (pdf)

1998: Lieve Gevers

2023: Lieve Gevers

Inhoudstafel