Aristo

Publicatie
Frank van Berne (2024, aanvulling), Pieter Van Hees (1998)

Aristo (1930-1964) was een conservatief-katholiek Nederlands maandblad, dat sympathiseerde met het Verdinaso en het Italiaanse fascisme.

Volledige titel
Aristo : Algemeen Cultureel maandblad
Alternatieve titel
Ten Beste
Periode
1930 -
1964
Leestijd: 2 minuten

Aristo was een periodiek dat van juni 1930 tot december 1964 verscheen te Oisterwijk (Noord-Brabant). Vanaf april 1938 droeg het de ondertitel ‘Algemeen Cultureel en Litterair Maandblad’ en vanaf januari 1947 ‘Algemeen Cultureel Maandblad’. In 1943 verbood de Duitse bezetter de verdere verschijning en in 1945-1946 verscheen het blad in de vorm van een aantal brochures, beginnende met ‘Ten Beste’.

Tot de oprichters van Aristo behoorden Wouter Lutkie Lutkie, Wouter
Wouter Lutkie (1887-1968) was een Noord-Brabantse katholieke priester die de Groot-Nederlandse gedachte verdedigde en voorstander was van het corporatisme en Italiaanse fascisme. Lees meer
en Fons van den Boogaard. Lutkie leverde ook een aanzienlijke financiële bijdrage om het voortbestaan van het blad te verzekeren. Als hoofdredacteur fungeerde aanvankelijk August Cuypers, bijgestaan door een nogal eens van samenstelling veranderende redactieraad. Achter de schermen was Lutkie echter degene die het beleid bepaalde. Na de Tweede Wereldoorlog stond Aristo tot de opheffing in 1964 onder zijn directe leiding.

Het blad huldigde met betrekking tot het katholicisme een integralistische visie en verkondigde bovendien autoritaire staatsopvattingen. Voorts propageerde Aristo het Italiaanse fascisme en gedurende enige tijd ook het gedachtegoed van het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
(Verdinaso). Het nationaalsocialisme werd van de hand gewezen, maar ten opzichte van het antisemitisme Antisemitisme
Lees meer
nam het blad een op zijn minst dubbelzinnig standpunt in, zoals blijkt uit bijdragen van Lutkie in de jaren 1940 en 1941 en uit de medewerking voor en na de oorlog van een figuur als Albert Kuyle.

Tot 1940 berichtte het blad binnen zijn ideologisch kader over diverse onderwerpen, zoals Vlaanderen en de Vlaamse beweging, religie, filosofie, politiek, geschiedenis en economie. Ook verschenen in Aristo gedichten en proza. Aristo kantte zich na de Nieuwe Marsrichting van het Verdinaso in 1934 tegen een staatkundige eenheid van Nederland en Vlaanderen.

Na de Tweede Wereldoorlog besteedde het tijdschrift vrij veel aandacht aan de repressie Repressie
Lees meer
in België. In het laatste nummer van december 1964 werd medegedeeld dat de uitgave van Aristo moest worden gestaakt vanwege financiële redenen.

Literatuur

– W. Huberts, In de ban van een beter verleden. Het Nederlandse fascisme 1923-1945, 2017.
– W. Huberts, Soli Deo Wouter Lutkie (1887-1968). Biografie van een priester-fascist, 2022.
– L.M.H. Joosten, Katholieken en fascisme in Nederland 1920-1940, 19822.

Suggestie doorgeven

1973: Wim Zaal (pdf)

1998: Pieter Van Hees (pdf)

2024: Frank van Berne

Inhoudstafel